27 Eylül 1999 21:00
Yol ve yolcu
Yol ve yolcu
Rahmi Emeç
İnsanoğlu, iki ayağının üzerine dikilip yol almaya başladığı 'ilk dönemde', uzun bir süre düzensiz topraklarda yürüdü. Zamanla hayvanların ve insan topluluklarının aynı yerden geçmesiyle oluşan 'doğal yollar', dağlar kadar yaylalarda da görülür oldu.
İnsan elinin hüneriyle kurulmuş ilk yolların Asya'da Çinlilerin, Amerika'da İnkalar'ın eseri olduğu söylenmektedir. Modern Avrupa'ya ilk yolu sokanların Romalılar olduğu bilinir. Bir yandan orduları ve onların kullandığı silahları bir yerden başka yere taşımada, bir yandan da, yöneticilerin işlerini kolaylaştırmada yolun oynadığı rol küçümsenemez kuşkusuz.
Karayolun başlangıçta çok az güzergah üzerine yapıldığı, yol ağları arasındaki 'tali yolların', yüzyıllar boyunca ekonomik olmaktan çok, sistemli olarak 'siyasal amaçlarla' yapıldığı anlaşılmaktadır. Galya daki roma yolları, merkezi krallığın uzak yerlere ulaşmasını kolaylaştırmak için hepsi Paris'e varan Fransız kral yollarıdır.
Yolların 'oluşum' süreci içindeki bu kısa gezintide, onu kullanan kuşkusuz insanlardır. Günümüzde gelişen karayolları, yolculukların farklı amaçlarla yapılıyor olması, kuşkusuz yerküre üstünde muazzam bir ağ oluşturmuştur.
Yolcu, en genel anlamıyla, 'bir taşıtla bir yerden bir yere giden kimse 'olarak tanımlanmıştır.
Yapılan yolculuklarda başlı başına 'kısa birer' öykü konusu gibidir. Yeni arkadaşlıklar, dostluklar kurulur... Yoıla çıkışla başlayan 'ayrılığın hüznü' yakar yüreğimizi. Yapılan yolculuklar kimi zaman 'iş', kimi zaman 'ziyaret' ve kimi zaman da 'göç' amaçlı olabilir.
Hangi amaçla yapılırsa yapılsın, yolculukları belgeleyen en önemli ürünü yazınsallık oluşturan da, fotoğrafın işlevi gözardı edilemez.
Kamil Koç otobüsleri A.Ş. 'da, 3.Kamil Koç "Yollarımız Yolculuklarımız" Fotoğraf Yarışması ile, yolculuklarımızı 'belgeleyen' karelerin üretilmesine katkı sağlıyor.Fotoğrafların 8. durağı Eskişehir. Devlet Güzel Sanatlar Galerisi'ndeki sergiyi sanatseverler 30 Eylül7e kadar gezebilecek.
İlk fotoğraf
Yolların 'gözle' fotoğraflanması, insanın iki ayak üstüne dikilmesi kadar eski belki. İlk yol fotoğrafını kim çekti bilinmez ama, fotoğraf olarak ilk görüntülenen bir evin avlusu oldu. 19. yüzyıl başlarında Fransız mücit Nceplore Niepce, kedi evni görüntülemeyi başardı. Niepce'nin fotoğrafçılığa katkısı, taş baskıya duyduğu ilgiden dolayıydı. Niepce, bir tür asfalt olan 'Yahuda bitümün lavarta' yağında çözünürlüğünün ışığa bağlı olarak değişmesinden yararlanarak 1826'da evinin avlusunun bir fotoğrafını çekti.
Ancak, avluyu fotoğraflamak için bir kaç saat poz vermesi gerekiyordu ve bunun sonucu doğal olarak, avluda oluşan gölgelerin hareketi yüzünden elde edielen görüntü pek iyi olmamıştı. Elde edilen görüntü, dünyanın ilk fotoğrafı olarak tarihe geçti.
Güvenilirlik
Fotoğraf, görsel bir iletişim ve anlatım aracı olarak sanatcılara estetik olanaklar sunmaktadır. Ayrıca, fotoğrafın gerçekliği yansıtması bakımından taşıdığı bir 'güvenirlilik' vardır.
