05 Kasım 1999 22:00
Aceh halkından Vahid'e ültimatom
2. Dünya Savaşı'ndan bu yana Endonezya diktasına karşı bağımsızlık mücadelesi veren Aceh halkı, bağımsızlık referandumu düzenlenmesi için...
Aceh halkından Vahid'e ültimatom
Endonezya'da yıllardır devletin baskılarına karşı mücadele eden Aceh eyaleti halkı, bağımsızlık talebini her geçen gün daha yüksek sesle dile getiriyor. Eyaletin merkezi olan Sigli kasabasında önceki gün sokaklara dökülen onbinlerce kişi, bölgede estirilen devlet terörünü protesto ederek bağımsızlık için referandum yapılmasını talep etti. "Referandum, özgürlük, bağımsız devlet!" sloganının atıldığı gösteriye 50 bini aşkın Acehli katıldı.
Hükümete ültimotam
Endonezya'nın yeni Devlet Başkanı Abdurrahman Vahid'in göreve başlamasından bu yana yapılan en büyük gösteride Acehli temsilciler, hükümete daha çok baskı yapacaklarını dile getirdiler.
Gösterinin düzenlendiği 20.000 kişilik Sigli kasabası bağımsızlık mücadelesinin merkezi haline gelirken, kasabada tüm duvarlara, evlere, telefon direklerine ve sokaklara asılan büyük pankartlara 'referandum' kelimesi yazıldı.
Gösteriye, insanları taşıyan 2000 civarında aracın da katıldığı belirtilirken, Sigli'de bulunan Endonezya askerleri eylemcilere müdahale edemediler. Acehli olan bazı polislerin ise göstericileri selamladıkları görüldü. Göstericinin örgütleyicilerinden olan Acehli bir gerilla temsilcisi, "Koloni saltanatı altında yeteri kadar yaşadık. Bağımsızlığı onlara kabul ettirene kadar savaşacağız" dedi.
Aceh'teki bağımsızlık mücadelesinin liderleri Aceh'in hiçbir zaman Endonezya'nın bir parçası olmadığını, ancak Endonezya hükümetinin bölgedeki zengin petrol ve doğalgaz kaynaklarına göz diktiğini, bağımsızlık için verilen mücadeleyi her zorla bastırmaya çalıştığını dile getiriyorlar.
Coşkuyla sona eren yürüyüşün ardından Jakarta'ya giden Aceh yerel parlamentosu temsilcileri ise hükümete, "Bağımsızlık içir referandum yapılması talebini bir ay içinde kabul edin, aksi takdirde Aceh halkı bunu kendisi düzenleyecektir" şeklinde bir ültimatom verdiler.
Vahid isteksiz
Endonezya'daki en büyük tarikatın lideri olan Vahid, 5 milyona yakın insanın yaşadığı bölgede bağımsızlık için halk oylaması yapılmasını desteklediğini söylemiş, ancak bu vaadini gerçekleştirmek için hiçbir girişimde bulunmamıştı.
İktidara gelişinden sonra Aceh'e daha geniş haklar verileceğini söyleyen ve Acehli gerillalarla görüşmeyi kabul eden Vahid, referandum fikrine karşı çıkmadığını, ancak referandum sürecinin 'zorluklarla dolu olduğunu' ve hayata geçirilemeyeceğini savundu.
Dışişleri Bakanı Alwi Shihab ise hükümetin Aceh halkının yaşam standartlarının yükselmesi için yollar aradıklarını iddia etti. Shahib ve Vahid, yaptıkları açıklamalarda, Aceh'te yapılacak referandumun, birçok etnik grubun yaşadığı 210 milyonluk adalar ülkesinin sonunu getirebileceğini ifade ettiler. Shihab, "Eğer kapıyı açarsanız, parçalanmaya yol açarsınız" diye konuştu.
Askerler çekilecek mi?
Vahid hükümetinin referandum talebini kolay kolay kabul etmeyeceği ortaya çıkarken, Aceh'teki Endonezya askerlerinin bölgeyi terk etmesi konusu da sürüncemede bırakılıyor.
Ordu sözcüsü, önceki gün, askerlerin çekilmesi işleminin ay sonunda tamamlanacağını öne sürerken, üst düzey askeri yetkililerden General Sudrajat, Aceh'te bağımsızlık referandumu düzenlemenin 'gerçekçi' olmadığını söyleyerek Endonezya'nın bölgedeki hakimiyetini asla vermeyeceğini belirtti.
Yüz yıl kadar önce Hollandalılar tarafından işgal edilen bölge, 2. Dünya Savaşı'ndan sonra Endonezya'nın bağımsızlığını ilan ettiği dönemde, özerklik sözü aldı. Ancak bu söz hiçbir zaman yerine getirilmedi. Birçok defa bağımsızlık için ayaklanan Acehliler, son on yıldır silahlı mücadele de vermeye başladılar. Aceh, Endonezya'da şeriata en yoğun eğilimin olduğu bölge olarak tanınıyor.
