4 Ocak 2000 22:00
Evrensel OHAL'e 1 yıldır sokulmuyor
GÜNÜN YAZILARI
Evrensel OHAL'e 1 yıldır sokulmuyor
Gazetemiz Yeni Evrensel'e uygulanan Olağanstü Hal (OHAL) yasağının üzerinden tam bir yıl geçti. OHAL Valiliği'nin 4 Ocak 1999 tarihli kararı ile, gazetemizin OHAL kapsamındaki Diyarbakır, Siirt, Şırnak, Van, Tunceli ve Hakkâri illerine girmesi yasaklandı.
Gerekçe belirtilmeyen tebliğ metninde aynen şöyle denildi: "Merkezi İstanbul ilinde bulunan ve halen günlük olarak yayınlanan 'Yeni Evrensel' isimli gazetenin 430 sayılı kanun hükmünde kararnamenin 1. maddesi delaletiyle 2935 sayılı OHAL Kanunu'nun 11\e maddesinde öngörülen 'Gazete, dergi, broşür, kitap, el ve duvar ilanı vb'lerin basılmasını, dağıtılmasını, çoğaltılmasını, yayınlanmasını ve dağıtılmasını, bunlardan OHAL dışında basılmış veya çoğaltılmış olanların bölgeye sokulmasını ve dağıtılmasını yasaklamak ve izne bağlamak; basılması ve neşri yasaklanan kitap, dergi, gazete, broşür, afiş vb. matbuayı toplatmak' yetkisi gereğince 04.01.1999 tarihinden itibaren OHAL uygulaması devam eden illerde (Diyarbakır, Hakkâri, Siirt, Şırnak, Tunceli, Van) söz konusu gazetenin sokulması ve dağıtılması yasaklanmıştır."
5 Ocak 1999 tarihinden itibaren uygulamaya konan yasak, 6 Ocak 1999 tarihinden itibaren özel timlerin, dağıtım kamyonlarında gazetemize el koymaları yoluyla keyfi olarak OHAL kapsamı dışındaki illeri de kapsayacak şekilde genişletildi. Bu uygulamayla gazetemizin, Kürtlerin yoğun olarak tam 17 il ve 119 ilçeye girişi engellendi. Yurtiçi ve yurtdışından çok sayıda gazetecilik örgütü, partiler, kitle örgütü ve sendikalar ile emekçi okurlarımızın baskısına rağmen, değil yasağın kaldırılması, gerekçesinin açıklanması bile mümkün olmadı.
Gazetemezin yönetiminin girişimi sonrası 5 Haziran 1999 tarihinden itibaren ise, OHAL kapsamı dışındaki illere girişimizin engellenmeyeceği yetkililerce açıklandı. Ancak, OHAL kapsamındaki illerle birlikte Batman ve OHAL'in kaldırıldığı Siirt'e de gazetemiz halen sokulmuyor.
TGC Başkanı Nail Güreli:
Evrensel'in OHAL'e sokulmaması, iletişim özgürlüğü ile bağdaştırılamaz
Evrensel gazetesinin bir yıldır OHAL bölgesine sokulmaması, iletişim özgürlüğü ile bağdaştırılamaz. Evrensel ie birlikte Özgür Bakış gazetesinin de uzun süredir aynı şekilde OHAL bölgesine sokulmayışı, o bölgede yaşayan halkın bilgi edinme hakkına sistemli bir biçimde sınırlama getirmiş oluyor.
Herhangi bir yayın için Türkiye'nin de imzaladığı uluslararası metinlerde ifadesini bulan çerçevede ve yasaların olanakları içinde münferit uygulamaların ötesinde, sürekli ve sistemli biçimde yasaklama yoluna gidilmesinin demokratik haklara ve hukukun üstünlüğü ilkesine aykırı olduğunu düşünüyorum. Kaldı ki son günlerde OHAL uygulamasına son verilmesi hususu, siyasal iktidarın gündeminden kamuoyuna yansımaktadır. Demokratikleştirmeyi yaygınlaştırmak yolunda OHAL'in kaldırılması elbet olumlu bir gelişme olacaktır. Bu olumlu beklentiyle çelişen, sistematik yayın yasaklamalarının bir an önce kaldırılması uygun olacaktır.
