09 Aralık 1999 22:00

Ankara'nın gözü Helsinki'de

Türkiye'nin adaylığının da görüşüleceği Helsinki Zirvesi bugün başlıyor. Genişleme gündemin ilk maddesini oluşturuyor.

Paylaş

Ankara'nın gözü Helsinki'de
Türkiye'nin adaylık statüsünün karara bağlanacağı Helsinki Zirvesi'ne saatler kala, genel hava daha "olumlu" olmakla birlikte Yunanistan'ın tutumuna ilişkin belirsizlik sürüyor. AB Dönem Başkanı Finlandiya'nın evsahipliği yapacağı AB Zirvesi, bu sabah Helsinki'de başlayacak. Zirvede Yunanistan'ı ikna edecek, Türkiye'yi zor duruma sokmayacak bir "formül"de uzlaşma sağlanması için büyük çaba gösterilecek.
AB üyesi 15 ülkenin liderlerinin katılacağı Helsinki Zirvesi'nde gündemin ilk maddesini genişleme oluşturacak. Genişleme konusunda pürüzler Türkiye'nin adaylığı konusunda yoğunlaşıyor. Ancak AB ülkeleri açısından zirve gündeminde Türkiye'nin adaylığından çok daha hayati önem taşıyan Avrupa Güvenlik ve Savunma Kimliği ve kurumsal reform gibi konuların da yer aldığına dikkat çekiliyor. Sabah oturumunda Türkiye'nin adaylığı konusunda makul bir süre içinde uzlaşma sağlanmaması halinde AB liderlerinin fazla zaman kaybetmeyeceği, konuyu bürokratlara havale ederek gündemin ikinci maddesine geçeceği belirtiliyor. Bu durumda, Türkiye'nin adaylığına ilişkin pazarlığın zirvenin birinci gününde sona ermeyebileceği ifade ediliyor.
Pazarlık sürüyor
Helsinki Zirvesi'ne saatler kala Türkiye'nin adaylığına ilişkin pazarlık sürüyor. Ankara'nın "Gündem-2000" belgesi ve AB müktesebatına uyacağını bildirmesi üzerine Atina'nın zirvede "veto" kullanmasının olasılığı azalmakla birlikte belirsizlik henüz giderilemedi. AB çevreleri, halen dört AB ülkesinin Lahey Mahkemesi'nin yetkisini tanımadığına dikkat çekerek zirvenin bildirgesinde Yunanistan'ın isteği doğrultusunda ülkeler arasında anlaşmazlıklarda Lahey Mahkemesi'nin yetkisinin tanınmasının bağlayıcı hale getirilmesinin güç olduğunu savunuyorlar.
Alman-Fransız formülü
AB çevreleri, Hesinki bildirgesinin "lisanı" konusundaki pazarlıkların halen Kıbrıs üzerinde odaklaştığını, bu konuda içeriği sızdırılmayan Alman-Fransız formülü üzerinde müzakereler yapıldığını belirttiler. Bu çevreler, bulunacak formülün Yunanistan'ın talebini bir ölçüde karşılarken Ankara'yı zor durumda bırakmaması gerektiğini kaydettiler. Yunan tutumuna daha yakın olan "İngiliz formülü"nün ise, devre dışı olduğu ifade ediliyor. Almanya ve Fransa'nın geliştirdiği formülle de, Kıbrıs'ın (Rum Kesimi) AB üyeliği konusunda Türk tarafına "veto" hakkını sağlamazken Rum tarafına fazla koz verilmemesi amaçlanıyor.
Ecevit ne yapacak?
Helsinki Zirvesi'nde Türkiye'nin adaylığına ilişkin kararın ne zaman verileceğinin belli olmaması nedeniyle Başbakan Bülent Ecevit'in, cumartesi günü yapılacak olan öğle yemeğine katılıp katılmayacağı konusundaki belirsizlik sürüyor. AB Dönem Başkanı Finlandiya, AB üyesi ülkelerin ve aday ülkelerinin liderlerinin katılacağı yemeğe ilişkin resmi daveti Ankara'ya hafta başında Ankara'ya ulaştırmıştı. Bir Türk yetkilisi, daveti ile ilgili olarak "Şartlara göre karar verilecek. Ortada henüz bir şey yok. Duruma göre Başbakan Ecevit gidebilir, Dışişleri Bakanı da gidebilir, ya da Başbakan ve Dışişleri Bakanı Cem birlikte gidebilir" şeklinde konuştu. Aynı yetkili, zirvenin takibinin Türkiye'nin Helsinki Büyükelçiliği'nce yapılacağı, zirveyi izlemek üzere Dışişleri Bakanlığı'nın ilgili yetkililerinin Helsinki'ye gitmeyeceğini de söyledi.

ÖNCEKİ HABER

Gülsüm Cengiz'in Tomurcuk Kitapları

SONRAKİ HABER

Zirvede asıl gündem Avrupa ordusu