12 Ocak 2000 22:00

Erika'dan geriye kalan keder ve öfke

Bir ay kadar önce Fransa açıklarında batan petrol yüklü Erika isimli tankerin enkazı doğaya zarar vermeyi sürdürüyor. Bölge halkı bir yandan ölen kuşları düşünüyor, diğer bir yandan ise, darbe yemiş bir turizm ve ölen istridyelerin altında kapanan ekmek kapılarını.

Paylaş
Erika'dan geriye kalan keder ve öfke
The Independent'tan çevrilmiştir
Bir ay önce, Britanny'nin hoş bir köyünde, rüzgârın süpürdüğü kum tepeleri ve bayaza boyalı arduvaz çatılı tatil villalarının 63 kilometre kadar ötesinde, 24 yıllık bir Malta tankeri, yaptığı kaza sonucunda kış ortasının sert rüzgârlarında batıp gitti. Bundan sonra, koyu, petrol kokan katmanlar içinde, Erika adlı tankerin yükü Les Moutiers sahilini kirletmeye başladı. Ve o gün bugündür Guy le Pavec sahilin temizliğiyle ilgileniyor.
"Umutsuz bir durum," diyor Le Pavec. "Her gün belimiz kopana kadar uğraşıyoruz ve her sabah yeniden geldiğimizde dün yaptığımız işin ne kadarının boşa gittiğini düşünüyor oluyoruz. Ama umudunuzun kırılmasına izin vermemelisiniz, devam etmek zorundasınız."
Tiksindirici bir şey bu, koyu petrol. Kokuyor ve elinize yapışıyor, ve pırıl pırıl bir günde görüyorsunuz çirkinliğini, el değmemiş olağanüstü güzellikteki bir sahilin her yanına nasıl bulaştığını.
Geniş düz kum alanlarda, yakıt kurumuş durumda ve bu nedenle de kürekle kaldırılabiliyor. Ama daha kayalık ve dar sahillerde, her kayanın tek tek elle temizlenmesi gerekiyor.
Petrole bulanmış ölü kuşlar
Ellerinde eldivenlerle cebelleşen 350 kişi, askerler, itfaiye görevlileri, polisler, hemşireler, emekliler. 66 yaşındaki Jean-Paul "En azından güzel bir gün" diyor, küçük bir kürekle bir taraftan işine devam ederek, "Ben yağmurlu ve soğuk havalarda gelip çalışamıyorum."
24 yaşındaki Raynaldo, "Petrol kayalara da bulaşmış durumda" diyor. "Küçük bir çakıltaşı sandığınız bir şeyin, koskoca bir petrol yığınının tepesi olduğunu görüyorsunuz. Ve düşünüyorsunuz, acaba bu, günün birinde tamamen yok olacak mı?"
20 yaşındaki Sophie, hemşirelik okulundaki sınıf arkadaşlarıyla birlikte, gönüllü olarak katılmış temizleme çalışmalarına, 11 saatlik yoldan gelmiş buraya. Gördüklerinin karşısında depresyona girmemek için yoğun çaba harcamış geldiği günden beri. "En kötüsü de petrole bulanmış ölü bir kuş bulmak. Her şey çok kötü" diyor. Brittany ve Loire-Atlantique sahilinde yaklaşık 300 kilometre boyunca aşağı yukarı gidip geldiğinizde, benzer hisler içinde benzer gruplarla karşılaşıyorsunuz. Askerler, polis ve itfaiyeciler; havanın güzel olduğu bir gün içinde kişi başına iki ton atık temizleyebiliyorlar. Gönüllüler ise yorgun düşüyorlar bu ağır işten.
Yok olan ekmek kapısı
Le Pavec, yine de bir ay içinde geldikleri aşamadan hoşnut olduğunu belirtiyor. Gelgitler her gün daha az yakıt sürüklüyor ve tankerdeki 20 bin ton yakıt şu anda sızmıyor. Bu, yazın haftada ortalama 10 bin turiste evsahipliği yapan 923 nüfuslu köy için iyi haber, ama istiridye toplayarak hayatlarını kazanan komşu köyler için artık çok geç.
Bourgneuf Körfezi'nin 1.6 kilometre kadar açığında bulunan istiridye yatağı yılda ortalama 500 ton kabuklu deniz hayvanı üretiyor. Her yeni ürünün olgunlaşması için üç-dört yıl gerekiyor. Ve geçtiğimiz hafta ince bir yakıt tabakası bu yatakların üzerinde yüzmeye başladı. Yatakların bazıları şimdiden yakıtla kaplanmış durumda. Geçimini istiridyeden sağlayan bir köylü; "Bu üç sezonluk bir iş ve üç sezonun geliri gitmiş durumda. Körfezden çıkan istiridyeleri kim yer ki artık? Benim 11 yıllık borç senetlerim var önümde ve hurda gemileri denize çıkaran bir petrol şirketinin aptallığı yüzünden oturup bu borçları ödemeye hiç niyetim yok" diyerek yansıtıyor çaresizliğini ve öfkesini. Körfezin yerleşik olmayan ve istiridye ve midye toplayan balıkçıları ise, kazadan sonra başlatılan hijyen testleri sonuçlananan kadar ellerindeki ürünleri satamayacaklar. 24 yaşındaki Arnaud Roger, şöyle açıklıyor içinde bulundukları durumu: "Ayakta kalıp kalamayacağımız, tazminatımızı ne kadar yakın zamanda alacağımıza bağlı. Eğer iki ya da üç ay içinde verilirse belki durumumuz kurtulur. Eğer daha çok uzarsa, bu, yok olmuş bir başka yerel iş olarak tarihe karışır." Şu anda tazminat için çabalar sürüyor. Ama, Les Moutiers sahilinde terlemekte olan insanların konuştukları şey belli. Yaklaşık 4 kilometre kadar ötede, bir sahil güvenlik helikopteri, yarım millik bir başka petrol tabakası fark etmiş. Acaba bu nereye yapışacak?
ÖNCEKİ HABER

Memur alımında ikinci adım

SONRAKİ HABER

Elmas tekellerinin elleri kanlı

Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa
Evrensel Ege Sayfaları
EVRENSEL EGE

Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...