09 Aralık 1999 22:00

Zirvede asıl gündem Avrupa ordusu

Helsinki'de bir araya gelecek olan Avrupalı emperyalistlerin en önemli gündemi, Avrupa Ordusu'nun kurulması.

Paylaş
Zirvede asıl gündem Avrupa ordusu
Avrupa Birliği'nin Helsinki Zirvesi'nde en önemli konu olarak, örgütün askeri bakımdan "kendi ayakları üzerinde" durmasının ilk adımı olan Avrupa Güvenlik ve Savunma Kimliği (AGSK) ele alınacak.
NATO'nun eski Genel Sekreteri Javier Solana'yı önce AB Dış Politika ve Ortak Savunma Yüksek Temsilcisi, sonra Batı Avrupa Birliği Genel Sekreteri olarak atayan AB ülkeleri, yakın bir gelecekte BAB'ı bünyelerine alarak, AB'nin siyasi ve ekonomik boyutuna "askeri boyut" eklemeyi ve uzun vadede, NATO/ABD'den bağımsız bir askeri varlık olarak dünya sahnesinde yer almayı planlıyorlar.
ABD tedirgin
NATO'nun askeri kanadında yer almayan Fransa'nın öncülüğü ile gerçekleşecek olan projeye göre, AGSK ve Avrupa ordusu ile ilgili kararlar 2000 yılının sonuna kadar somutlaştırılacak. AB'nin bu yöndeki çabaları, Avrupa üzerindeki askeri hegemonyasının kırılmasından endişelenen ABD tarafından engelleniyordu. Washington, halen AGSK arayışlarına karşı temkinli bir yaklaşım sürdürüyor.
Raporda neler var?
Helsinki'de onaylanması beklenen raporda, AB'nin, AGSK bünyesinde siyasi ve askeri organlar oluşturma, NATO ile "saydam bir işbirliği" çerçevesinde "kriz yönetimi ve barışı koruma" gibi operasyonlarda rol üstlenme arzusu vurgulanırken, "AB, üyesi olmayan NATO müttefikleriyle ve AB'ye aday ülkelerle işbirliği, danışma ve diyalog güvencesi verecek, ancak karar mekanizmasını tamamen kendi kurumsal çerçevesinde bulunduracak" ifadesine yer veriliyor. NATO karşısındaki bu temkinli ifadelerle, ABD'nin tepkisi önlenmeye çalışılıyor.
Eşitlik kâğıt üzerinde
AB üyesi olmayan Avrupalı NATO müttefiklerinin ve AB adaylarının, AB Konseyi tarafından olası bir askeri harekâta karar verilmesinden sonra, "arzu ederlerse ve eğer NATO imkân ve yeteneklerinin kullanılacağı bir operasyon söz konusu ise" kararın uygulanmasına katılabilecekleri belirtilen rapor taslağında, AB'nin NATO olanaklarını kullanmayacağı operasyonlarda da, "AB Konseyi kararı olursa" bu ülkelerin katılıma davet edilebilecekleri kaydediliyor. Raporda, AB ile siyasi diyaloğu bulunan Rusya, Ukrayna ve diğer Avrupa ülkelerinin de AB yönetimindeki operasyonlara katılmaya çağırılabilecekleri belirtiliyor.
Fransa, Almanya ve İngiltere'nin üzerinde uzlaştığı projeye göre, 2003 yılına kadar 50-60 bin kişilik bir "Avrupa Ordusu" oluşturulacak. Ancak üç Avrupalı emperyalist arasındaki çekişme, ordunun komuta kademesindeki dağılım noktasında yoğunlaşıyor. AB'nin AGSK projesinde, karar mekanizmasında "bütün AB üyesi ülkelerin" eşit katılım hakları bulunacağı öne sürülüyor. Ancak küçük AB ülkeleri ve adayları için bu "eşit katılım" sadece sözden ibaret olacak.
Türkiye 'insan kaynağı'
AB'nin dışında olan Türkiye, AGSK kapsamında komuta kademelerinden dışlanarak, gerektiği zaman askeri operasyonlarda "insan kaynağı" olarak kullanılacak. Türk yetkililerin tepkileri, AB liderlerinin fikrini değiştirememişti.
AGSK için, ulusal üst düzey temsilcilerden oluşacak bir "Sürekli Güvenlik ve Politika Komitesi", genelkurmay başkanlarından oluşacak bir "Askeri Komite" ve bir "Avrupa Genelkurmayı" yapısı belirlendi. Ancak bu organların dağılımı konusundaki tartışmaların bir süre devam edeceği dile getiriliyor.
Söz konusu organların kurulması durumunda, Almanya için oldukça ilginç bir durum ortaya çıkacak. 2.Dünya Savaşı'ndaki yenilgisinin ardından kendi genelkurmayına sahip olması yasaklanan Almanya, Avrupa Genelkurmayı'nda önemli bir rol üstlenecek.
ÖNCEKİ HABER

Ankara'nın gözü Helsinki'de

SONRAKİ HABER

AB heyeti insan hakları örgütleriyle

Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa
Evrensel Ege Sayfaları
EVRENSEL EGE

Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...