TMMOB Genel Başkanı Yavuz Önen:
Evrensel, özgürlüklere açılan bir pencere
Evrensel bizim için emekçilerin, özgürlüklerin dünyasına açılan bir pencere. Yaptıklarımızı Evrensel'de arar olduk. Bunun sürmesini diliyorum. Emeğin dünyasında buluştuğumuz bir ortam Evrensel. OHAL'ler sürekli oldu. Barış ve bağımsızlık özlemini dile getiren basın aracını tabii ki istemezler. OHAL, doğru haber verme haklarının kısıtlandığı, basın özgürlüğünün olmadığı bir bölge. Orada devletin kontrolünde bir habercilik geçerli. Evrensel'in OHAL'e sokulmamasını kınıyorum, ama yadırgamıyorum.
Hak-İş Genel Eğitim Sekreteri ve Öz İplik-İş Genel Başkanı Yusuf Engin:
Yayın özgürlüğü sınırsız olmalı
Yayın özgürlüğünün sınırsız olması lazım. Düşünce özgürlüğünden yola çıkarak, her türlü düşüncenin çok rahat açıklanabilmesi, sınırlanmaması lazım, hangi bölgede olursa olsun. Yayın yasaklamakla düşünceye pranga vurmakla, konuşan, düşünen insanları susturmakla ülkemizin kalkınması insanların mutlu ve huzurlu olması mümkün değil. Her şeyin temeli özgürlüktür. Özgürlükleri sınırlayan bir millet kalkınamaz.
EMEP Genel Başkanı Levent Tüzel:
OHAL derhal kaldırılsın
Evrensel gazetesinin bir yıldır OHAL bölgesine sokulmaması, basın özgürlüğünü de kapsayan bir demokratikleşmenin zorunluluğunu ortaya koyuyor. Basına çok sayıda kısıtlama var, gazeteci gerçeği yazmakta aşırı zorlanıyor, yazmakta ısrar edenler cezaevlerine atılıyor, öldürülüyor, dağıtım sorunlu, bayiiler baskı altında tutuluyor, asgari ücretle gazete fiyatları arasında uçurum var; kısaca, basın özgürlüğünü kullanmak çok zor.
Ancak ülkenin bir kısmı açısından özgür olup olmadığı tartışması bile yapılamıyor; çünkü basına hiç tahammül edilmiyor, basın OHAL bölgesine sokulmuyor. Basın özgürlüğü, toplantı, örgütlenme vb.özgürlükleri ile bir bütün ve uğruna mücadele edilerek demokrasinin kazanılmasıyla kullanılabilir olacak. Ancak basının, basın olarak varlığının reddedilmesinden vazgeçmeyenler, demokrasinin demogojisini yapma "hakkına" bile sahip olamazlar.
OHAL valisi bölgeye gazete sokmayacak, sendika kapatacak, parti başkanlarının ziyaretlerine izin vermeyecek, "Kürtçe TV olabilir" diyen Dışişleri Bakanı'na DGM'de dava açılacak; sonra da, "demokrasi"den ve "demokratik cumhuriyet"ten söz edilecek! Gazetelerin bile satışının yasaklandığı bir ülkede, demokratikleşme bir zorunluluktur ve bu, toplumsal siyasal bir alt-üst oluşla olanaklıdır. Ama her şeyden önce bir normalleşme zorunludur. Özel Tim, Koruculuk, JİTEM vb. gibi tüm olağanüstü örgütleri dağıtılarak Olağanüstü Hal derhal kaldırılmalı, zarar görenler tazmin edilmelidir. Özgürlükler tartışması ancak böyle bir zeminde başlayabilir.
HADEP Genel Başkanı Ahmet Turan Demir:
Bakış ve Evrensel bölgeye sokulsun
Türkiye'de kısıtlı bulunan demokratik hak ve özgürlükler OHAL şartlarında büsbütün ortadan kaldırılıyor. Bölgede insanlar yıllardır normal bir yönetim görmediler. OHAL'in gerekçeleri de büyük ölçüde ortadan kalkmış durumda. OHAL bir an önce kaldırılmalıdır.
Basına yönelik sansürü hiçbir şekilde kabul etmiyoruz. Objektif yayıncılık yapan Bakış, Evrensel gibi gazetelerin bölgeye sokulmasını, özgürce dağıtımının sağlanmasını istiyoruz. Düşüncelerin kısıtlanmasının kimsenin işine yaramayacağını düşünüyoruz.
