15 Kasım 1999 22:00
Köyler de altüst oldu
Deprem Düzce'ye bağlı köylerde de yıkıma neden olurken, buralardaki yıkımın müteahhit hatası ve kaçak kat gibi nedenlerden değil depremin gücünden kaynaklandığı dikkat çekiyor.
Köyler de altüst oldu
Barış Erbektaş/Barış Kaygısız
Büyük depremi yaratan fay hattının Düzce'ye bağlı köylerde de yıkıma neden olduğu gözleniyor. Ancak buradaki yıkımların Düzce ve Kaynaşlı'daki gibi müteahhit hatasından, belediyenin kaçak katlara izin vermesinden ve malzeme çalmak gibi nedenlerden değil buralarda depremin etkisinin daha yoğun hissedilmesinden kaynaklı olduğu dikkat çekiyor.
Düzce'nin hasarlı köylerine gitmenin en uygun yolu Bolu'nun Gölyaka İlçesi'nden geçmek oluyor. 17 Ağustos depreminde büyük hasar gören Gölyaka'nın son depremden etkilenmediği, ilçede yaşamın 'normale' dönmeye başladığı, eski depremden kalan enkazların kaldırıldığı görüldükten sonra; yaklaşık 20 kilometrelik yolculuğun ardından fay hattının depremle ortaya çıkardığı tahribatlara rastlanıyor. Hamamüstü Köyü'ne bağlı 33 haneli Cevizlik Mahallesi'ne kadar bazı yerlerden araçla geçmek zor oluyor. Yörenin yılın önemli bir bölümünü sis altında geçirmesi ise yolculuğu zorlaştırıyor. Yolda metrelerce derinliklerde çatlaklar görünüyor.
Mahalleye girildiğinde depremin şiddeti daha net görülüyor. Yol güzergâhının sağ tarafında bulunan neredeyse tüm binaların yerle bir olduğu, caminin ve evlerin ortadan ikiye bölünerek yıkıldığı, ancak karşı taraftaki evlerde hafif çatlakların meydana geldiği, bazılarında ise çatlak bile bulunmadığı dikkat çekiyor.
Halk kendini kurtardı
Köylü Musel Mutlu, eskiden suların köprünün altında geçtiğini, depremle bir çağlayan oluştuğunu söylüyor. Mutlu, depremde caminin hemen yanında olan köy konağında çay içtiklerini ve enkaz altında kaldıklarını, köylülerin yardımıyla enkazdan çıkabildiğini anlatıyor. Burada Mehmet Ali Başar'ın hayatını kaybettiğini öğreniyoruz. Bölgeye hiç devlet yardımı ulaşmamış.
Cevizlik Mahallesi'nden itibaren araçla yolculuk etmek mümkün olmuyor. Yol ikiye ayrılmış ve geçilemez durumda. Buradan yaklaşık 4 kilometrelik yürüyüşün ardından Hamamözü Köyü eteklerine ulaşılıyor. Burada, yıkık olmamasına rağmen evlerde çatlaklar var. Ancak depreme neden olan fay hattının etkisi çok daha belirgin. Beş metreden fazla yarıklar oluşmuş durumda.
Kaynak suları, gazlı sular
Köyde öğretmenlik yapan Mahmut Çelebi ise, depremle birlikte ortaya çıkan ilginç görüntüleri gösteriyor. Hasan Yaprak'a ait arazide kaynak sularının çıktığı ve bu birikmiş sulara ateş atıldığında gaz birikmesi nedeniyle ortalığı alevlerin kapladığı gözleniyor. Mahmut Çelebi, 1967 depreminin ardından yine Hasan Yaprak'ın arazisinde kaynak çıktığını belirtirken, bu kaynağın küçük bir göle dönüştüğü ve için için yandığı dikkat çekiyor. Fay hattının etkisi 2 kilometre sonra sona eriyor.
