9 Kasım 1999 22:00

Tanilli, aydınlanmayı anlattı

Tanilli, aydınlanmayı anlattı
18. İstanbul Kitap Fuarı'nın Onur Konuğu Server Tanilli, önceki gün TÜYAP'ta, "Server Tanilli ile Aydınlanma, Demokrasi ve Eğitim üzerine" başlıklı bir söyleşiye katıldı. Söyleşiye, 18 yıllık bir ayrılıktan sonra döndüğü ülkesinin insanlarını selamlayarak başlayan Tanilli'yi izleyenler arasında çok sayıda aydın da yer aldı.
Söyleşide aydınlanmanın tarifini yapan Tanilli, 18. yüzyılın sorgulayıcı ve eleştirici olduğunu, bu yüzden 18. yüzyılı çok sevdiğini söyledi. Bu yüzyılın burjuvazinin kültürde doruk noktasına geldiğine dikkat çeken Tanilli, aydınlanmanın feodaliteye karşı bir felsefi tanım olduğunu belirtti. Tanilli, sınıflar arasındaki çatışmayı kavramadan tarihin anlaşılmayacağını, aydınlanmanın doğuşunun da bu eksende değerlendirilmesi gerektiğini ifade etti. Eğitimin toplumun aydınlanmasında büyük bir öneme sahip olduğunun altını çizen Tanilli, kendi döneminde gerçekten bir bilimsel eğitimden söz edilebileceğini, ancak şimdi bu durumun söz konusu olmadığını söyledi. "Ben bilime inanırım, gördüm onu o açıklıyor" diyen Tanilli, kendi dönemindeki insanların gerçekten bilime inandıklarını anlattı.
'Aydının tavrı da sınıfsaldır'
Aydınların tavrına ilişkin değerlendirmeler de yapan Tanilli, Nurullah Ataç, Hasan Ali Yücel gibi aydınların topluma sunduğu katkılardan bahsederek, aydın tavrının da sınıfsal olduğunu dile getirdi.
Tanilli, kültürünün yasak kitaplara dayandığını, aydınlanmanın nerede ve nezaman olursa olsun yasaklandığını belirtti. 'Yeni dünya' söyleminin dünya halklarının 'bilinçlerini törpüleme' yolu açtığını, küreselleşmeyle belli kavramların hakimiyetinin sürdürülmeye çalışıldığını söyledi. Bütün 3. dünya ülkelerinin boğazına kadar borç batağı içerisinde olduğunu, Türkiye'nin de buna dahil olduğun altını çizen Tanilli, bunun ABD ve IMF'nin dünyada kurmaya çalıştığı hegemonyanın bir parçası olduğuna değindi. Tanilli "Başımızı eğmeyeceğiz. Bu sisteme karşı mücadele edeceğiz" diyerek, salondaki insanlara, "... Ancak böyle gelmiş böyle gitmez. 21. yüzyılda Türkiye bütün köklü sorunlarını çözecektir. İyimserim. Siz de sakın ha kendinizi kötümserliğe kaptırmayın. Ama aptal bir iyimserliğe de kapılmayın. Mücadele edin" dedi. Tanilli, Sevgi Özel'in yönettiği söyleşiyi Nâzım Hikmet'in bir şiiriyle noktaladı.

Evrensel'i Takip Et