16 Kasım 1999 22:00

Rusya kılıçları çekti

AGİT İstanbul zirvesine bizzat katılacak olan Rus lider Boris Yeltsin, "Zirvede, Çeçenya'da zafer kazanmadan durmayacağımızı ilan edeceğim" dedi.

Paylaş
Rusya kılıçları çekti
İstanbul'da yarın başlayacak olan Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) zirvesi, Rusya ile Batılı emperyalistler arasında Çeçenya gerginliğine sahne olacak. Gözlemciler, Rusya'nın Çeçenya saldırısı ile başlayan gerginliğin, NATO ve eski Varşova Paktı ülkelerinde konvansiyonel silahların azaltılmasını öngören bir anlaşmayı da tehlikeye attığını belirtiyorlar. Söz konusu anlaşmanın İstanbul zirvesinde imzalanamaması halinde, AGİT'in "Avrupa'da barışı kollayan" bir örgüt olduğu iddiaları da bir kez daha boşa çıkmış olacak.
AGİT zirvesinde Çeçenya konusunda sert tartışmaların yaşanacağının en önemli işareti, dün Rusya Devlet Başkanı Boris Yeltsin'den geldi. Sağlık durumunun kötü olmasına rağmen zirveye bizzat katılacağını doğrulayan Yeltsin, "İstanbul'a gidecek ve tüm dünyaya, Rusya'nın zafer kazanmadan saldırısını durdurmayacağını ilan edeceğim" diye konuştu.
NATO ve Batılı ülkelerin Rusya'yı eleştirmeye hakkı olmadığını söyleyen Boris Yeltsin, "Biz kendi topraklarımızdaki teröristleri, kurbanlarının başını kesen katilleri ve haydutları temizliyoruz. Topraklarımızda tek bir terörist kalmayana dek de durmayacağız" dedi.
Kvaşnin'den nükleer tehdit
Yeltsin'in sözlerini destekleyen bir diğer demeç de, Rusya Genelkurmay Başkanı General Anatoli Kvaşnin'den geldi. Konuşmasında ABD ve NATO'yu hedef alan Kvaşnin, Amerika'nın Irak ve Yugoslavya'ya yönelik askeri saldırılarının, eski Sovyet topraklarına yönelik olası bir NATO saldırısının ön hazırlıkları olduğunu ileri sürdü.
ABD'nin ulusal bir anti-balistik, anti-nükleer füze kalkanı kurma projesini de sert bir dille eleştiren Kvaşnin, böyle bir adımın "karşılığını vereceklerini" söyledi. Kvaşnin, "Bu proje için seçilen konuşlandırma bölgeleri, ABD'nin amacını açıkça gözler önüne seriyor. Amaç, Rusya ve Çin'den kalkan balistik füzeleri engellemek" dedi. General Kvaşnin, bu durum karşısında yapacakları tek şeyin, Rus nükleer gücünü daha da artırmak olacağı tehdidini savurdu.
ABD, "Kuzey Kore ve Irak gibi ülkelerden gelebilecek füze tehdidi" gibi komik bir gerekçeyle, 1972 tarihli Anti-Balistik Füze Anlaşması'nı değiştirmek ve nükleer silah dengesini kendi lehine bozmak istiyor. Rusya, Avrupa ve Çin ise bu plana büyük tepki gösteriyorlar.
Gürcistan'ın yorumu
Rusya'nın, "arka bahçe" Kafkasya'da giderek sertleştirdiği tutumuna karşı Batı'dan destek isteyen ama "Rus ayısı" karşısında yalnız bırakılan Gürcistan'ın Devlet Başkanı Eduard Şevardnadze ise, Rus ordusunun, "batı ile yeniden karşı karşıya gelme özlemi içinde olduğunu" söyledi.
Rusya'dan yükselen öfkeli koroya katılan Rus Dışişleri Bakanı İgor İvanov, batılı ülkelerin büyükelçiliklerini makamına çağırmış ve onlara, "Batı'nın yeni bir Rus karşıtı kampanya başlatmak için Çeçen sorununu kullandığını" söylemişti. AGİT zirvesinin Çeçenya sorununa odaklanmasının gündem saptırmak olacağını söyleyen İvanov, bunun yerine 21. yüzyıl için bir Avrupa güvenlik paktı ve Avrupa Konvansiyonel Kuvvetler Anlaşması'nın (AKKA) onaylanması üzerinde durulması gerektiğini kaydetti.
Daha önce, Rusya'nın AGİT zirvesine Başbakan Vladimir Putin'i göndereceği açıklanmıştı. Ancak ABD ve Avrupa'dan Çeçenya konusunda yükselen eleştiriler nedeniyle, Putin'in yerine Yeltsin'in gitmesi kararlaştırıldı. Yeltsin'in, Batı saldırısını daha başarılı bir biçimde savuşturacağı yorumları yapılıyor.
Anlaşma olasılığı da var
Çeçenya'daki insanlık trajedisini Kafkasya'ya yayılma politikalarına malzeme yapmak isteyen ABD'li stratejistler, Rusya'nın bölgeye yığdığı askeri kuvvetin, eski ve yeni AKKA'lara tamamen aykırı olduğunu söylüyorlar. 1990 tarihli AKKA'ya göre Rusya, güney kanadında en fazla 1380 zırhlı savaş aracı bulundurabiliyor. İstanbul'da imzalanması beklenen yeni AKKA'da ise bu rakam 2140'a çıkarılacak. Ancak Batılı askeri yetkililer, Rusya'nın Çeçenya'ya yığdığı gücün bu rakamların çok üzerinde olduğunu belirtiyorlar.
AGİT zirvesiyle ilgili bir diğer tahmin, Batılı emperyalistlerin, Rusya'ya "Çeçenya'da istediğini yapması" karşılığında Gürcistan ve Moldova'dan çekilmesini önerecek olması. Bu tahmine göre ABD ve Avrupa, Yeltsin'den, bu iki ülkedeki askerlerini çekmesini isteyecek ve bunun karşılığında Çeçenya'daki insan hakları sorunlarını "unutacak".
Troyka önerisi yinelenecek
Bugün İstanbul'a gelmesi beklenen Yeltsin; önce ABD Başkanı Bill Clinton ile başbaşa görüşecek. Daha sonra ise, Almanya Başbakanı Gerhard Schröder ve Fransa Cumhurbaşkanı Jacques Chirac ile üçlü bir görüşme yapıp, ABD'ye karşı bir "Rus-Alman-Fransız troykası" kurma önerilerini yineleyecek.
ÖNCEKİ HABER

Köyler de altüst oldu

SONRAKİ HABER

FARC ateşkes önerisini reddetti

Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa
Evrensel Ege Sayfaları
EVRENSEL EGE

Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...