17 Eylül 1999 21:00

37 yıl önce uyarmıştı

Prof. Dr. Rifat Bozkurt, dönemin başbakanı İnönü'ye 21.08.1962'de yazdığı mektupta, İzmit civarında depremi oluşturacak enerjinin biriktiğini belirterek, uyarılarmıştı.

Paylaş
37 yıl önce uyarmıştı
Rahmi Emeç
Kuzey Anadolu fay hattı üzerine kurulu İzmit, Adapazarı, Yalova ve İstanbul gibi yerleşim bölgelerinde 'çürük yapılaşmanın' faturası çok ağır olurken, başta yerel yönetimler olmak üzere, ilgili bakanlıkların bundan ders çıkartarak bilim adamlarına kulak vermesi isteniyor. Bugüne kadar yaşananlar gibi bundan 37 yıl önce, dönemin başbakanı İsmet İnönü'ye, İzmit bölgesinde yapılacak sanayi kuruluşları ile ilgili çeşitli uyarılarda bulunan Prof. Dr. Rifat Bozkurt'un mektubunun ciddiye alınmaması da yetkililerin bilimadamlarına kulak vermediğinin bir göstergesi. Osmangazi Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Jeoloji Bölüm Başkanı Bozkurt, İnönü'ye 21. 08. 1962'de yazdığı mektupta, İzmit civarında zelzeleyi meydana getirecek enerjinin biriktiğini ve bölgeden geçen fayın canlı olduğunu belirterek, gerekli önlemlerin alınması yönünde uyarılarda bulunmuştu. Başbakanlık'tan, o dönem, muktubunun önce Sanayi Bakanlığı'na oradan da İmar ve İskân Bakanlığı'na iletildiğine dair bir cevap aldığını kaydeden Bozkurt, yaşanan depremin ardından şimdiki adıyla Bayındırlık Bakanlığı'na bir yazı göndererek o tarihteki işlemle ilgili bilgi istediğini belirtiyor.
Mektuptaki uyaran satırlar
Prof. Bozkurt, henüz yeni jeoloji mühendisi olduğu dönemde, dönemin başbakanına yazdığı mektubunda sanayi kuruluşları ile ilgili şu uyarıcı yazıyı göndermişti: "... İzmit civarından geçen, jeologlar ve jeofizikçilerin zelzeleyi meydana getiren enerjinin biriktiğini kabul ettikleri bir fay vardır. Ve bu fay canlı bir fay sayılmaktadır. Tarih boyunca olan zelzeleler neticesinde İzmit şehri birkaç defa harap olmuştur. Buna sebep de zelzele iç merkezinin İzmit civarında oluşudur. Alakalı şahısların karar verirken bunları dikkate alıp almadıklarını bilmiyorum. Bir tesisin kurulma problemi birçok ekonomik faktörlere dayandığı gibi, zelzele bölgelerinde zelzelelerin şiddetlerine göre dayanıklı tesislerin yapılabilmesini sağlayan birçok inşaat tarzları vardır. Bütün bunlar hesaplanmıştır sanırım..."
Bakanlık: 'Önlem alınıyor'
Prof. Dr. Rıfat Bozkurt'un 37 yıl önce Başbakan'a gönderdiği 'uyarıcı mektuba' dönemin Sanayi Bakanlığı'ndan gelen yazıda, şu konulara değiniliyordu: "...Bugüne kadar, İktisadi Devlet Teşekküllerinde kurulan fabrika binalarının inşasında depreme karşı bütün tedbirler alınmış ve yeni kurulacaklar için de aynı tedbirlerin alınacağı tabii olmakla beraber, hususi sanayi tesislerini korumak için lüzumlu esasları (Ankara, İstanbul, İzmir ve Bursa gibi az sayılı birkaç büyükşehir bir yana), gerek belediye sınırları içinde, gerekse dışında memleket ölçüsünde kapsayan mevzuat henüz tedvin edilmemiş olduğundan, planlı çalışma rejimine girdiğimiz şu sıralarda bu noksanın tamamlanması da, günün konusu olarak belirmiştir."
ÖNCEKİ HABER

Vecdi Sayar Hakkari'de

SONRAKİ HABER

'Binalar değil, sistem çöktü'

Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa