Görme engelli kadınlar mücadeleye!

Görme engelli kadınlar mücadeleye!
Sibel Hürtaş
Sorunlarının normal bir kadın ya da engelli bir erkekten daha fazla olduğuna dikkat çeken görme engelli kadınlar, Türkiye Körler Federasyonu çatısı altında kurulan Kadın Komisyonu'nda bir araya gelerek sorunlarına çözüm yolları arıyorlar.
Geçen seneden bu yana faaliyetlerini sürdüren Kadın Komisyonu Başkanı Fattim Topçubaşı ile yaptığımız söyleşi, görme engelli kadınların sorunlarının ciddi boyutlara ulaştığını gösteriyor. Görme engelli kadının sorunlarının en başında cinsel taciz, aile baskısı ve eğitimsizlik geliyor. Komisyon Başkanı Topçubaşı, genel kadın hareketinde engelli kadının sürekli gözden kaçırıldığından şikâyet ederek, engelli kadının daha fazla mücadele etmesi gerektiğine dikkat çekiyor. Engelli kadının iki türlü mücadele etmek zorunda olduğunu belirten Topçubaşı, "Bir yanıyla diğer kadınlarla eşit olmak için, bir yanıyla da kadın olduğu için" diyor.Komisyonun örgütlenmede sıkıntı duyduğu konuların başında ise engelli kadının daha çok özürlü kimliğini benimsedikleri, kadın ya da birey kimliğini benimsememesi geliyor. Engelli kadına toplumun genel bakış açısı olan "Önce özürlü, sonra kadın!" anlayışına da dikkat çeken Topçubaşı, bu olgunun artık kırılması gerektiğini savunuyor.
'Beyaz baston gözümüz'
Topçubaşı, sorunlarının en başında görme özürlü kadının evinden çıkamamasının geldiğine dikkat çekerek, kadını evinden çıkarıp, beyaz bastonla tanıştırdıklarını söylüyor. Kadınlara toplumda hep korumacı yaklaşıldığını ifade eden Topçubaşı, özürlülere karşı özellikle ailede başlayan bu korumacı yaklaşımın süreç içinde baskıya dönüştüğünü belirtiyor. Topçubaşı, özürlü kadının dışarı çıkma isteğine her ortamda, "Nereye çıkacaksın, bekle işim bitsin beraber çıkarız" gibi cevaplarla karşı karşıya bırakıldığını söylüyor ve sözlerini şöyle sürdürüyor: "Önce dedik ki kadını sokağa, başka eve, bu dernek kapısına getirelim. Onları örgütüyle tanıştıralım. Beyaz baston gözümüzdür bizim, onları gözleriyle tanıştıralım. Onlara gözlerini verelim."
"Kör kadın için evlilik zor, kör kadının gören bir sevgilisi demek ya paranız vardır ya da işsizdir, sizden nasıl faydalanacağını düşünür" diyen Topçubaşı, her ilişkinin bu şekilde olmadığını, ancak örneklerin kendilerinin böyle bir genellemeye gitmek zorunda bıraktığını belirtiyor. Ve yaklaşık bir ay önce parasını almak için kafasına taş vurularak sevgilisi tarafından öldürülen görme engelli Fatma Ertekin'i örnek veriyor.
Evlense bile el becerisinin olmadığından kadının zor duruma düştüğünü söyleyen Topçubaşı, "El becerisi kazandırmalıyız, kendi kendine yetmeli görme engelli kadın" diyor. Görme engelli kadının kendi kendine bir işi yaparken yöntemini bulmaya çalıştığını söyleyen Topçubaşı, "Örneğin ben çocuklarım ufakken onları sırtı dönük şekilde kucağıma oturtuyor, tabağı çenesine dayayıp, kaşıkla ağzını bulmaya çalışıyor, bu şekilde yediriyordum. Daha bir başkası belki hiç yediremiyor, bunun için birilerine muhtaç kalıyor. Kadınlara bunlar öğretilmeli" diyor.
Özürlüye fırsat
Görme engelli kadına hem ailesi tarafından hem de toplum tarafından okuma şansının tanınmadığına işaret eden Topçubaşı, devletin de bu görevini yerine getirmediğini belirtiyor. Körler kanunlara göre tat bakıcı, kesici aletler bileyicisi, cilingir, çömlek ve porselen şekillendirme işçisi, süpürge, sepet ve hasır yapımcılığı gibi işlerde çalışabiliyor. Bunun yanı sıra birçok görme engelli kadının kendi iş alanını yarattığını söyleyen Topçubaşı, görme engelli kadınların ancak santral, paketleme, masörlük gibi işlerde çalışabildiğini belirtiyor ve "Oysa fırsat verilse dış ülkelerde de olduğu gibi her türlü işi yapabiliriz, avukatlık, görsel malzeme haricinde gazetecilik, hakimlik gibi" diyerek ekliyor.
İş bulamayan, gelirleri olmayan kadınlar ise devletten sakatlık tazminatı alıyorlar. Ancak aldıkları ücret ayda 6-7 milyon lira. Topçubaşı, kendilerine bu ücretin verilmesini sağlayan 2022 sayılı yasadan tek bir cümlesinin değiştirilerek sosyal güvenlik şemsiyesi altında bulunmayan yaşlı ve sakatlara üç ayda bir yapılan ödemenin asgari yaşam standardını sağlayacak düzeye çıkarılmasını istiyor.