İlerleyen yıllar içinde resimde yapıştırma (kolaj) tekniği, fotoğrafçılık ta fotomontaj tekniğini ortaya çıkardı. Fotomontajın büyük ustası olarak kabul edilen Alman John Heartfield'in antifaşist içerikli fotomontaj kartları, Hitler Almanyasında, görsel sanatçılar içinde sonradan gelişecek en güçlü 'protesto' yöntemlerinden biri oldu.
Son yıllarda, renkli fotoğraf, hemen bütün dünyada, amatör fotoğrafçılar arasında yaygınlaşmıştır. Ancak, pek çok sanatçı teknik nedenlerden çok, estetik kaygılardan dolayı siyah- beyaz fotoğraf çalışmasını tercih etmektedir.
1842'de Kompa, 1845'te M. Naya adlı Fransız fotoğrafçıların, İstanbul'u görüntülemek üzere Türkiye'ye gelmeleri, ülkemizde fotoğrafa yönelmede 'esin kaynağı' olmuştur. Daha sonra Rabach adlı bir alman kimyaciyla, Macar asıllı Raif Efendi İstanbul'da ilk fotoğraf stüdyosunu açmışlardır. İlk müslüman Türk stüdyo fotoğrafçısı olarak da Resne Fotoğrafhanesi sahibi Rahmizade Bahaddin Bey kabul edilmektedir.
Fotoğraf, 'belge' niteliği de taşır
Yollar ve Yolcuların fotoğrafları, ulaşımın sağlandığı yerlerle ilgili gerçekçi bilgiler sunar bize.
Eskişehir Devlet Güzel Sanatlar Galerisi'nde sergilenen S-B ve Renkli 38 fotoğraf, birer 'belge' niteliğinde. Fotoğraflar, Kamil Koç'un 1999- "Yollarımız, Yolculuklarımız" fotoğraf yarışmasında başarılı bulunan fotoğraflardan oluşuyor. Hepimizin 'bildiği' yollar ve yolculardan, görüntülerle elde edilen 'imgeler' sayesinde, bizi bir bilinenden bilinmezliğe sürüklüyor. Böylece, fotoğrafı tekrar üretme olanağı buluyoruz.
Rahmi Emeç
İnsanoğlu, iki ayağının üzerine dikilip yol almaya başladığı 'ilk dönemde', uzun bir süre düzensiz topraklarda yürüdü. Zamanla hayvanların ve insan topluluklarının aynı yerden geçmesiyle oluşan 'doğal yollar', dağlar kadar yaylalarda da görülür oldu.
İnsan elinin hüneriyle kurulmuş ilk yolların Asya'da Çinlilerin, Amerika'da İnkalar'ın eseri olduğu söylenmektedir. Modern Avrupa'ya ilk yolu sokanların Romalılar olduğu bilinir. Bir yandan orduları ve onların kullandığı silahları bir yerden başka yere taşımada, bir yandan da, yöneticilerin işlerini kolaylaştırmada yolun oynadığı rol küçümsenemez kuşkusuz.
Karayolun başlangıçta çok az güzergah üzerine yapıldığı, yol ağları arasındaki 'tali yolların', yüzyıllar boyunca ekonomik olmaktan çok, sistemli olarak 'siyasal amaçlarla' yapıldığı anlaşılmaktadır. Galya daki roma yolları, merkezi krallığın uzak yerlere ulaşmasını kolaylaştırmak için hepsi Paris'e varan Fransız kral yollarıdır.
Yolların 'oluşum' süreci içindeki bu kısa gezintide, onu kullanan kuşkusuz insanlardır. Günümüzde gelişen karayolları, yolculukların farklı amaçlarla yapılıyor olması, kuşkusuz yerküre üstünde muazzam bir ağ oluşturmuştur.
Yolcu, en genel anlamıyla, 'bir taşıtla bir yerden bir yere giden kimse 'olarak tanımlanmıştır.
Yapılan yolculuklarda başlı başına 'kısa birer' öykü konusu gibidir. Yeni arkadaşlıklar, dostluklar kurulur... Yoıla çıkışla başlayan 'ayrılığın hüznü' yakar yüreğimizi. Yapılan yolculuklar kimi zaman 'iş', kimi zaman 'ziyaret' ve kimi zaman da 'göç' amaçlı olabilir.
