23 Mart 2000 22:00
ABD'de Hitler yöntemleri
1934 yılında Adolf Hitler'in tüyler ürperten üstün insan takıntısı bir gerçeğe dönüşüyordu. Hitler "geri zekâlı" erkek ve kadınların kısırlaştırılmasını...
ABD'de Hitler yöntemleri
Valerie Parker
1934 yılında Adolf Hitler'in tüyler ürperten üstün insan takıntısı bir gerçeğe dönüşüyordu. Hitler "geri zekâlı" erkek ve kadınların kısırlaştırılmasını öngören bir yasa çıkarmayı başardı ve Naziler birkaç ay içerisinde binlerce insanı ameliyat etti.
Hitler'in yaptıkları sonunda tüm dünya tarafından reddedilse de, aynı dönemde benzer nedenlerle insanların ABD'de de kısırlaştırıldığını öğrenmek pek çok insanı şaşırtacaktır.
Islah hareketi
Bu, 'üstün ırk' yetiştirme konusuna genetik açıdan yaklaşan ve ıslah hareketi denen hareketin bir parçasıydı. "Zihinsel özürleri bulunan" insanları kısırlaştırarak yoksulluk ve suç gibi toplumsal sorunların azaltılacağına inanılıyordu.
Giderek daha yaygın bir konsepte dönüşen ıslah, Amerikan kültürünün pek çok alanına aşılandı. "Islah" isimli dergiler yayımlandı ve birçok eyalette "İyi Aileler", "İyi Bebekler" yarışmalarının düzenlendiği fuarlar açıldı. Islah, birçok filmin ana teması oldu.
Bazı ünlü Amerikalıların da desteğiyle, hareket 35 eyalette kısırlaştırmayı zorunlu kılan yasaların çıkmasını sağlayacak kadar yükseldi. Islah, Yüksek Mahkeme'nin 1927 Buck vs. Bell kararı ile onaylandı. Oliver Wendell Holmes "üç kuşak embesilin artık yettiğini" ilan etti.
Hareket tüm ülkeye yayılırken, 100 bine yakın insan 'ıslah' edildi. Bunların büyük bir kısmının zihinsel özrü yoktu.
Bir kişinin sırrı
Bu karanlık sırrı taşıyanlardan biri de Fred Aslin'di. 1936'da Aslin henüz bir çocukken babası öldü ve annesi 9 çocuğuna tek başına bakmak durumunda kaldı. Bilinmeyen nedenlerden ötürü Michigan eyalet yetkilileri kadının çocuklarına bakamayacağına karar vererek onları bir zihin enstitüsüne götürdüler. Doktorlar, Aslin'e "geri zekâlı moron" raporu verdi, ancak enstitüde geçen yılları boyunca Aslin öğretmenlerinden parlak raporlar aldı. Yine de "geri zekâlı" ibaresi değişmedi ve 18 yaşına geldiğinde, kendisine kısırlaştırılacağı söylendi.
Aslin, o günleri hatırlarken "Benim geri zekâlı olmadığımı biliyorlardı" diyor. Ama mahkeme ameliyatı onayladı ve Aslin hadım edildi.
Kayıtlar arasında Aslin'in orijinal belgeleri bulunmuyor, çeşitli nedenlerden dolayı kısırlaştırılan yüzlerce insanın dosyası arasından da bu belgeler çıkmadı. (ABC News)
Valerie Parker
1934 yılında Adolf Hitler'in tüyler ürperten üstün insan takıntısı bir gerçeğe dönüşüyordu. Hitler "geri zekâlı" erkek ve kadınların kısırlaştırılmasını öngören bir yasa çıkarmayı başardı ve Naziler birkaç ay içerisinde binlerce insanı ameliyat etti.
Hitler'in yaptıkları sonunda tüm dünya tarafından reddedilse de, aynı dönemde benzer nedenlerle insanların ABD'de de kısırlaştırıldığını öğrenmek pek çok insanı şaşırtacaktır.
Islah hareketi
Bu, 'üstün ırk' yetiştirme konusuna genetik açıdan yaklaşan ve ıslah hareketi denen hareketin bir parçasıydı. "Zihinsel özürleri bulunan" insanları kısırlaştırarak yoksulluk ve suç gibi toplumsal sorunların azaltılacağına inanılıyordu.
Giderek daha yaygın bir konsepte dönüşen ıslah, Amerikan kültürünün pek çok alanına aşılandı. "Islah" isimli dergiler yayımlandı ve birçok eyalette "İyi Aileler", "İyi Bebekler" yarışmalarının düzenlendiği fuarlar açıldı. Islah, birçok filmin ana teması oldu.
Bazı ünlü Amerikalıların da desteğiyle, hareket 35 eyalette kısırlaştırmayı zorunlu kılan yasaların çıkmasını sağlayacak kadar yükseldi. Islah, Yüksek Mahkeme'nin 1927 Buck vs. Bell kararı ile onaylandı. Oliver Wendell Holmes "üç kuşak embesilin artık yettiğini" ilan etti.
Hareket tüm ülkeye yayılırken, 100 bine yakın insan 'ıslah' edildi. Bunların büyük bir kısmının zihinsel özrü yoktu.
Bir kişinin sırrı
Bu karanlık sırrı taşıyanlardan biri de Fred Aslin'di. 1936'da Aslin henüz bir çocukken babası öldü ve annesi 9 çocuğuna tek başına bakmak durumunda kaldı. Bilinmeyen nedenlerden ötürü Michigan eyalet yetkilileri kadının çocuklarına bakamayacağına karar vererek onları bir zihin enstitüsüne götürdüler. Doktorlar, Aslin'e "geri zekâlı moron" raporu verdi, ancak enstitüde geçen yılları boyunca Aslin öğretmenlerinden parlak raporlar aldı. Yine de "geri zekâlı" ibaresi değişmedi ve 18 yaşına geldiğinde, kendisine kısırlaştırılacağı söylendi.
Aslin, o günleri hatırlarken "Benim geri zekâlı olmadığımı biliyorlardı" diyor. Ama mahkeme ameliyatı onayladı ve Aslin hadım edildi.
Kayıtlar arasında Aslin'in orijinal belgeleri bulunmuyor, çeşitli nedenlerden dolayı kısırlaştırılan yüzlerce insanın dosyası arasından da bu belgeler çıkmadı. (ABC News)