16 Ekim 1999 21:00
İadesi kalkıyor, vergisi artıyor
Bilkent Üniversitesi İktisat Fakültesi Bölüm Başkanı Prof. Dr. Erinç Yeldan, hükümetin deprem sonrası ilk ekonomik önlem olarak...
İadesi kalkıyor, vergisi artıyor
Bilkent Üniversitesi İktisat Fakültesi Bölüm Başkanı Prof. Dr. Erinç Yeldan, hükümetin deprem sonrası ilk ekonomik önlem olarak "KDV'nin yüzde 1 oranında artırılmasını" önermesini eleştirerek, KDV'nin artırılmasının milli gelirde yeni bir depreme neden olacağını söyledi.
Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi'nde önceki gün yapılan seminerde konuşan Erinç Yeldan, üretim güçlerini harekete geçmek için dolaylı vergilerin azaltılıp gelir vergisinin azaltılması gerektiğini söyleyerek, vergi yükünün kime ne kadar olacağı konusunda ideolojik önyargılar olduğunu belirtti.
Türkiye'nin deprem kaybını telafi edebilmesi için dolaylı vergi oranlarını birinci yılda yüzde 3.5, ikinci yıl yüzde 1.5 ve daha sonra binde 5 oranında azaltılması gerektiğini ifade eden Yeldan, bütçe gelirlerinin dolaylı vergi yerine gelir vergisinden toplanılması gerektiğini dile getirdi.
Dolaylı vergi oranlarının artırılmasının üretim sürecini negatif etkileyeceğini söyleyen Yeldan, bunun kamu bütçesinin dolaylı vergi üzerine yüklenmesi anlamına geldiğini ifade etti. Yeldan, deprem sonrası net gelir kaybının milli gelirin yüzde 1.5'ine denk düştüğünü belirterek, bunun sadece 1999 yılı için geçerli olduğunu, bundan sonraki yıllar içinde bir politika değişikliği yapılmaması durumunda Türkiye'nin tahmini kaybının yaklaşık olarak 57 milyar dolara ulaşacağını kaydetti.
Yeldan, inşaat sektörünün ve yan sektörlerinin depremden dolayı canlanacağına ilişkin değerlendirmelere, "Var olan kaynakların bir alandan başka bir alana kaydırılmasından söz ediliyor. Oysa esas sorun yeni kaynaklar yaratılmasıdır. Yeni kaynaklar yaratılamadığı sürece iktisadi bir canlanmadan söz edilemez" dedi.
IMF ile yapılan görüşmeleri değerlendiren Yeldan, aktif dış destek programı çerçevesinde Türkiye ekonomisinin deprem öncesi durumuna gelebilmesi için, Uluslararası Para Fonu (IMF)'undan birinci yıl için milli gelirin yüzde 5'i (11.5 milyar dolar), daha sonraki her yıl için milli gelirin yüzde 2'si ve ilelebet her yıl için gelirinin binde 5'i kadar bir yardımın Türkiye'ye akması gerektiğini vurguladı.
Bilkent Üniversitesi İktisat Fakültesi Bölüm Başkanı Prof. Dr. Erinç Yeldan, hükümetin deprem sonrası ilk ekonomik önlem olarak "KDV'nin yüzde 1 oranında artırılmasını" önermesini eleştirerek, KDV'nin artırılmasının milli gelirde yeni bir depreme neden olacağını söyledi.
Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi'nde önceki gün yapılan seminerde konuşan Erinç Yeldan, üretim güçlerini harekete geçmek için dolaylı vergilerin azaltılıp gelir vergisinin azaltılması gerektiğini söyleyerek, vergi yükünün kime ne kadar olacağı konusunda ideolojik önyargılar olduğunu belirtti.
Türkiye'nin deprem kaybını telafi edebilmesi için dolaylı vergi oranlarını birinci yılda yüzde 3.5, ikinci yıl yüzde 1.5 ve daha sonra binde 5 oranında azaltılması gerektiğini ifade eden Yeldan, bütçe gelirlerinin dolaylı vergi yerine gelir vergisinden toplanılması gerektiğini dile getirdi.
Dolaylı vergi oranlarının artırılmasının üretim sürecini negatif etkileyeceğini söyleyen Yeldan, bunun kamu bütçesinin dolaylı vergi üzerine yüklenmesi anlamına geldiğini ifade etti. Yeldan, deprem sonrası net gelir kaybının milli gelirin yüzde 1.5'ine denk düştüğünü belirterek, bunun sadece 1999 yılı için geçerli olduğunu, bundan sonraki yıllar içinde bir politika değişikliği yapılmaması durumunda Türkiye'nin tahmini kaybının yaklaşık olarak 57 milyar dolara ulaşacağını kaydetti.
Yeldan, inşaat sektörünün ve yan sektörlerinin depremden dolayı canlanacağına ilişkin değerlendirmelere, "Var olan kaynakların bir alandan başka bir alana kaydırılmasından söz ediliyor. Oysa esas sorun yeni kaynaklar yaratılmasıdır. Yeni kaynaklar yaratılamadığı sürece iktisadi bir canlanmadan söz edilemez" dedi.
IMF ile yapılan görüşmeleri değerlendiren Yeldan, aktif dış destek programı çerçevesinde Türkiye ekonomisinin deprem öncesi durumuna gelebilmesi için, Uluslararası Para Fonu (IMF)'undan birinci yıl için milli gelirin yüzde 5'i (11.5 milyar dolar), daha sonraki her yıl için milli gelirin yüzde 2'si ve ilelebet her yıl için gelirinin binde 5'i kadar bir yardımın Türkiye'ye akması gerektiğini vurguladı.
YAZARLAR
A. Cihan Soylu
‘Boş tencere’ iktidarın neresinde?
Şebnem Korur Fincancı
Tehlike nedir?
Sultan Özer
Yeni anayasa tartışmaları, AKP’ye can suyu olur mu?
Hediye Levent
Erdoğan'ın Irak ziyaretinin 3 sebebi ve değişim rüzgarı!
Arif Nacaroğlu
Özgürlükçü Anayasa
Erkan Aydoğanoğlu
1 Mayıs ve sonrası
Mehmet Özyazanlar
Galatasaray kaparak, Fenerbahçe kaptırmayarak…
İhsan Çaralan
Bahçeli siyasete ayar çıtasını Erdoğan’ın en yakınına kadar çıkardı!
M. Sinan Birdal
Savaş: Öznel niyet ve nesnel çelişki
Koray R. Yılmaz
Ne “yoksul” bir “zenginlik”…
Turgay Olcayto
Sancılı düşünceler
EVRENSEL EGE
Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...
