17 Aralık 1999 22:00

Avukatlık yasa tasarısı yetersiz

Avukatlık yasa tasarısı, savunmayı yargının yardımcı unsuru olmaktan çıkarıp kurucu unsuru haline getirerek...

Paylaş

Avukatlık yasa tasarısı yetersiz
Beyda Yıldız
Yıllardan beri tartışmalara neden olan Avukatlık Yasası 21. yasama döneminde ciddi bir şekilde ele alındı. 10 yıldan uzun bir süredir ha yapıldı ha yapılacak denen Avukatlık Yasası ile ilgili tasarı, şu an Adalet Komisyonu'nda, 25 üyesinin 19'u avukat olan üyeler tarafından tartışılıyor. Tasarı, yeni düzenlemeler getirmekle birlikte yeni sorunlara yol açacak nitelikte.
Kurucu unsur ama ya Anayasa
Tasarının en önemli yanı savunmanın yargının yardımcı unsuru olmaktan çıkarılıp, yargının hüküm ve iddia gibi kurucu unsurları arasında yer alması. Ancak Anayasa'da yargı organı tanımlamasında hükmün karşısına hakim, iddianın karşısına savcı konurken savunmayı temsil eden bir kurum öngörülmemiş. Anayasa'daki bu hüküm değişmedikçe de tasarıdaki yenilik savunma için çok şey ifade etmiyor. Düzenlemenin geçerli olması için Anayasa'da değişikliğe gidilmesi gerekiyor. Tasarı, avukatlık şirketi kurulması yönünde bir düzenleme de içeriyor. Bu düzenleme ile avukatlar, avukatlık şirketi kurabilecek. Ticari şirket olarak tanımlanan bu şirketler, avukatlığı hem herhangi bir meslek haline getiriyor hem de müvekkil ile avukat arasındaki güveni ortadan kaldırıyor; şirketleşme ile avukatlar bir çıkar grubuna dönüştürülüyor.
Avukat mı, iş takipçisi mi?
Eleştirilen en önemli düzenlemelerden biri de avukat adaylarına getirilecek sınav sistemi.
Yeni düzenlemeye göre Hukuk Fakültesi'ni bitiren bir kişi, avukatlık adaylığına kabul edilmek için sınava girmek zorunda kalacak. Sınavı geçtikten sonra stajyer avukat olarak kabul edilebilecek.
Bunların yanında avukatların ekonomik açıdan yaşam standardını yükseltmeye yönelik düzenlemeler de var: Milli standartlarda şirketlere hukuki danışman ile çalışma zorunluluğu ile çeşitli kamu kurumlarında iş vermek için bir avukatla çalışma zorunluluğu. Bu düzenleme avukatlara yeni iş alanları yaratarak ekonomik açıdan yarar sağlaması bakımından olumlu bulunurken eleştiriliyor da. Eleştiri bu düzenlemenin avukatları iş takipçisi haline getirmesi ve avukatın kaçınılmaz olarak çıkar amaçlı iş yapması...
Avukatların bilgi ve belge edinmesi önündeki engeller de aşılmaya çalışılıyor bu tasarıyla.
Şu an uygulanan Avukatlık Yasası'nda mahkeme ya da savcı talimatı olmaksızın avukat delil toplayamıyordu. Tasarı ise talimatı aradan çıkararak, kamu ile özel kurum ve kuruluşların görevlerini yerine getirmesi için avukatlara yardımcı olmasını zorunlu kılıyor.
Anayasa değiştirilmeli
İstanbul Barosu Avukat Hakları Merkezi Üyesi Avukat Mehmet Uçum, tasarının önemli düzenlemeler içermesini olumlu bulurken, tüm bu düzenlemelerin mantığında yanlışlık olduğunu söylüyor. Uçum, diğer serbest meslekler gibi görülen avukatlığın, yargı organının bağımsız bir unsuru olarak algılanması gerektiğine vurgu yapıyor. Tasarı ile birlikte avukatların yargının dışında bir pozisyona düşürüldüğünü ifade eden Uçum, konuşmasını şöyle sürdürüyor: "Anayasa'da savunmayı temsil eden bir kurum öngörülmemiştir. Biz diyoruz ki Anayasa'da yargı organı yeniden düzenlenmeli, savunma yargı organında bir kurum olarak ele alınmalı, savunmanın kurumu barolar olmalı, Anayasa değiştirilmeli, buna paralel bir yasa oluşturulmalı. Tasarıda avukata ekonomik anlamda birtakım olanaklar sağlanmakla birlikte bu düzenlemelerin avukatı bir tür iş takipçisi pozisyonuna düşüreceğine vurgu yapan Uçum, tasarının mevcut sorunları çüzücü olmaktan uzak olduğunu belirtiyor.

ÖNCEKİ HABER

İki albüm ve iki yöntem

SONRAKİ HABER

HADEP, Yılmaz'ı olumlu buldu