Sezer'in üzerinde istifa gölgesi

Sezer'in üzerinde istifa gölgesi
Cumhurbaşkanlığı adaylığı önce 5 parti genel başkanının önermesi ve milletvekillerini zorlaması nedeniyle tartışılan Anayasa Mahkemesi Başkanı Ahmet Necdet Sezer'in görevinden istifa etmemesi nedeniyle başlayan tartışma dinmiyor.
Anayasanın 101. maddede getirdiği "Cumhurbaşkanı, Büyük Millet Meclisi'nce kırk yaşını doldurmuş ve yükseköğrenimini yapmış kendi üyeleri veya bu niteliklere ve milletvekili seçilme yeterliliğine sahip Türk vatandaşları arasından yedi yıllık bır süre için seçilir" hükmünden yola çıkarak başlayan tartışma, Anayasa Mahkemesi'nde dava açma girişimine dönüştü. İstanbul Bağımsız Milletvekili Aydın Menderes, Sezer'in adaylık sürecinin iptali için hazırladığı dilekçeye 110 imza ararken, Başbakan Ecevit ve ANAP Genel Başkanı Yılmaz, Sezer'in istifa etmesi için bir neden bulunmadığını tekrarladılar. Anayasa Hukuku Profesörü Bülent Tanör de hukuken Sezer'in istifasına gerek olmadığını savunuyor.
Tanör: Engel yok
Cumhurbaşkanının niteliklerini ve tarafsızlığını düzenleyen Anayasa'nın 101. maddesinden yola çıkıp, Sezer'in milletvekili olmadığından hareketle milletvekili seçilme yeterliliğini düzenleyen 76. maddeye gönderme yapan, Sezer istifa etmeli fikrini savunanlar, bu maddenin son fıkrasında yer alan "Yüksek yargı organları mensupları, milletvekili adaylığı için görevlerinden istifa etmelidir" hükmünü dayanak olarak kullanıyorlar.
Bu konuda görüşlerin aldığımız Anayasa Hukuku Profesörü Bülent Tanör, "Cumhurbaşkanlığına aday gösterilenler ya da aday olanlar için milletvekili seçilme şartı geçerli değildir" diyor. Bu kuralın usuli olduğunu dile getiren Tanör, Sezer'in seçilme yeterliliğine haiz olduğunu, yaşının tuttuğunu, zihni ehliyetinin tam olduğunu söyleyerek "Cumhurbaşkanlığına seçilmek için geçerli tüm gereklerine haizdir" diyor.
Milletvekilleri için getirilen şartlara da dikkat çeken Tanör, "Bunlar milletvekilli seçilmek istenen devlet memurlarına konan formalite şartlardır. Bir memur bunları yerine getiremezse milletvekili olamaz. Ama yasaklar ya da kurallar neresi için konmuşsa orası çin geçerlidir. Milletvekilliği için konan bir şartın cumhurbaşkanlığı için geçerli olması beklenemez" görüşünü savunuyor.
Sezer'in hukuken istifa etmek gibi bir zorunluluğu olmadığını kaydeden Tanör, istifanın Sezer'in isteğine bağlı olduğunu kaydediyor. Adaylık sürecinin Anayasa Mahkemesi'ne götürülmesi girişimine de değinen Tanör, "Böyle düşünenler açıp Anayasa'yı okusunlar. Hangi maddesi böyle bir şey söylüyor? İki türlü karar Anayasa Mahkemesi'ne gider. Yasama dokunulmazlığının kaldırılması ve üyeliğin düşmesi. Tüzük değişikliği niteliğindeki durumları Anayasa Mahkemesi denetledi, ama burada böyle bir durum yok" diyor.
Siyasi etik
Hukuken tartışılan Sezer'in konumunun bir de siyasal yanı bulunuyor. Sezer'in konumu nedeniyle etik açıdan istifasının zorunlu olduğunu savunan görüşlere karşın, Sezer'i öneren ve destekleyenler işin bu yanını hiç gündemlerine almıyor. Ancak Sezer'in başkanı bulunduğu Anayasa Mahkemesi'nde kendisine oy verecek milletvekillerinin bir bölümünün mensubu bulunduğu FP'nin kapatılma davası görüşülüyor. Bu durumda Sezer'in adaylığının FP'li milletvekilleri üzerinde bir baskı unsuru olabileceği de çok açık.
Yılmaz: 'Sonuç vermez'
ANAP Genel Başkanı Mesut Yılmaz, İstanbul Bağımsız Milletvekili Aydın Menderes'in, "cumhurbaşkanı adaylık ve seçim sürecinin tüm sonuçlarıyla iptali" için başlattığı girişimin sonuç vereceğine ihtimal vermediğini söyledi. Yılmaz, Esenboğa Havalimanı'nda, gazetecilerin "Ahmet Necdet Sezer'in cumhurbaşkanı seçilmesinden sonra Anayasa Mahkemesi Başkanlığı görevinden istifası" yolundaki tartışmaları hatırlatmaları üzerine, hukuken şu anda Ahmet Necdet Sezer'in Anayasa Mahkemesi Başkanlığı'ndan istifa etmesini gerektiren bir durum olmadığını söyledi. Yılmaz, Aydın Menderes'in "cumhurbaşkanı adaylık ve seçim sürecinin" tüm sonuçlarıyla iptali için başlattığı girişime ilişkin bir soru üzerine de şunları söyledi: "Bu girişimin bir sonuç vereceğine ihtimal vermiyorum. Hukuken istifayı gerektirecek bir durum yok. Anayasa Mahkemesi'nin kuruluş kanununda, ayrılmadan herhangi bir yere aday olma imkânı veren hükümler var."
Ecevit: 'İstifaya gerek yok'
Başbakan Bülent Ecevit de İstanbul'a hareketinden önce Esenboğa Havalimanı'nda gazetecilerin sorularını yanıtladı. Ecevit, Sezer'in cumhurbaşkanı adayı olmasından itibaren Anayasa Mahkemesi Başkanlığı görevinden istifa etmesi gerektiği yönünde hukuki tartışmaların devam ettiğini belirten bir gazeteciye, "Biz bu konuyu yetkililerle, uzmanlarla görüştük. Kesinlikle öyle bir gereksinme yok" karşılığını verdi. Ecevit, bir soru üzerine, ikinci tur oylamanın ardından cumhurbaşkanı adayı Anayasa Mahkemesi Başkanı Ahmet Necdet Sezer ile telefon görüşmesi yapmadığını söyledi.
Kabinede bir değişikliğin söz konusu olup olmayacağı yolundaki soruya Ecevit, "Bu konuyu Sayın Yılmaz ve Sayın Bahçeli ile görüşmedik. Cumhurbaşkanı seçiminden sonra değerlendiririz. Benim açımdan, DSP açısından değişikliğin gereği yok" yanıtı verdi.
ANAP Genel Başkanı Mesut Yılmaz'ın kabineye girme konusunda kendisiyle bir görüşmesi olup olmadığının sorulması üzerine de Ecevit, "Hayır görüşmedik. Biz başından beri onu temenni ediyorduk" dedi.
Bu arada DSP grup başkan vekilleri Aydın Tümen ve Emrehan Halıcı da, Sezer'in istifa etmeden cumhurbaşkanı adayı gösterilmesinin Anayasa'ya aykırı olmadığını savundular.