Zehir gibi anlaşma

Zehir gibi anlaşma
İsrail ve Filistin yönetimlerinin önceki gün imzaladıkları anlaşma, başta ABD olmak üzere pek çok Avrupa ülkesi tarafından sevinçle karşılanırken, Filistin devletinin ilanının en az bir yıl daha geciktirilmesi ve Filistinli mahkûmlarının tamamının serbest bırakılmaması Filistin halkı tarafından öfkeyle karşılanıyor. İsrail'in 'barış' vaatleriyle iktidara gelen başbakanı Ehud Barak'ın ilk diplomatik zaferi olan anlaşma, bağımsız Filistin devletinin ilan edilmemesini en az bir yıl süre ile garanti altına alıyor. Eski Başbakan Benjamin Netanyahu'nun güvenlik gerekçesiyle askıya aldığı Wye Anlaşması, İsrail'in Batı Şeria topraklarının bir kısmından çekilmesinin ardından Kudüs'ün nihai statüsünün masaya yatırılmasını öngörüyordu. Filistin'in yeni tavizlerine yeni anlaşma ile, bu konu da yeni bir belirsizlik aşamasına girdi.
Anlaşmanın imzalanmasının ardından, İsrail Başbakanı Barak, Filistin Özerk Yönetimi lideri Yaser Arafat ve ABD Dışişleri Bakanı Madeleine Albright, karşılıklı sevgi gösterilerinde bulundular.
Arafat'ın yeni ortağı
Mısır'ın Kızıl Deniz kıyısındaki Şarm El Şeyh kentinde imzalanan anlaşmadan sonra bir konuşma yapan Arafat, "Barış sürecinde yeni ortağım Barak'a ellerimizi yeniden uzatıyoruz. Ona, barış için Filistin-İsrail ortaklığı oluşturmaya ve barışı gerçeğe dönüştürmek için daimi işbirliğine hazır olduğumuzu söylüyoruz. Her zaman olduğu gibi taahhütlerimizi yerine getirme sözü veriyoruz" dedi. BM Güvenlik Konseyi'nin kararlarını uygulamak için Filistin'in her türlü çabayı göstereceğini söyleyen Arafat, toprak istilasının ve Filistin evlerinin yıkımının durdurulması çağrısında bulundu. Yeni anlaşma, Yahudi yerleşimlerinin korunmasını da güvence altına alıyor. Arafat, Mısır'da anlaşmanın sadece bir başlangıç olduğunu söyledi ve barış sürecinde ilerlemeye devam etme çağrısında bulundu.
Barak: 'Suriye ve Lübnan'
İsrail Başbakanı Barak ise, İsrail ve Arap komşuları arasında etraflı bir barış için çalışma sözü verdi. Barak, Filistin Lideri Yaser Arafat ile Mısır'da anlaşmanın imzalanmasından sonra yaptığı konuşmada, Suriye ve Lübnan ile barış sürecine yeniden başlamayı umduklarını söyledi. Barak, Suriye Devlet Başkanı Hafız Esad'a görüşmelere yeniden başlaması çağrısında bulundu.
Hamas'tan tepki
İran yanlısı Hamas örgütünün lideri Şeyh Ahmed Yasin, anlaşmanın "kabul edilemez" olduğunu belirtti. Yasin, Gazze'de gazetecilere yaptığı açıklamada, İsrail'e Filistin tavizleri verilmesinden ve ABD'nin sadece İsrail'in güvenliğini gözeten baskılarından artık bıktıklarını söyledi. Hamas lideri, anlaşmanın Filistin halkı, Müslüman ve Arap dünyası için kabul edilebilir olmadığını kaydetti ve "Güçle alınan her şey, ancak güçle geri alınabilir" diye konuştu.
ABD'nin iki ülke ilişkilerine müdahale etmeyeceği yolundaki açıklamalara karşın, anlaşmanın imzalanmasında etkili rol oynayan ABD Dışişleri Bakanı Albright da, İsrail ve Filistin arasında imzalanan anlaşmayı yeni bir başlangıç olarak niteledi. İmza töreninden sonra bir konuşma yapan Albright, İsrail ve Filistin'in arabulucuların "acı dolu yıllardan sonra birbirlerine karşı güven oluşturduklarını" savundu. ABD Başkanı Bill Clinton ise, "Şarm El Şeyh Anlaşması, Ortadoğu barış sürecini ilerletmek için harika bir fırsat sunuyor" diye konuştu.
Avrupa memnun
Almanya Dışişleri Bakanı Joschka Fischer, Berlin'de yaptığı açıklamada, "Yapılan anlaşma, Ortadoğu barış sürecine tüm alanlarda dinamizm kazandırmak için tarihi bir fırsattır" dedi.
İngiltere Dışişleri Bakanı Robin Cook da dün Şarm El Şeyh'te imzalanan anlaşmadan duyduğu memnuniyeti bildirdi. Cook, "İsrail ve Suriye arasında da görüşmelere yeniden başlanmasını, aynı şekilde Lübnan konusunda da gelişmeler sağlanmasını ümit ediyoruz" dedi. Fransa Dışişleri Bakanı Hubert Vedrine de, Wye Anlaşması'nın uygulanmasına ilişkin dün Şarm El Şeyh'te imzalanan anlaşmanın, Ortadoğu barış sürecine yeni bir hız verilmesi ve geçmişte imzalanan anlaşmaların yürürlüğe konulması konusunda ümit doğurduğunu savundu.
Rusya Dışişleri Bakanı Igor Ivanov, Wye Anlaşması'nın uygulanmasına ilişkin anlaşmanın İsrail ve Filistin liderlerince imzalanmasını olumlu bir gelişme olarak değerlendirdi.