Endonezya'da yıllardır devletin baskılarına karşı mücadele eden Aceh eyaleti halkı, bağımsızlık talebini her geçen gün daha yüksek sesle dile getiriyor. Eyaletin merkezi olan Sigli kasabasında önceki gün sokaklara dökülen onbinlerce kişi, bölgede estirilen devlet terörünü protesto ederek bağımsızlık için referandum yapılmasını talep etti. "Referandum, özgürlük, bağımsız devlet!" sloganının atıldığı gösteriye 50 bini aşkın Acehli katıldı.
Hükümete ültimotam
Endonezya'nın yeni Devlet Başkanı Abdurrahman Vahid'in göreve başlamasından bu yana yapılan en büyük gösteride Acehli temsilciler, hükümete daha çok baskı yapacaklarını dile getirdiler.
Gösterinin düzenlendiği 20.000 kişilik Sigli kasabası bağımsızlık mücadelesinin merkezi haline gelirken, kasabada tüm duvarlara, evlere, telefon direklerine ve sokaklara asılan büyük pankartlara 'referandum' kelimesi yazıldı.
Gösteriye, insanları taşıyan 2000 civarında aracın da katıldığı belirtilirken, Sigli'de bulunan Endonezya askerleri eylemcilere müdahale edemediler. Acehli olan bazı polislerin ise göstericileri selamladıkları görüldü. Göstericinin örgütleyicilerinden olan Acehli bir gerilla temsilcisi, "Koloni saltanatı altında yeteri kadar yaşadık. Bağımsızlığı onlara kabul ettirene kadar savaşacağız" dedi.
Aceh'teki bağımsızlık mücadelesinin liderleri Aceh'in hiçbir zaman Endonezya'nın bir parçası olmadığını, ancak Endonezya hükümetinin bölgedeki zengin petrol ve doğalgaz kaynaklarına göz diktiğini, bağımsızlık için verilen mücadeleyi her zorla bastırmaya çalıştığını dile getiriyorlar.
Coşkuyla sona eren yürüyüşün ardından Jakarta'ya giden Aceh yerel parlamentosu temsilcileri ise hükümete, "Bağımsızlık içir referandum yapılması talebini bir ay içinde kabul edin, aksi takdirde Aceh halkı bunu kendisi düzenleyecektir" şeklinde bir ültimatom verdiler.
Vahid isteksiz
Endonezya'daki en büyük tarikatın lideri olan Vahid, 5 milyona yakın insanın yaşadığı bölgede bağımsızlık için halk oylaması yapılmasını desteklediğini söylemiş, ancak bu vaadini gerçekleştirmek için hiçbir girişimde bulunmamıştı.
İktidara gelişinden sonra Aceh'e daha geniş haklar verileceğini söyleyen ve Acehli gerillalarla görüşmeyi kabul eden Vahid, referandum fikrine karşı çıkmadığını, ancak referandum sürecinin 'zorluklarla dolu olduğunu' ve hayata geçirilemeyeceğini savundu.
Dışişleri Bakanı Alwi Shihab ise hükümetin Aceh halkının yaşam standartlarının yükselmesi için yollar aradıklarını iddia etti. Shahib ve Vahid, yaptıkları açıklamalarda, Aceh'te yapılacak referandumun, birçok etnik grubun yaşadığı 210 milyonluk adalar ülkesinin sonunu getirebileceğini ifade ettiler. Shihab, "Eğer kapıyı açarsanız, parçalanmaya yol açarsınız" diye konuştu.
Askerler çekilecek mi?
Vahid hükümetinin referandum talebini kolay kolay kabul etmeyeceği ortaya çıkarken, Aceh'teki Endonezya askerlerinin bölgeyi terk etmesi konusu da sürüncemede bırakılıyor.
Ordu sözcüsü, önceki gün, askerlerin çekilmesi işleminin ay sonunda tamamlanacağını öne sürerken, üst düzey askeri yetkililerden General Sudrajat, Aceh'te bağımsızlık referandumu düzenlemenin 'gerçekçi' olmadığını söyleyerek Endonezya'nın bölgedeki hakimiyetini asla vermeyeceğini belirtti.
Yüz yıl kadar önce Hollandalılar tarafından işgal edilen bölge, 2. Dünya Savaşı'ndan sonra Endonezya'nın bağımsızlığını ilan ettiği dönemde, özerklik sözü aldı. Ancak bu söz hiçbir zaman yerine getirilmedi. Birçok defa bağımsızlık için ayaklanan Acehliler, son on yıldır silahlı mücadele de vermeye başladılar. Aceh, Endonezya'da şeriata en yoğun eğilimin olduğu bölge olarak tanınıyor.
YAZARLAR
A. Cihan Soylu
‘Boş tencere’ iktidarın neresinde?
Şebnem Korur Fincancı
Tehlike nedir?
Sultan Özer
Yeni anayasa tartışmaları, AKP’ye can suyu olur mu?
Hediye Levent
Erdoğan'ın Irak ziyaretinin 3 sebebi ve değişim rüzgarı!
Arif Nacaroğlu
Özgürlükçü Anayasa
Erkan Aydoğanoğlu
1 Mayıs ve sonrası
Mehmet Özyazanlar
Galatasaray kaparak, Fenerbahçe kaptırmayarak…
EVRENSEL EGE
Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...