Gazetemiz Yeni Evrensel'e uygulanan Olağanstü Hal (OHAL) yasağının üzerinden tam bir yıl geçti. OHAL Valiliği'nin 4 Ocak 1999 tarihli kararı ile, gazetemizin OHAL kapsamındaki Diyarbakır, Siirt, Şırnak, Van, Tunceli ve Hakkâri illerine girmesi yasaklandı.
Gerekçe belirtilmeyen tebliğ metninde aynen şöyle denildi: "Merkezi İstanbul ilinde bulunan ve halen günlük olarak yayınlanan 'Yeni Evrensel' isimli gazetenin 430 sayılı kanun hükmünde kararnamenin 1. maddesi delaletiyle 2935 sayılı OHAL Kanunu'nun 11\e maddesinde öngörülen 'Gazete, dergi, broşür, kitap, el ve duvar ilanı vb'lerin basılmasını, dağıtılmasını, çoğaltılmasını, yayınlanmasını ve dağıtılmasını, bunlardan OHAL dışında basılmış veya çoğaltılmış olanların bölgeye sokulmasını ve dağıtılmasını yasaklamak ve izne bağlamak; basılması ve neşri yasaklanan kitap, dergi, gazete, broşür, afiş vb. matbuayı toplatmak' yetkisi gereğince 04.01.1999 tarihinden itibaren OHAL uygulaması devam eden illerde (Diyarbakır, Hakkâri, Siirt, Şırnak, Tunceli, Van) söz konusu gazetenin sokulması ve dağıtılması yasaklanmıştır."
5 Ocak 1999 tarihinden itibaren uygulamaya konan yasak, 6 Ocak 1999 tarihinden itibaren özel timlerin, dağıtım kamyonlarında gazetemize el koymaları yoluyla keyfi olarak OHAL kapsamı dışındaki illeri de kapsayacak şekilde genişletildi. Bu uygulamayla gazetemizin, Kürtlerin yoğun olarak tam 17 il ve 119 ilçeye girişi engellendi. Yurtiçi ve yurtdışından çok sayıda gazetecilik örgütü, partiler, kitle örgütü ve sendikalar ile emekçi okurlarımızın baskısına rağmen, değil yasağın kaldırılması, gerekçesinin açıklanması bile mümkün olmadı.
Gazetemezin yönetiminin girişimi sonrası 5 Haziran 1999 tarihinden itibaren ise, OHAL kapsamı dışındaki illere girişimizin engellenmeyeceği yetkililerce açıklandı. Ancak, OHAL kapsamındaki illerle birlikte Batman ve OHAL'in kaldırıldığı Siirt'e de gazetemiz halen sokulmuyor.
TGC Başkanı Nail Güreli:
Evrensel'in OHAL'e sokulmaması, iletişim özgürlüğü ile bağdaştırılamaz
Evrensel gazetesinin bir yıldır OHAL bölgesine sokulmaması, iletişim özgürlüğü ile bağdaştırılamaz. Evrensel ie birlikte Özgür Bakış gazetesinin de uzun süredir aynı şekilde OHAL bölgesine sokulmayışı, o bölgede yaşayan halkın bilgi edinme hakkına sistemli bir biçimde sınırlama getirmiş oluyor.
Herhangi bir yayın için Türkiye'nin de imzaladığı uluslararası metinlerde ifadesini bulan çerçevede ve yasaların olanakları içinde münferit uygulamaların ötesinde, sürekli ve sistemli biçimde yasaklama yoluna gidilmesinin demokratik haklara ve hukukun üstünlüğü ilkesine aykırı olduğunu düşünüyorum. Kaldı ki son günlerde OHAL uygulamasına son verilmesi hususu, siyasal iktidarın gündeminden kamuoyuna yansımaktadır. Demokratikleştirmeyi yaygınlaştırmak yolunda OHAL'in kaldırılması elbet olumlu bir gelişme olacaktır. Bu olumlu beklentiyle çelişen, sistematik yayın yasaklamalarının bir an önce kaldırılması uygun olacaktır.
