30 Eylül 1999 21:00
Eyvah Meclis yine açılıyor!
Sosyal güvenlik, tahkim, af gibi IMF'nin istediği, ama nüfusun yüzde 90'ının karşı olduğu yasaları gayretle çıkaran Meclis'in kapanmasıyla halk nefes almıştı.
Eyvah Meclis yine açılıyor!MGK ve TÜSİAD'ın açıktan desteklediği ve 'istikrar' hükümeti olmasını istediği DSP-MHP-ANAP koalisyonu, 1980 sonrasının öne çıkan ve Turgut Özal'ın hedefleyip de gerçekleştiremediği IMF politikalarını yürürlüğe soktu. Hükümetin bu yönde hazırladığı ve emekçi kesimlerin aleyhine olan her yasa tasarısı, 21. dönem TBMM'sinde kabul edilerek yasalaştı.
Mezarda emekliliği yasalaştırdı
55 milyon emekçi ve ailesinin emeklilik hakkı bir ay içinde gasp edildi. Emeklilik yaşı Türkiye'deki yaşam koşullarının tam tersi bir düzenleme ile 58-60'a çıkarıldı. SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı'na üye olan çalışanların birçok hakkı da, yeni çıkarılan Sosyal Güvenlik Yasası ile gasp edildi.
Tahkimi kabul etti
Yabancı sermayenin isteği üzerine halkın geniş bir kesiminin tepkisine ve "vatana ihanet" olarak nitelendirilmesine rağmen, uluslararası tahkim yasası konusunda tam bir mutabakat sağlayan Meclis, rekor bir oy çoğunluğuyla bu yasayı kabul etti.
Özelleştirme Anayasa'da
Uluslararası tahkimle bağlantılı olarak yine emekçi kesimlerin işsiz kalmasına, haklarının gasp edilmesine neden olan özelleştirme uygulamaları, önündeki anayasal engeller bir bir kaldırıldı. Anayasa'daki "devletleştirme" maddesinin yanına "özelleştirme" de yazılarak, her fırsatta dile getirilen "cumhuriyetin temel ilkeleri"nden birisi, bizzat Meclis tarafından ilga edildi.
Danıştay devre dışı
Aynı şekilde imtiyaz sözleşmeleri konusunda denetleme yetkisine sahip olan Danıştay'ı, sadece "inceleme" yapan bir kurum düzeyine indirgeyen Anayasa değişikliği kabul edildi.
Üreticinin canına okudu
Üreticiler de Meclis'in "çok çalışması"ndan nasibini aldı. IMF isteği doğrultusunda sübvansiyonlar kısılırken, taban fiyatlar son yılların en düşük seviyesine çekildi. Buğday fiyatını 80 bin lira olarak açıklayan hükümet, çiftçiyi bir önceki yıla göre yarı yarıya fakirleştirdi. Aynı durum, diğer tarım ürünleri için de yaşandı.
Sermayenin vergi yükünü hafifletti
Çalışan kesimlerin hakları bir bir gasp edilirken, Meclis, sermaye kesimleri için yeni istisnalar getirmeyi de ihmal etmedi. Bunların başında iki yıl önce DSP'nin ıslarla savunduğu "vergi reformu"ndaki sermaye kesimlerinin kısmen aleyhine olan bütün düzenlemeler kaldırıldı. Rant ve faiz gelirinden alınan vergi oranı düşürüldü. "Mali milat" üç yıl süreyle ertelendi. Buna karşın çalışanların vergi yükünde hiçbir hafifleme olmadı.
Banka kurtarma yasalaştı
Banka kurtarma operasyonlarının yasal dayanağı da Meclis'çe gerçekleştirilen bir diğer uygulama. IMF'nin üzerinde durduğu ve ısrarla çıkarılmasını istediği Bankalar Yasası'nın "mali reform" adı altında yasalaştırılması ile bankalara yönelik devlet güvencesini daha da genişletildi. Daha önce kanun hükmünde kararname ile zor durumda olan bankalar, Tasarruf Mevduat Sigorta Fonu'na devrediliyordu. Cavit Çağlar'ın İnterbank'ı ve Korkmaz Yiğit'in Bank Ekspres'i devlet tarafından böylece kurtarılmıştı. Ancak Anayasa Mahkemesi, bu kararnameyi yasalara aykırı bularak iptal etmişti. Hükümet de, reform adı altında bankaları kurtarma operasyonunu yasal bir zemine oturtacak düzenlemeyi uygulamaya sokmuş oldu.
Çetelere af çıkardı
28 Ağustos'ta çeteleri ve katilleri serbest bırakan af tasarısı, TBMM Genel Kurulu'nda kabul edildi. Kabul edilen yasa ile çeteler, işkenceciler ve katiller ceza indiriminden yararlanırken; işkencede adam öldürenler, çete kurarak bin operasyon düzenleyenler aftan yararlandı. Siyasi tutuklular af kapsamı dışında tutuldu. Böylece, 7 kez idama mahkûm edilen Susurluk ve Bahçelievler katliamı sanığı Haluk Kırcı dahi af kapsamına alındı. İşkence yapan aftan yararlanırken, işkence görenler bu affın dışında tutuldu. Cumhurbaşkanı Demirel, kamuoyunca oluşan büyük tepki üzerine af tasarısını veto etmek zorunda kaldı.
