02 Haziran 2000 21:00

Belediyelerde grev dalgası

Büyükşehir belediyelerinde toplusözleşme döneminde grevler gündeme geliyor. 15 binden fazla işçiyi kapsayan sözleşme görüşmelerinde uzlaşma sağlanamadı.

Paylaş
Belediyelerde grev dalgası
Sinan İmrek
İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve ilçelerinde 15 binden fazla işçiyi kapsayan toplu iş sözleşmesi görüşmelerindeki anlaşmazlık devam ediyor. Bu ayın ikinci yarısından itibaren arabuluculuk döneminin de sona ermesiyle grev süreci başlamış olacak.
Belediyeler adına görüşmeleri sürdüren MİKSEN (Mahalli İdareler Kamu İşveren Sendikası) ile Belediye-İş ve Genel-İş sendikaları arasında bugüne kadar yapılan görüşmelerde idari maddelerin bir çoğunda yaşanan tıkanıklık aşılamadı. İşverenlerin kazanılmış hakları gaspetme isteği nedeniyle, örneğin, Fatih Belediyesi'nde 54, Eminönü Belediyesi'nde 46, Beyoğlu Belediyesi'inde 30'a yakın, Anakent'te 9, Zeytinburnu'nda 20, Güngören'de 8 maddede anlaşmazlık yaşanıyor. Bu maddelerin çoğu idari maddeleri, yani daha önce mücadeleyle kazanılmış hakları kapsıyor.
Konuyla ilgili görüştüğümüz işçi sendikaları, sözleşme görüşmelerinde ücret talebi dışında talepleri olmadığını, fakat işveren tarafın, önceden kazanılmış onlarca idari maddeyi pazarlık konusu yapmaya çalıştığını belirtti. Sosyal hakları kapsayan idari maddelerin ilk defa bu şekilde masaya yatırıldığını söyleyen sendika yöneticileri, bu konuda taviz vermeyeceklerini ifade ettiler.
Belediye işverenleri, izin günü olan Cumartesi günlerini iş günlerine dahil etmek istiyor. Hafta içi veya hafta sonu yapılan fazla mesailerin ödemeleri kaldırılmak isteniyor. 'Şoför maddesi' olarak geçen maddede, işçilerin sorumluluğu altında olan ve her birinin değeri on milyarları bulan araçların sorumluluğu işçilere yıkılarak, kaza veya herhangi bir hasar durumunda işçinin yüzde 3 olan payı yüzde 50'ye çekilmek isteniyor. Bu durumda işçi ömür boyu çalışsa bile aracın parasını ödeyemez.
Sendikayı tasfiye çabası
İşyerindeki sendika yöneticilerinin ve işyeri temsilcilerinin kullandıkları izin de gaspedilmek isteniyor. İşyerinde çalışan sendikacıların ücretleri sendikaya yıkılmak isteniyor. Sendikal faaliyeti engellemeye yönelik maddelerden biri de, işyerinde yapılan sendika toplantılarının mesai bitiminden sonra yapılması.
Belediye işverenleri ayrıca disiplin kurulunu kaldırarak, işçiyi istediği gibi cezalandırmaya çalışıyor. İşyeri komiteleri kabul edilmeyen maddeler arasında. İşçi alımlarında ve atılan işçilerin geri alınmasında sendika tamamen devre dışı bırakılmak isteniyor.
Diğer anlaşmazlık maddeleri
Doğum, ölüm, evlilik vb. durumlarda işçilere verilen ücretli izinler de anlaşmazlık maddelerinden biri. İşverenler bu maddeyi de kabul etmiyor. İhbar tazminatının (bir diğer adıyla kötü niyet tazminatı) 30 haftadan 8 haftaya düşürülmesi masaya yatırılan bir diğer hak. İzin günü sayılan 1 Mayıs'ta da işçilerin yüzde 50'si çalıştırılmak isteniyor.
Belediye işverenlerinin, işyerinde verilen 15'er dakikalık ara dinlenmelerin kaldırılması, haftalık çalışma süresinin 40'ten 45'e çıkarılması, belirli bir branşta çalışan işçilerin belediye tarafından istenilen yerde çalıştırılabilmesi gibi dayatmalar da anlaşmazlık nedenlerinden.
Taşeron işçileri örgütleme
Belediyelerde sendikaların gücünü kıran en önemli etkenlerden biri taşeronlaştırma. Sendikalar greve çıktıklarında belediye işverenleri, çöp toplama, temizlik, yol bakım gibi işleri taşerona yaptırarak, grevi kırabiliyor. İşçi sendikaları bu durumun düzeltilmesini, belediye işlerinin belediye işçileri tarafından yapılmasının da güvenceye alınmasını istiyor. Sendikalar, belediye şirketlerinde çalışan işçilerin de sendikaya üye olmasını ve toplusözleşme kapsamına alınmasını istiyor.
Ücrette oyalama taktiği
Sözleşme döneminin üzerinden aylar geçmesine rağmen, belediyelerin ücretlerle ilgili suskunluğu devam ediyor. Belediye işverenleri sosyal maddeleri ileri sürerek işçilere, sıfır zam veya en çok bu yıl için hükümetin IMF politikalarıyla belirlediği yüzde 25 zammı dayatıyor.
Sendikalar işçilerin ücret zammının 4 kişilik ailenin asgari geçim standardı olan 460 milyon liranın baz alınarak düzenlenmesini istiyor. Son sözleşmeden bu yana tüm temel ihtiyaç maddelerine üç kat zam geldiğini söyleyen sendikalar, enflasyon kayıplarının düzeltilmesini, artı on puan refah payının verilmesini ve yevmiye tabanının diğer belediyelerle eşitlenmesini istiyor.
ÖNCEKİ HABER

Yılmaz'a Yüce Divan yolu aralandı

SONRAKİ HABER

Tamteks işçileri direndi ve kazandı

Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa
Evrensel Ege Sayfaları
EVRENSEL EGE

Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...