Barış Erbektaş/Barış Kaygısız
Büyük depremi yaratan fay hattının Düzce'ye bağlı köylerde de yıkıma neden olduğu gözleniyor. Ancak buradaki yıkımların Düzce ve Kaynaşlı'daki gibi müteahhit hatasından, belediyenin kaçak katlara izin vermesinden ve malzeme çalmak gibi nedenlerden değil buralarda depremin etkisinin daha yoğun hissedilmesinden kaynaklı olduğu dikkat çekiyor.
Düzce'nin hasarlı köylerine gitmenin en uygun yolu Bolu'nun Gölyaka İlçesi'nden geçmek oluyor. 17 Ağustos depreminde büyük hasar gören Gölyaka'nın son depremden etkilenmediği, ilçede yaşamın 'normale' dönmeye başladığı, eski depremden kalan enkazların kaldırıldığı görüldükten sonra; yaklaşık 20 kilometrelik yolculuğun ardından fay hattının depremle ortaya çıkardığı tahribatlara rastlanıyor. Hamamüstü Köyü'ne bağlı 33 haneli Cevizlik Mahallesi'ne kadar bazı yerlerden araçla geçmek zor oluyor. Yörenin yılın önemli bir bölümünü sis altında geçirmesi ise yolculuğu zorlaştırıyor. Yolda metrelerce derinliklerde çatlaklar görünüyor.
Mahalleye girildiğinde depremin şiddeti daha net görülüyor. Yol güzergâhının sağ tarafında bulunan neredeyse tüm binaların yerle bir olduğu, caminin ve evlerin ortadan ikiye bölünerek yıkıldığı, ancak karşı taraftaki evlerde hafif çatlakların meydana geldiği, bazılarında ise çatlak bile bulunmadığı dikkat çekiyor.
Halk kendini kurtardı
Köylü Musel Mutlu, eskiden suların köprünün altında geçtiğini, depremle bir çağlayan oluştuğunu söylüyor. Mutlu, depremde caminin hemen yanında olan köy konağında çay içtiklerini ve enkaz altında kaldıklarını, köylülerin yardımıyla enkazdan çıkabildiğini anlatıyor. Burada Mehmet Ali Başar'ın hayatını kaybettiğini öğreniyoruz. Bölgeye hiç devlet yardımı ulaşmamış.
Cevizlik Mahallesi'nden itibaren araçla yolculuk etmek mümkün olmuyor. Yol ikiye ayrılmış ve geçilemez durumda. Buradan yaklaşık 4 kilometrelik yürüyüşün ardından Hamamözü Köyü eteklerine ulaşılıyor. Burada, yıkık olmamasına rağmen evlerde çatlaklar var. Ancak depreme neden olan fay hattının etkisi çok daha belirgin. Beş metreden fazla yarıklar oluşmuş durumda.
Kaynak suları, gazlı sular
Köyde öğretmenlik yapan Mahmut Çelebi ise, depremle birlikte ortaya çıkan ilginç görüntüleri gösteriyor. Hasan Yaprak'a ait arazide kaynak sularının çıktığı ve bu birikmiş sulara ateş atıldığında gaz birikmesi nedeniyle ortalığı alevlerin kapladığı gözleniyor. Mahmut Çelebi, 1967 depreminin ardından yine Hasan Yaprak'ın arazisinde kaynak çıktığını belirtirken, bu kaynağın küçük bir göle dönüştüğü ve için için yandığı dikkat çekiyor. Fay hattının etkisi 2 kilometre sonra sona eriyor.
YAZARLAR
Mustafa Yalçıner
İsrail-İran güç gösterisi nereye varacak?
Nuray Sancar
Vatan millet ıstakoz
Bülent Falakaoğlu
Istakozun faturası!
Ahmet Yaşaroğlu
Çocuklar ve gençler kime emanet?
Adnan Gümüş
Köy Enstitüsü farkı, şehre ve geleneğe uymazlığı: Hümanist, yararcı, bütüncül köy rehberi
Yücel Özdemir
AB, İran’a karşı Türkiye’ye rol verme peşinde
EVRENSEL EGE
Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...