21. dönem Meclis'inin bugün başlayacak ikinci döneminin gündemi de yine halkın tepkisini çeken ve ülke açısından hassas olan kritik konularla dolu.
Sosyal güvenliğin tasfiyesinde yeni yasalar gündemde
Meclis geçtiğimiz dönem başlattığı sosyal güvenliğin tasfiyesinin ikinci aşamasını bu dönemde sürdürecek. Emeklilik yaşının yükseltilmesinin ardından sosyal güvenliğin sağlık ve sigorta olarak ikiye ayrılıp özelleştirilmesinin yasal dayanaklarını içeren tam 6 yasa tasarısı önümüzdeki günlerde Meclis gündemine sunulacak. Tasfiyenin ikinci aşamasında SSK, Emekli Sandığı ve Bağ-Kur'un "sosyal güvenlik kurumu" adıyla bir çatı altında birleştirilmesine ilişkin yasa taslağı, prime muhatap olmayan tüm faaliyetlerin "sosyal hizmet ve yardım kurumu" adıyla bir örgütlenme içerisinde alınmasını sağlayacak yasa taslağı, genel sağlık sigortası yasa taslağı, SSK'nın yeniden yapılandırılmasına ilişkin yasa taslağı, Bağ-Kur'da yeniden düzenleme yapılmasına ilişkin yasa taslağı ve bireysel emeklilik fonlarının oluşturulmasına ilişkin yasa taslaklarından oluşacak.
Tahkimin uyum yasalarını çıkaracak
Uluslararası tahkimin uygulanmasına ilişkin uyum yasaları görüşülecek. Bu yasalar, özellikle yabancı şirketlerin yaptıkları yatırımları güvence altına almaya dönük mekanizmaların düzenlenmesini içerecek.
Petrol, elektrik ve doğalgazı özelleştirecek
Enerji sektöründe özelleştirmenin yasal altyapısının oluşturulması amacıyla yeni yasa tasarıları gündeme gelecek. Bunların başında petrol, doğalgaz ve elektrik geliyor. Özellikle petrol ve pazarı gittikçe büyüyen doğalgazın özel sektöre açılması, bu alanlardaki kamu tekelinin tasfiye edilmesi amacıyla iki yeni yasa tasarısı gündeme gelecek. Petrol piyasasının serbestleştirilmesi çerçevesinde Petrol İşleri Genel Müdürlüğü (PİGEM)'nün, hazırlanacak bir yasa tarasısıyla Petrol Piyasası Kurulu'na dönüştürülmesi öngörülüyor. Bu kurul, petrol piyasasında faaliyet gösteren şirketleri denetleyecek ve düzenleyecek.
İkinci önemli yasa tasarısı ise doğalgaz sektörünün yerli ve yabancı şirketlere açılmasını hedefliyor. Bu çerçevede doğalgazda kamu tekeli kaldırılarak fiyat serbestisi getirilecek. Ayrıca Botaş'ın da iki ayrı şirkete ayrılması düşünülüyor. Elektrik alanında ise elektrik enerjisi piyasa kanunu çıkarılacak.
Acı reçeteyi uygulayacak
Başbakan Bülent Ecevit'in ABD ziyaretinin ardından yeni bir "acı reçete" de gündeme gelecek. Bu çerçevede işçi ve memur zamları enflasyonun altında tutulacak.
Bütçeyi yine faize ayıracak
2000 yılına 15 katrilyon liraya yakın bir borç devredeceğinden dolayı bütçenin önemli bir kısmı yine faiz ödemelerine ayrılacak. Böylece bütçeden işçi, memur ve çiftçiye yine hiçbir pay ayrılmayacak.
Memurun statüsünü değiştirecek
Meclis'in gündemine alacağı bir diğer önemli tasarı da "kamu personeli reformu." Bu düzenleme ile memur sayısı azaltılırken, binlerce memur da işçi statüsüne kaydırılacak. Böylece memurların işgüvencesi ve yasal hakları da tasfiye edilecek.
Kıdem tazminatı hedef tahtasında
İşsizlik sigortası adı altında işverenlerin isteği üzerine kıdem tazminatı da yeni dönemde Meclis'in hedef tahtasında yer alacak. Kıdem tazminatının işsizlik sigortası geldiği takdirde kaldırılması öngörülüyor. Ayrıca Zorunlu Tasarruf Fonu'nun da işsizlik sigortasına aktarılması düşünülüyor.
Deprem vergisi gündemde
Deprem felaketini de bir fırsata dönüştürme peşinde olan Meclis, bu çerçevede bütün masrafı "deprem vergisi" adı altında yine halktan çıkarmak amacıyla yeni bir vergi türünü de gündeme alacak. Vergi yükünün zaten emekçi kesimlerin üzerinde olduğu Türkiye'de bu verginin yükü de yine onlarda olacak. Nitekim bu çerçevede KDV vergisi artırılarak depremzededen bile vergi alınacak.
YAZARLAR
İhsan Çaralan
Bahçeli siyasete ayar çıtasını Erdoğan’ın en yakınına kadar çıkardı!
M. Sinan Birdal
Savaş: Öznel niyet ve nesnel çelişki
Koray R. Yılmaz
Ne “yoksul” bir “zenginlik”…
Turgay Olcayto
Sancılı düşünceler
Mustafa Yalçıner
Kapitalist kriz ve Türkiye…
Kamil Tekin Sürek
Şaşkın ördek
Alper Kaya
İki kupalı amatör
EVRENSEL EGE
Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...
