14 Mayıs 2000 21:00

İngiltere'nin kanlı parmağı

Sierra Leone'de işlenen hangi insanlık suçuna el atılsa arkasından İngiltere çıkıyor. 1998'de askeri darbe örgütleyen İngiliz Sandline şirketi, bugünkü durumdan Blair hükümetini sorumlu tuttu.

Paylaş
İngiltere'nin kanlı parmağı
Sierra Leone'de daha önce askeri darbe örgütleyen İngiliz paralı asker şirketi Sandline, ülkenin bugünkü durumundan Tony Blair hükümetini sorumlu tuttu.
1998 yılında, "İngiltere'nin adamı" olarak bilinen devrik lider Ahmed Tejan Kabbah'ı tekrar iktidara geçirmek için Sierra Leone'ye yasadışı silah sevkiyatı yapan Sandline'ın patronu Yarbay Tim Spicer, Blair hükümetine sert suçlamalarda bulundu.
'Tavuklar tilkiye emanet'
Spicer, bugünkü kargaşanın sebebinin, darbenin ardından isyancı lider Foday Sankoh'un idam edilmemesi ve kurulan yeni hükümette rol almasına göz yumulması olduğunu söyledi. Spicer, "Bu, tavukları tilkiye emanet etmek gibi bir şeydi. Sankoh'un Devrimci Birleşik Cephe'sini (RUF) tanıyan herkes, bu barışın lanetli olduğunu da görmüştü" diye konuştu. Spicer, "İngiliz hükümeti her ne pahasına olursa olsun barış anlaşması diye tutturmasaydı binlerce insan bugün yaşıyor olurdu" dedi. Eli kanlı şirketin patronu, bu acelenin sebebinin, silah satışı skandalının üstünü örtmek olduğunu söyledi.
İşgale gerekçe yarattılar
İngiltere tarafından Kabbah üzerinde kurulan baskıyla imzalanan "barış" anlaşması, bugünkü iç savaş ve muhtemel bir emperyalist müdahalenin açmaya hizmet etti. Kabbah, baskı sonucu Sankoh'u "yardımcısı" yapmış, üç adamına da bakanlık vermişti. Ayrıca ülkedeki bazı maden yataklarının yönetimi de RUF'a devredilmişti.
Sandline'ın iştahı kabardı
Sandline şirketi, Kabbah'ı başa geçirmek için Sierra Leone'ye uygulanan BM ambargosunu delmiş ve ülkeye silah satmıştı. Satışın, İngiliz Dışişleri Bakanlığı'nın bilgisi dahilinde olduğu ortaya çıkınca büyük bir diplomatik skandal patlak vermişti. Sandline şirketi, şimdi ise iç savaş ortamından yararlanarak Kabbah ve adamlarına yeniden silah satmak istiyor. Nitekim Yarbay Spicer, skandalın ardından Kabbah ile yaptıkları 6 milyon sterlinlik satış anlaşmasını iptal etmek zorunda kaldıklarını, bu nedenle de binlerce insanın öldüğünü söyledi. Yarbay, "Böyle olmasaydı RUF'u yener ve Kabbah için doğru dürüst bir ordu yaratırdık" şeklinde konuştu.
Temmuz 1998'de imzalanan barış anlaşmasında gözlemci olarak bulunan Nijeryalı Dr. Kayode Fayemi de, bu anlaşmanın "şeytanla imzalandığını" söyledi. Fayemi, "İngiltere'deki liberaller etik dış politika adına bu Frankeştayn'ı yarattılar. Şimdi durumu düzeltmek zorundalar" diyerek askeri müdahaleye destek verdi.
Yeni katliamlar gündemde
Bu arada, iç savaş ortamından yararlanarak kasasını doldurmak isteyen Sandline'ın, Sierra Leone'ye yeniden girmeye çalıştığı belirtiliyor. Şirket yönetiminin, BM ile görüşmelerde bulunduğu kaydedildi. Yarbay Spicer, konuyla ilgili olarak "Orada işimiz bitmedi. Biz bu işi çok daha etkili bir biçimde hallederiz, çünkü hareketlerimizin ahlaki olup olmadığına dair siyasi kaygılarımız veya uluslararası kurumlara hesap verme derdimiz olmaz" diyerek olası katliamların sinyallerini verdi.
IMF ve DB baskısı
Bu arada, İngiliz Sunday Telegraph gazetesinde yayınlanan bir haber, İngiltere'nin Sierra Leone'deki kanlı faaliyetlerine daha da ışık tuttu. Dün yayınlanan manşet haberine göre İngiltere, Sandline'e bağlı paralı askerlerin ülkeye girmesinden önce Devlet Başkanı Kabbah üzerinde baskı kurdu ve Güney Afrikalı paralı asker şirketi Executive Outcomes'ı (EO) ülkeden çıkardı. Söz konusu şirket, 350 askerle 1996 ve 1997 yıllarında Sierra Leone'de "barışı koruma" görevi yapmıştı. Ancak İngiliz emperyalizmi, bu görevin başka bir ülkeye bağlı bir şirket tarafından gerçekleştirilmesine izin vermedi. EO'nun yöneticilerinden Ricko Visser, üzerlerindeki baskıyı şu sözlerle ifade etti: "İngiltere ve ABD, Dünya Bankası ve IMF aracılığıyla Kabbah üzerinde baskı kurarak sözleşmemizi iptal ettirdiler. Biz ise onlara, EO askerleri olmadan altı hafta içinde bir askeri darbe gerçekleşeceğini ve binlerce insanın öleceğini söyledik. Söylediklerimiz doğru çıktı."
İngiliz gemileri bölgede
Öte yandan, İngiltere tarafından Sierra Leone'ye gönderilen 4 savaş gemisi bölgeye vardı.
Sierra Leone'nin başkenti Freetown'daki İngiliz askeri kaynaklarından edinilen bilgiye göre, bölgeye ulaşan HMS Illustrious adlı uçak gemisinde Sea King tipi 12 helikopter, Sea Harrier tipi 9 adet avcı uçağı, 13 Harrier jeti ve 1100 asker bulunuyor.
Freetown açıklarına, bir fırkateyn, iki çıkartma gemisi ve bir lojistik destek gemisinin de geldiği belirtildi.
Sierra Leone'ye daha önce, 1000'den fazla İngiliz askeri gelmişti.
Müttefiklere bak!
Ülkedeki işgal güçlerinin sayısı giderek artarken, RUF gerillaları ise geri çekilmeye başladı. Başkenti ele geçirmeleri önlenen RUF birlikleri, önceki gün stratejik önemi olan Masiaka şehrini yitirdiler. Masiaka'yı ele geçiren ve İngilizler tarafından yönlendirilen güçlerin niteliği ise, İngiltere'nin "ahlaklı dış politika"sına yeni bir örnek oluşturuyor. Şehir, 1998 yılında onbinlerce sivili katleden AFRC cuntasının "Batı Yakası" birimi tarafından alındı. Uyuşturucu müptelası olmakla tanınan AFRC askerlerinin, şehirde yeni katliamlar düzenlemesinden korkuluyor.
ÖNCEKİ HABER

İran'da bir 'Mayıs Kadını'

SONRAKİ HABER

Çiftçiler gününde IMF'ye tepki

Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa
Evrensel Ege Sayfaları
EVRENSEL EGE

Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...