06 Ekim 1999 21:00

'Tutukluları olumsuz gelişmeler bekliyor'

İstanbul Barosu Cezaevleri Komisyonu Sorumlusu Kemal Aytaç, son günlerde sıkça gündeme getirilen hücre sistemini eleştirdi.

Paylaş

'Tutukluları olumsuz gelişmeler bekliyor'
Beyda Yıldız
Devletin sistemli politikaları sonucu insani yaşam koşullarının bir türlü sağlanmadığı cezaevleri, Ankara Merkez Kapalı Cezaevi'nde yaşanan katliamla bir kez daha gündeme geldi. İstanbul Barosu Cezaevleri Komisyonu Sorumlusu Kemal Aytaç, devletin cezaevlerinde ciddi, örgütlü ve planlı bir politikası olduğunun altını çizerek, son günlerde sıkça gündeme getirilen hücre sistemini eleştirdi. Aytaç, cezaevlerinde bir iyileştirmeye gidilmesinin yolunun örgütlü mücadeleden geçtiğine vurgu yaptı.
Cezaevlerinde görüşmeler sona erdi ve siyasi tutuklu ve hükümlülerin taleplerinin kabul edildiği açıklandı. Gelinen nokta, geçici mi yoksa uzun vadeli bir çözüm mü?
Belli noktalarda ileri geri adımlar atıldı. Ancak asıl olarak tutukluların talepleri kabul edildi. Ancak bundan öncede yapılan görüşmelerde talepler kabul edilmişti. Hatta açıklama yapılarak, protokole bile bağlanmıştı. Ama bir süre sonra uygulamada yine tutuklu ve hükümlülerin sorunları giderilmiyor. Zaten bu Adalet Bakanlığı ile bu kafa yapısı ile bu yöntemler ile cezaevi sorunlarının aşılması mümkün değil. Durum böyle olunca da olaylar patlak veriyor.
Kısa bir zaman önce çete davası mahkûmları arasında bir silahlı çatışma yaşandı, ardından Ankara Merkez Kapalı Cezaevi'nde siyasi tutuklulara yönelik bir katliam gerçekleştirildi. Hemen ardından da hücre sistemi tekrar gündeme alındı. Devlet, olayları nasıl sonuçlandırmak istiyor?
Cezaevlerinde büyük bir sıkıntı yaşanıyor. Koğuş sistemi en adil, en sağlıklı, insani münasebetlerinin olduğu bir yaşam alanı. Düşünsenize insanları tek tek odalara, hücrelere kapattığınızı... Onları diğer insanlardan kopardığınızı. Bu tamamen insanları yanlızlaştırma politikasıdır. Esas amacı insanların biraraya gelip toplumsal sorunları tartışmasını, bunlara kafa yormasını, kendilerini geliştirmesini engelleyen bir sistemdir. Tutuklular, hücrelere konulmaları halinde daha vahşi bir ortamda yaşıyor olacaklar. Bir insanın 5-10 yıl hücreden çıktıktan sonraki halini hayal edebiliyor musunuz? Bu insanı ha yok etmişsin, ha hücreye kapatmışsın. Bu sistem, insanı değil düzeni koruyan, hakim sınıfların kendi zulüm düzenlerini nasıl sürdürebilecekleri düşüncesinin cezaevlerindeki uzantısıdır. Bilinçli ve amaçlı olarak gündeme getirilen bir sistem. Şunu da belirtmek gerekiyor. Koğuşlarda kapasitesinin 3-4 kat üstünde tutuklu bulunuyor. Yani 40 kişinin kalması gereken koğuşlarda 120, 160 hatta 180 kişi kalıyor. Dolayısıyla bu şartlara sahip olan bir cezaevinde sorun yaşanmaması mümkün değil.
Hükümetin cezaevleri sorununa yaklaşımına ilişkin geleceğe dair öngörüleriniz nelerdir?
Bu hükümeti oluşturan unsurlar ortada: ANAP, MHP, DSP. Bunların cezaevine bakış açıları belli. Bu yüzden cezaevlerine yönelik önümüzdeki günlerde daha olumsuz adımlar atılacak. Bugün tutuklu ve hükümlülerin endişeyle izledikleri gelişmeler var. O da hücre sistemi. Şu anda varılan uzlaşma geçici bir durum, çünkü cezaevlerindeki sorunlar yığılarak artıyor. Önümüzdeki günlerde daha olumsuz gelişmeler bekliyor tutuklu ve hükümlüleri.
Son olarak neler söylemek istersiniz?
Ülkemizde genel olarak birçok sorun var. Sendikalar, partiler, sivil toplum örgütleri bir arada durup gerçekten bu hükümeti uyarıcı eylem ve etkinlikler yapmalıdırlar. Baskı grupları oluşturulabilirse, cezaevinde yaşayanların da insan olduğu ve insanca yaşam hakkına sahip oldukları noktasında ilerlemeler sağlanabilir. src=/resim/b1.gif width=5>