28 Kasım 1999 22:00

Vergi sermayeden alınmalı

Prof. Dr. İzzettin Önder deprem vergisinin alınması gerektiğini, ancak bu verginin büyük sermaye kesimlerinden alınmasının doğru olduğunu söylüyor.

Paylaş
Vergi sermayeden alınmalı
Muzaffer Özkurt
Prof. Dr. İzzettin Önder deprem vergisinin alınması gerektiğini, ancak bu verginin büyük sermaye kesimlerinden alınmasının doğru olduğunu söylüyor. "Bu deprem için tek telafi yolu bağışlar da olabilir ama vergidir. Çünkü vergi tüm bu yükü topluma yayma mekanizmasıdır" diyen Önder, depremle beraber gelen can kaybı ve sefaletin dışında insanların yıllarca yaptıkları birikimleri de kaybettiklerini anlatıyor. Bu insanların yaralarının bir nebze de olsa sarılması gerektiğini ifade eden Önder, "Tabii sistem ne kadar müsaade ederse" diyor.
Depremin ortaya koyduğu tahribatın çok büyük olduğunu dile getiren ve toplumsal bir olay olduğunu söyleyen Önder, "Bu yolun tek çözümü de adam gibi bir vergilendirme yoludur. Vergi yoluyla bağışların kesileceğine de inanmıyorum. Çünkü o zaman millet bir şeyler yapıyor biz de yardım edelim şeklinde bir imaj ortaya çıkıyor" diyor. Faizden vergi almak doğrudur
"İç yardımlar konusunda ise bu yardımlar yapılmalıdır insani ya da dini duygularla önemli değil. Ancak bu durum bir firmanın ya da partinin propaganda aracı olmamalıdır. Bu yardımlar anonim yapılmalıdır. Bunu yapacak tek yer de devlettir" diyen Önder, yardımların tek elden toplanması ve dağıtılması gerektiğini ve bu yapılırken de toplumsal denetimin şart olduğunu anlatıyor. Bu durumun son çıkartılan yasada eksik olan kısımlardan birisi olduğunu dile getiren Önder, "Toplanan yardımlar ve vergilerin sadece depremzedeler için harcanacağına dair bir madde yok. Alınan bu paralar genel bütçeye gitmemelidir. Bu paralar bir fonda ya da bütçede deprem için harcanmalıdır. Verginin de amacı budur" diyor. Bunun dışındaki uygulamaların yanlış olacağına dikkat çeken Önder, servetler üzerine koyulan verginin adil olduğunu, ancak bu durmun geçmiş yıllardaki bilgiler üzerine konmasının yanlış olduğunu söylüyor. "Servetin hesaplanması kolaydır" diyen Önder, faizler üzerine vergi koyulmasının doğru bir karar olduğunu belirtiyor.
Parayı devlet bankaları bulsun
Faizlerin yükselmesi halinde devletin gerekli önlemler alması gerektiğini ifade eden Önder, "Alacağı önlem devlet bankalarını görevlendirerek dışarıdan para bulmalarını sağlamaktır. Bunu görevi özel bankalara vermez. O zaman bütün özel bankalar batacaktır. Örneğin bizim maaşımız Akbank'tan ödeniyor. Bunun devlet bankasından ödenmesi gerekiyor. Bir günlük dönüşümde bile muazzam para dönüyor. Böyle bir oyun oynanmaması gerekiyor" diyor. Devlet bankalarının özelleştirilmesinin de bu yüzden istendiğini anlatan Önder, verginin devlet tahvilleri üzerine getirilmiş olmasının olumlu olduğunu söylüyor. "Şirketlere baktığımızda gelirlerin yüzde 80'i faizlerden gelmektedir. Bütçenin yarısı bu faizleri ödemeye gidiyor. Bu verginin ufak tefek yerlerden işte SSK beyannamelerinden alınmaması gerekiyor. Doğrudan doğruya servetlerden ve yüksek gelirlerden alınması gerekiyor" diyen Önder, bunu sağlamanın da güç meselesi olduğunu kaydediyor.
Bunun için de devletin düşük tahvillere gitmesi gerektiğini anlatan Önder, bu konuda devletin toplumu uyarması gerektiğini söylüyor ve ekliyor "Şu yanlış yapılıyor; işçiler emekçiler düşük ve orta gelirliler için getirilen yüke itiraz başkadır, vergiye itiraz etmek başkadır. Vergiye itiraz etmek sermayeye koz vermek oluyor. 'Bu verginin büyük kesimlere koyulması gerekir' denmelidir. Verginin sermaye kesiminden alınması gerikiyor. Bu vergiler muhtemelen genel bütçeye verilecek. Ama bu paranın deprem için harcanması gerekiyor. Böyle bir madde yasada yer almıyor. Zaten hükümet sadece etiğe aykırı işler yapmıyor, kanuna da aykırı işler yapıyor."
ÖNCEKİ HABER

İnter Yayınları'ndan Marksist klasikler

SONRAKİ HABER

'Devlet, Ecevit'i Helsinki'ye

Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa
Evrensel Ege Sayfaları
EVRENSEL EGE

Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...