22 Aralık 1999 22:00

Anayasa'ya hile!

Tahkimi Anayasa'ya aykırı biçimde uygulamaya koyan hükümet, şimdi de tahkimin uyum yasaları konusunda aynı hileyi yaparak tahkimi geriye dönük işletiyor.

Paylaş
Anayasa'ya hile!
Ebru Ilgaz
Hükümet ne yasa tanıyor ne Anayasa. Meclis'te "Tahkimin geriye yürümesine" ilişkin öneri reddedildiği halde, önceki gün tabul edilen Yap-İşlet-Devret Modeli Çerçevesinde Yaptırılması Hakkında Kanunun Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Tasarısı ile uluslararası tahkim hem geriye yürüyor hem de yerli şirketlere de tahkim yolu açılmış oluyor. Ancak hükümetin "Uluslararası tahkimin Anayasa'ya uyum"u gerekçesiyle yaptığı bu düzenlemelerin hepsi Anayasa'ya aykırılık teşkil ediyor.
Uluslararası tahkimi ve özelleştirmeyi Anayasa'ya aykırı biçimde uygulamaya koyan hükümet, şimdi de tahkimin uyum yasaları konusunda aynı şeyi yaptı. TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'na sunulan üç maddelik değişiklik tasarısında yer alan 3. maddedeki "Tahkimin geriye dönük uygulanmasına" ilişkin değişiklik önerisi yoğun tepkiler nedeniyle reddedilirken, diğer iki maddesi TBMM Genel Kurulu'ndan geçti. Ancak kabul edilen maddeler, tahkimin geriye dönük uygulanmasına olanak tanıyor. Yani hükümet hem Meclis'in reddettiği bir maddeyi başka bir madde dolayısıyla geçirirken hem de Anayasa'ya aykırı bir uygulamayı yürürlüğe koyuyor.
Çıkan yasa tahkimi kapsıyor
Yap-İşlet-Devret (YİD) modelinin enerji ihalelerini de kapsayacak şekilde genişleten yasa tasarısı, yasalaştırılmıştı. TBMM Genel Kurulu'nda geçen cuma günü yapılan görüşmelerde, tasarının, Yap-İşlet-Devret modeli kapsamına "Enerji üretim, iletim, dağıtım ve ticaretinin de alınması" ile buna ilişkin sözleşmelerin özel hukuk hükümlerine tabi olmasını öngören iki maddesi kabul edilmişti. Plan ve Bütçe Komisyonu Başkanı Metin Şahin, "geçmişe dönük uygulama" ile ilgili üçüncü madde üzerindeki görüşmelerde mutabakat sağlanamaması üzerine maddeyi geri çekmişti.
Kabul edilen tasarıda "YPK tarafından belirlenen idare ile sermaye şirketi veya yabancı şirket arasında yapılacak sözleşme, özel hukuk hükümlerine tabidir" denildi.
Yani kamu hizmetleri "imtiyaz" olmaktan çıkarılıyor ve özel hukuk hükümlerine tabi kılınıyor. Böylece özel hukukta yeri olan tahkim de doğrudan, yapılacak olan ve yapılmış sözleşmelere de uygulanabilecek. Nitekim Başbakan Bülent Ecevit dün yaptığı açıklamada tahkimin geriye yürüyeceğini açıkça dile getirdi.
Tahkim geriye yürüyecek
Ecevit, tahkimle ilgili Anayasa değişikliğinden anlaşması daha önce yapılmış projelerin yararlanamayacağı yönündeki kaygılar ve yayınların doğru olmadığını söyledi.
Ecevit, 20 Aralık'ta Meclis'ten geçen, çarşamba günü yürürlüğe giren 2 maddelik yasanın sadece elektrik üretiminin Yap-İşlet-Devret kapsamına alınmasını ve bunlara ilişkin sözleşmelerin özel hukuk hükümlerine tabi olmasını öngördüğünü hatırlatarak, "Uluslararası Tahkim Yasa Tasarısı üzerindeki çalışmalar ise ocak ayı ortalarında sonuçlandırılarak TBMM'ye sunulacak ve öncelikle görüşülmesi sağlanacaktır. Bu tasarıyla daha önce yapılmış anlaşmaların da tahkimle ilgili Anayasa değişikliğinden yararlanabilmeleri öngörülmektedir" diye konuştu.
ÖNCEKİ HABER

ABD ve Rusya silahsızlanmayı görüştü

SONRAKİ HABER

Telekom yasa tasarısına protesto

Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa
Evrensel Ege Sayfaları
EVRENSEL EGE

Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...