TMMOB Genel Başkanı Yavuz Önen:
Evrensel, özgürlüklere açılan bir pencere
Evrensel bizim için emekçilerin, özgürlüklerin dünyasına açılan bir pencere. Yaptıklarımızı Evrensel'de arar olduk. Bunun sürmesini diliyorum. Emeğin dünyasında buluştuğumuz bir ortam Evrensel. OHAL'ler sürekli oldu. Barış ve bağımsızlık özlemini dile getiren basın aracını tabii ki istemezler. OHAL, doğru haber verme haklarının kısıtlandığı, basın özgürlüğünün olmadığı bir bölge. Orada devletin kontrolünde bir habercilik geçerli. Evrensel'in OHAL'e sokulmamasını kınıyorum, ama yadırgamıyorum.
Hak-İş Genel Eğitim Sekreteri ve Öz İplik-İş Genel Başkanı Yusuf Engin:
Yayın özgürlüğü sınırsız olmalı
Yayın özgürlüğünün sınırsız olması lazım. Düşünce özgürlüğünden yola çıkarak, her türlü düşüncenin çok rahat açıklanabilmesi, sınırlanmaması lazım, hangi bölgede olursa olsun. Yayın yasaklamakla düşünceye pranga vurmakla, konuşan, düşünen insanları susturmakla ülkemizin kalkınması insanların mutlu ve huzurlu olması mümkün değil. Her şeyin temeli özgürlüktür. Özgürlükleri sınırlayan bir millet kalkınamaz.
EMEP Genel Başkanı Levent Tüzel:
OHAL derhal kaldırılsın
Evrensel gazetesinin bir yıldır OHAL bölgesine sokulmaması, basın özgürlüğünü de kapsayan bir demokratikleşmenin zorunluluğunu ortaya koyuyor. Basına çok sayıda kısıtlama var, gazeteci gerçeği yazmakta aşırı zorlanıyor, yazmakta ısrar edenler cezaevlerine atılıyor, öldürülüyor, dağıtım sorunlu, bayiiler baskı altında tutuluyor, asgari ücretle gazete fiyatları arasında uçurum var; kısaca, basın özgürlüğünü kullanmak çok zor.
Ancak ülkenin bir kısmı açısından özgür olup olmadığı tartışması bile yapılamıyor; çünkü basına hiç tahammül edilmiyor, basın OHAL bölgesine sokulmuyor. Basın özgürlüğü, toplantı, örgütlenme vb.özgürlükleri ile bir bütün ve uğruna mücadele edilerek demokrasinin kazanılmasıyla kullanılabilir olacak. Ancak basının, basın olarak varlığının reddedilmesinden vazgeçmeyenler, demokrasinin demogojisini yapma "hakkına" bile sahip olamazlar.
OHAL valisi bölgeye gazete sokmayacak, sendika kapatacak, parti başkanlarının ziyaretlerine izin vermeyecek, "Kürtçe TV olabilir" diyen Dışişleri Bakanı'na DGM'de dava açılacak; sonra da, "demokrasi"den ve "demokratik cumhuriyet"ten söz edilecek! Gazetelerin bile satışının yasaklandığı bir ülkede, demokratikleşme bir zorunluluktur ve bu, toplumsal siyasal bir alt-üst oluşla olanaklıdır. Ama her şeyden önce bir normalleşme zorunludur. Özel Tim, Koruculuk, JİTEM vb. gibi tüm olağanüstü örgütleri dağıtılarak Olağanüstü Hal derhal kaldırılmalı, zarar görenler tazmin edilmelidir. Özgürlükler tartışması ancak böyle bir zeminde başlayabilir.
HADEP Genel Başkanı Ahmet Turan Demir:
Bakış ve Evrensel bölgeye sokulsun
Türkiye'de kısıtlı bulunan demokratik hak ve özgürlükler OHAL şartlarında büsbütün ortadan kaldırılıyor. Bölgede insanlar yıllardır normal bir yönetim görmediler. OHAL'in gerekçeleri de büyük ölçüde ortadan kalkmış durumda. OHAL bir an önce kaldırılmalıdır.
Basına yönelik sansürü hiçbir şekilde kabul etmiyoruz. Objektif yayıncılık yapan Bakış, Evrensel gibi gazetelerin bölgeye sokulmasını, özgürce dağıtımının sağlanmasını istiyoruz. Düşüncelerin kısıtlanmasının kimsenin işine yaramayacağını düşünüyoruz.
Evrensel'i Takip Et