Rus-Çin ittifakı güçleniyor

Rus-Çin ittifakı güçleniyor
Çin'in Rusya yapımı iki adet destroyer satın alması, Moskova ile Pekin arasındaki işbirliğinin giderek güçlenmesinin bir işareti olarak değerlendirildi. 800 milyon dolar tutarındaki destroyerlerden ilki Tayvan Boğazı'na açılırken, Batılı emperyalistler, iki ülke arasında giderek güçlenen işbirliğinden rahatsızlıklarını gizlemiyor.
Batılı uzmanlar ve batı yanlısı Asyalı diplomatlar, özellikle NATO'nun Yugoslavya saldırısının ardından, Moskova ile Pekin arasındaki güvenlik ilişkilerinin, basit bir "silah alım satımı"ndan çok öteye geçtiğine dikkat çekiyor.
İttifaka iten nedenler
Çin ve Rusya, esas olarak Amerikan hegemonyasına bir set çekmek amacıyla, aralarındaki işbirliğini giderek bir stratejik ittifaka dönüştürüyorlar. İki ülkeyi ittifaka iten nedenler, "ABD'nin küresel askeri ve ekonomik egemenliği, NATO'nun Doğu Avrupa'ya genişlemesi ve BM'nin, ABD'nin elinde bir alete dönüştürülmesi" olarak açıklanıyor.
Rus yapımı, Sovremenny sınıfı Hangzhou adlı destroyer, 4 Ocak tarihinde St. Petersburg limanından Çin'e doğru yola çıktı. Çin ordusundaki en büyük savaş gemisi olan bu destroyer, gelişmiş Sunburn antigemi füzeleriyle donatıldı. İkinci bir destroyer ve çok sayıda Sunburn füzesi de bu yıl içinde Çin'e verilecek.
ABD'ye karşı caydırıcı güç
Pekin'in Rus silahlarına olan ilgisi, sadece donanma ekipmanlarıyla sınırlı değil. Çin, 1992 yılında Rusya'dan Su-27 tipi jet uçakları satın aldı. 1996'da ise, bu uçaktan 200 adedini Çin'de üretmek için 2.5 milyar dolarlık bir anlaşma imzaladı. İki ülke arasında, geçtiğimiz yıl da 30-60 civarında SU-30MK savaş uçağı alımına dair 2 milyar dolarlık bir anlaşma imzalandı. Diplomatik çevreler, daha gelişmiş bir uçak olan Su-37 için görüşmelerin sürdüğünü belirtiyor.
Batılı uzmanlar, Çin'in aldığı dev destroyerlerin, ABD'ye karşı "caydırıcı unsur" olarak kullanılacağını kaydediyor. Çin, bölgedeki ABD askeri gücünü Tayvan sorununa müdahale etmemesi için "ikna etmek" amacıyla, 1994 yılında da dört adet Kilo sınıfı denizaltı satın almıştı. 1996 yılında Çin ile ABD arasındaki gerginlik doruk noktasına çıkmış ve Çin ordusunun Tayvan yakınlarında yaptığı füze denemelerine yanıt veren ABD, bölgeye iki filo göndermişti. Rus ve Çin savunma bakanlıkları, ekim ayında, ortak askeri eğitim çalışmaları ve askeri doktrinlerin oluşturulmasında bilgi paylaşımı konularında bir anlaşma imzaladılar. Aynı ay içinde, Rus ve Çin donanmaları denizde ilk ortak tatbikatı gerçekleştirdi. İki ülke, maddi sorunlar konusunda uzlaştıktan sonra, silah alışverişini de artırdı ve yıllık 1 milyar dolara çıkardı.
Uydu alanında işbirliği
Bazı Asyalı yetkililer, Çin araştırma enstitülerinde bulunan 2000 Rus subayın; lazer teknolojisi, nükleer silahların küçültülmesi, cruise füzeleri, uzay tabanlı silahlar ve nükleer denizaltılar konularında çalışmalar yaptıklarını kaydediyor. Rusya Başbakan Yardımcısı İlya Klebanov, 19 Ocak'ta yaptığı açıklamada, Pekin ve Moskova'nın, Rusya'nın GLONASS uydu tabanlı küresel konumlandırma sistemini ortaklaşa kullanacak kadar yakınlaştığını belirtmişti. GLONASS'ın Çin'e açılması, Çin ordusunun füze ve roketlerinin hedefini daha güvenilir bir biçimde belirlemesini sağlayacak. ABD'nin bir "füze savunma sistemi" kurma hazırlıklarına karşılık, iki ülke de ortak bir balistik füze savunma sistemi kurma planları yapıyor.
Batı hafife aldı
Batılı askeri uzmanlar, Rusya ve Çin'in, tarihsel düşmanlıklarının üstesinden gelip kalıcı bir ittifak oluşturması konusunda ikiye bölünmüş bulunuyor. Çin'in hantal ordusunun Rus teknolojisine uyum sağlaması ve Rus ithalatının Çin'in askeri gücündeki etkisi konularında da tartışma var. Ancak tüm burjuva diplomat ve uzmanlar, Kosova krizinden sonra adeta yenilenen Çin-Rus ilişkisinin, Batı başkentlerince daha dikkatle takip edilmesi gerektiğinde hemfikir.
ABD 'fazla rahat'
ABD Ordusu Savaş Okulu'ndaki Stratejik Çalışmalar Enstitüsü'nden Profesör Stephen Blank, "Stratejik işbirliğine yönelik bu eğilimin, bizim üstün güç veya bilgeliğimiz karşısında, veya geçmişte Çin ve Rusya'nın kalıcı bir ortaklık inşa edememiş olması nedeniyle yok oluvereceğini düşünmek, devlet adamlığının gereklerini unutmak demektir" diye konuşuyor. Blank, ABD'nin bu ilişki konusunda "fazlasıyla rahat" davrandığını ve bu durumun değişmesi gerektiğini belirtiyor.
Washington Post gazetesinde konuyla ilgili yayınlanan haberde ise, İsrail'in Çin'e 250 milyon dolar tutarında bir radar sistemi satmasının önüne geçildiği hatırlanarak, Rusya'ya karşı da böyle bir baskı uygulanabileceği ima ediliyor.