14 Mart 2000 22:00

Emekçiye bayram haram!

Ulema takımı, kurbanın "farz" mı "sünnet" mi olduğunu tartışadursun, emekçiler için fiyatının milyara vurduğu kurban kesmenin "haram" olduğu ortaya çıktı.

Paylaş
Emekçiye kurban haram!
Günlerdir televizyonlarda "Kurban kesmek şart mı?" tartışması sürdürüledursun, hayvan pazarlarına giden emekçiler "kurban kesmenin emekçiye haram olduğunu" öğreniyor. Büyükbaş hayvan fiyatlarının milyarı aştığı hayvan pazarlarına giden asgari ücretliler, kurban almak için bir yıllık maaşlarını tamamen yatırmaları gerektiğini görüp, elleri boş dönüyor. Hayvancılığın yaygın olduğu doğuda da durum farklı değil.
Hayvan pazarlarındaki satışların yarı yarı düşmesi karşısında hayvan üreticilerinin bulduğu yol ise, taksitli satış. Diyanet "dinen caiz olup olmadığı" konusunda yorum yapmasa da, kurban kesecekler de, hayvan yetiştiricileri mecburen takside yöneliyor. Maaşları "Para yok" gerekçesiyle ödenmeyen işçi emeklileri ise torunlarına bayram harçlığı dahi verememenin burukluğunu yaşayacak.
Bir inek, bir yıllık maaş...
Medyada sürdürülen "Kurban kesmek şart mı?" tartışmasının yanıtı, işçi ve emekçiler tarafından çoktan verilmiş durumda: "Emekçiye kurban kesmek haram". Milyonlarca işçinin bir ay geçinmeye çalıştığı 80 milyon 650 bin liralık asgari ücret ile bir kurban almak çok zor. Ev kirasıydı, mutfak masrafıydı, çocukların okul masrafıydı derken, alındığı gün tükenen asgari ücret ile en ucuzu 60 milyon lira olan kurbanlık küçükbaş hayvanların yanına yanaşmak bile mümkün değil.
Ortak usulü alınan ve fiyatları 500 milyon lira ile 1 milyarn 200 milyon lira arasında değişen büyükbaş hayvanların fiyatı ise bir yıllık asgari ücreti bile aşıyor. Asgari ücretli, küçükbaş hayvan için bir ya da bir buçuk aylık maaşını, büyükbaş hayvan için ise bir ya da bir buçuk yıllık maaşını yatırmak durumunda. Elbette ev kirası, faturalar ve mutfak masrafına tek kuruş ayırmadan.
Emekli bayramda parasız
İşçi emeklileri ise kurban kesmek gibi bir hayal şöyle dursun, bayramı parasız geçirmek zorunda kalacaklar. 3 milyon 100 bin işçi emeklisi, hükümetin "Para bulamadık" gerekçesiyle ortalama asgari ücret kadar olan aylıklarını bayramdan önce ödememesi nedeniyle, torunlarına cep harçlığı ya da bir şeker bile veremeyecekler.
Doğuda da durum aynı
Türkiye'de bir dönemler hayvan yetiştiriciliğinin merkezi durumunda olan Doğu ve Güneydoğu illerinde de kurban fiyatları cep yakıyor. Türkiye'nin canlı hayvan borsası konumundaki Antep'te en ucuz kurbanlık koyun 65 milyon liradan satılıyor. Kurban bayramı öncesinde Doğu ve Güneydoğu illerinden Gaziantep Hayvan Pazarı'na kurbanlık koyun sevkıyatı sürüyor, kentteki hanlarda besiye alınan koyunlar da pazarda satışa sunuluyor. Kurban keseceklerin akınına uğrayan pazarda, kurbanlık koyunlar kilogramı 1 milyon 600 bin liraya kadar alıcı buluyor.
Taksitle kurban caiz mi?
Pazara kurbanlık koyun bakmaya gelenler, fiyatları yüksek bulduklarını, mecburen taksit uygulayan satıcıları tercih edeceklerini ifade ediyorlar. Van'dan koyun getiren satıcı Mehmet Fırathan ise satışlarda geçen yıla göre yüzde 50-60 oranlarında düşüş olduğunu belirterek, "Bu yıl, girdi fiyatlarının yüzde 200'e yakın artması dolayısıyla tamamen zarar ettik" diye açıklıyor, hayvan besleyenlerin durumlarını.
Fiyatlar yüzde 100 arttı
Güneydoğu Anadolu Canlı Hayvan, Su Ürünleri ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Başkanı Rüştü Yıldız ise kurbanlık koyun fiyatının, geçen yıla göre yüzde 100'ün üzerinde arttığını bildirdi. Fiyatın bu denli artmasının birçok etkeni bulunduğuna dikkati çeken Yıldız, "Elbette ki bu noktaya gelinmesinin hareket noktası, 1980'den sonra uygulanan hayvan ve ardından lop et ithali oldu" dedi. Yıldız, yayla, mera ve otlaklara uzun yıllar hayvan çıkarılamaması sonucu besicilerin köyden kente göçünün de hayvancılığın bir anlamda bitiş sürecine ivme kazandırdığını, sözlerine ekledi.
ÖNCEKİ HABER

Sosyal hizmet emekçileri

SONRAKİ HABER

Bayram öncesi yollar kan gölü!

Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa
Evrensel Ege Sayfaları
EVRENSEL EGE

Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...