Hangi amaçla yapılırsa yapılsın, yolculukları belgeleyen en önemli ürünü yazınsallık oluşturan da, fotoğrafın işlevi gözardı edilemez.
Kamil Koç otobüsleri A.Ş. 'da, 3.Kamil Koç "Yollarımız Yolculuklarımız" Fotoğraf Yarışması ile, yolculuklarımızı 'belgeleyen' karelerin üretilmesine katkı sağlıyor.Fotoğrafların 8. durağı Eskişehir. Devlet Güzel Sanatlar Galerisi'ndeki sergiyi sanatseverler 30 Eylül7e kadar gezebilecek.
İlk fotoğraf
Yolların 'gözle' fotoğraflanması, insanın iki ayak üstüne dikilmesi kadar eski belki. İlk yol fotoğrafını kim çekti bilinmez ama, fotoğraf olarak ilk görüntülenen bir evin avlusu oldu. 19. yüzyıl başlarında Fransız mücit Nceplore Niepce, kedi evni görüntülemeyi başardı. Niepce'nin fotoğrafçılığa katkısı, taş baskıya duyduğu ilgiden dolayıydı. Niepce, bir tür asfalt olan 'Yahuda bitümün lavarta' yağında çözünürlüğünün ışığa bağlı olarak değişmesinden yararlanarak 1826'da evinin avlusunun bir fotoğrafını çekti.
Ancak, avluyu fotoğraflamak için bir kaç saat poz vermesi gerekiyordu ve bunun sonucu doğal olarak, avluda oluşan gölgelerin hareketi yüzünden elde edielen görüntü pek iyi olmamıştı. Elde edilen görüntü, dünyanın ilk fotoğrafı olarak tarihe geçti.
Güvenilirlik
Fotoğraf, görsel bir iletişim ve anlatım aracı olarak sanatcılara estetik olanaklar sunmaktadır. Ayrıca, fotoğrafın gerçekliği yansıtması bakımından taşıdığı bir 'güvenirlilik' vardır.
İlerleyen yıllar içinde resimde yapıştırma (kolaj) tekniği, fotoğrafçılık ta fotomontaj tekniğini ortaya çıkardı. Fotomontajın büyük ustası olarak kabul edilen Alman John Heartfield'in antifaşist içerikli fotomontaj kartları, Hitler Almanyasında, görsel sanatçılar içinde sonradan gelişecek en güçlü 'protesto' yöntemlerinden biri oldu.
Son yıllarda, renkli fotoğraf, hemen bütün dünyada, amatör fotoğrafçılar arasında yaygınlaşmıştır. Ancak, pek çok sanatçı teknik nedenlerden çok, estetik kaygılardan dolayı siyah- beyaz fotoğraf çalışmasını tercih etmektedir.
1842'de Kompa, 1845'te M. Naya adlı Fransız fotoğrafçıların, İstanbul'u görüntülemek üzere Türkiye'ye gelmeleri, ülkemizde fotoğrafa yönelmede 'esin kaynağı' olmuştur. Daha sonra Rabach adlı bir alman kimyaciyla, Macar asıllı Raif Efendi İstanbul'da ilk fotoğraf stüdyosunu açmışlardır. İlk müslüman Türk stüdyo fotoğrafçısı olarak da Resne Fotoğrafhanesi sahibi Rahmizade Bahaddin Bey kabul edilmektedir.
Fotoğraf, 'belge' niteliği de taşır
Yollar ve Yolcuların fotoğrafları, ulaşımın sağlandığı yerlerle ilgili gerçekçi bilgiler sunar bize.
Eskişehir Devlet Güzel Sanatlar Galerisi'nde sergilenen S-B ve Renkli 38 fotoğraf, birer 'belge' niteliğinde. Fotoğraflar, Kamil Koç'un 1999- "Yollarımız, Yolculuklarımız" fotoğraf yarışmasında başarılı bulunan fotoğraflardan oluşuyor. Hepimizin 'bildiği' yollar ve yolculardan, görüntülerle elde edilen 'imgeler' sayesinde, bizi bir bilinenden bilinmezliğe sürüklüyor. Böylece, fotoğrafı tekrar üretme olanağı buluyoruz.
Evrensel'i Takip Et