23 Ocak 2000 22:00

Özel madenlerde kölelik

Kütahya Tavşanlı'da maden işçileri ile yapılan anket, kamuya ait madenler ile özel madenlerde çalışan işçiler arasındaki uçurumu ortaya koydu.

Paylaş
Özel madenlerde kölelik
DİSK'e bağlı Dev Maden-Sen'in Kütahya'nın Tavşanlı bölgesinde maden işçilerine yönelik olarak gerçekleştirdiği anket çalışması, özel sektöre ait madenlerde çalışan işçilerin hangi şartlarda çalıştığını gözler önüne serdi.
Yaşları 22 ila 67 arasında değişen 80 işçiyle yapılan ankette, işçilerin yüzde 10'unun sendikalı olarak kamu sektöründe, yüzde 90'ının sendikal hak ve özgürlükten yoksun olarak özel sektörde çalıştığı belirtildi. Kamuda çalışan işçiler 300-350 milyon lira maaş alırken, özelde çalışan işçilerin 110-130 milyon lira arasında maaş aldığının tespit edildiği ankette, kamu işçilerinin günde 7,5 saat çalıştığı, özel sektörde çalışma saatinin 10 ila 13 arasında olduğu vurgulandı. Kamu madenlerinde fazla mesai uygulamasının olduğu, ancak işçilerin mesaiye kalmadığı, kalanların ise ücretlerini aldıkları belirtilen ankette, özel şirketlerde çalışanların zaten çalışma sürelerinin 10 saati aşmasından kaynaklı fazla mesai ücreti alınmadığı ifade edildi.
İzin kullanamıyorlar
Ankette, kamuda çalışan işçilerin yıllık ve haftalık izinleri kullanabildiklerine, özel sektörde çalışan işçilerin yüzde 48'inin bu izinleri hiç kullanamadığına, yüzde 24'ünün kısmen kullandığına dikkat çekildi. Kamu işçilerinin işyeri sigorta primlerinin yatırılması ve işçiler tarafından izlenmesi konusunda bir problem olmazken, özelde çalışan 72 işçiden 16'sının primlerinin eksik yatırıldığını ve denetleme olanağının olmadığını ya da bu bildirimlerin görünür yerlere asılmadığını; 56'sının ise primlerinin yatırıldığını ama kendilerinin görebileceği yerlere bildirimlerin asılmadığını ifade ettikleri belirtildi.
Sosyal hakları yok
Ankette, kamu işçilerinin, ikramiye, yakacak, giyecek, temizlik, doğum, ölüm, okul gibi yardımlar adı altında sosyal haklarının olduğu, taşeron firmalarda çalışanların ise sosyal hakların ne olduğu sorusunu bile cevaplandıramadıkları kaydedildi. Özel sektörde çalışan işçilerin, işçi sağlığı ve iş güvenliği mevzuatı ve çalışma yaşamını düzenleyen 1475 Sayılı İş Kanunu hakkında bilgilerinin olmadığı belirtilen ankette, kamu işçilerinden 3'ünün sendikalar ve görevleri hakkında yeterli bilgiye sahip olduğu, 3'nün kısmen bildiği, 2'sinin hiç bilmediği, özel sektörde çalışan 40 işçinin ise bilgisinin olmadığı vurgulandı.
Sendika söz konusu değil!
Anketin genel değerlendirmesinde ise özel sektörde, sendikal hak ve özgürlüklerin söz konusu olmadığı, bu hakların kâğıt üzerinde kaldığı, işçilerin işgüvencesinin olmadığı belirtildi. Değerlendirmede, özel sektörde işçi sağlığı ve iş güvenliğine dair mevzuata uygun bir düzenlemeden bahsedilemeyeceği vurgulanarak, "Yasaya rağmen özel şirketlerde çalışan işçilerin çalışma saatlerinin uzunluğu yasadışı bir uygulama olmasına rağmen işçilerin işsiz kalacağı korkusu ve sendikal örgütlenmelerin yokluğu; aynı zamanda firmanın denetim yoksunluğu, bu uygulamanın yerleşik bir hal almasına neden olmuştur" denildi.
ÖNCEKİ HABER

DYP 'meydanlara' inecekmiş

SONRAKİ HABER

'Taşeronlaştırmaya karşı

Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa
Evrensel Ege Sayfaları
EVRENSEL EGE

Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...