02 Ağustos 1999 21:00
Liberalizm karaparanın önünü açtı
Mali Suçları Araştırma Kurulu (MASAK) raporunda, Türkiye'de karapara aklama faaliyetlerinin 1980'li yıllardaki liberal dönüşüm ile birlikte yoğunlaştığına dikkat çekildi.
Liberalizm karaparanın önünü açtı
Mali Suçları Araştırma Kurulu (MASAK) tarafından hazırlanan bir raporda, Türkiye'de karapara aklama faaliyetlerinin 1980'li yıllardaki liberal dönüşüm ile birlikte yoğunlaştığına dikkat çekildi.
MASAK raporunda uyuşturucu, silah kaçakçılığı, haraç, soygun gibi yöntemlerle elde edilen karaparanın, çok sayıda bankaya ya da aynı bankanın şubelerine çok sayıda kişi tarafından yatırıldığına dikkat çekiliyor.
Raporda yöntem şöyle anlatılıyor:
"Çok parçaya bölünmüş bir parayı, çok yere yatırabilmek için 'küçük insanlar' ordusuna ihtiyaç vardır. Bu insanlar, nakit işlem bildirim sınırının altında para yatırıp kasa çeki satın alıyor. Bankanın tanesini birkaç dolara sattığı bu çekler daha büyük tutarlı çeklerle değiştiriliyor. Bu büyük tutarlı çekler, patronlar tarafından alınıp, posta ile veya kuryenin cüzdanında ülke dışına çıkarılıyor."
Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı tarafından yayınlanan raporda, Türkiye'deki karapara hareketlerinin kökenleri de irdelendi ve 1980'li yıllarda uygulanan maliye ve para politikaları eleştirildi.
Rapora göre, uyuşturucu ve silah trafiğinde kilit noktada bulunan Türkiye'de, "Geçmişte uygulanan bazı maliye ve para politikaları dolaylı yoldan karapara aklayıcıları için cazip ortamlar yarattı" görüşü savunuluyor.
MASAK, Türkiye'de yaygın olan hayali ihracatın anlamının çarpıtıldığını, hayali ihracatın sadece vergi iadesi için değil, karapara aklamak için de kullanıldığına raporunda yer verdi. Raporda, "Buna göre, değeri oldukça düşük olan mal, belli niteliklere sahip değerli bir mal gibi yurtdışına gönderilir. Örneğin bir liralık mal, 25 liraya ihraç edilmiş gibi gösterilir. Bu işlemlerden hem vergi iadesi alınır, hem de 24 liralık karapara, ihracat geliri olarak aklanır" denildi.
MASAK ayrıca hayali ihracat yanında, yurtdışından örneğin bir liraya getirilen bir malın içerdeki şirketlere 25 liraya satılması gibi bir sistemle çalışan "hayali ithalat" sisteminin de karapara aklamak için yaygın olarak kullanıldığını duyurdu.
Mali Suçları Araştırma Kurulu (MASAK) tarafından hazırlanan bir raporda, Türkiye'de karapara aklama faaliyetlerinin 1980'li yıllardaki liberal dönüşüm ile birlikte yoğunlaştığına dikkat çekildi.
MASAK raporunda uyuşturucu, silah kaçakçılığı, haraç, soygun gibi yöntemlerle elde edilen karaparanın, çok sayıda bankaya ya da aynı bankanın şubelerine çok sayıda kişi tarafından yatırıldığına dikkat çekiliyor.
Raporda yöntem şöyle anlatılıyor:
"Çok parçaya bölünmüş bir parayı, çok yere yatırabilmek için 'küçük insanlar' ordusuna ihtiyaç vardır. Bu insanlar, nakit işlem bildirim sınırının altında para yatırıp kasa çeki satın alıyor. Bankanın tanesini birkaç dolara sattığı bu çekler daha büyük tutarlı çeklerle değiştiriliyor. Bu büyük tutarlı çekler, patronlar tarafından alınıp, posta ile veya kuryenin cüzdanında ülke dışına çıkarılıyor."
Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı tarafından yayınlanan raporda, Türkiye'deki karapara hareketlerinin kökenleri de irdelendi ve 1980'li yıllarda uygulanan maliye ve para politikaları eleştirildi.
Rapora göre, uyuşturucu ve silah trafiğinde kilit noktada bulunan Türkiye'de, "Geçmişte uygulanan bazı maliye ve para politikaları dolaylı yoldan karapara aklayıcıları için cazip ortamlar yarattı" görüşü savunuluyor.
MASAK, Türkiye'de yaygın olan hayali ihracatın anlamının çarpıtıldığını, hayali ihracatın sadece vergi iadesi için değil, karapara aklamak için de kullanıldığına raporunda yer verdi. Raporda, "Buna göre, değeri oldukça düşük olan mal, belli niteliklere sahip değerli bir mal gibi yurtdışına gönderilir. Örneğin bir liralık mal, 25 liraya ihraç edilmiş gibi gösterilir. Bu işlemlerden hem vergi iadesi alınır, hem de 24 liralık karapara, ihracat geliri olarak aklanır" denildi.
MASAK ayrıca hayali ihracat yanında, yurtdışından örneğin bir liraya getirilen bir malın içerdeki şirketlere 25 liraya satılması gibi bir sistemle çalışan "hayali ithalat" sisteminin de karapara aklamak için yaygın olarak kullanıldığını duyurdu.
YAZARLAR
Pınar Öğünç
BAĞLANTILAR-9 | Ticaretten afetlere, güvenlikten tiny house'a konteyner çağı
T. Gül Köksal
Kent hakkı bağlamında çocuklar
Ayşen Şahin
Mahsus selamlar
İzzettin Önder
Servet vergisi
Şenay Aydemir
Atış Serbest!
Adnan Özyalçıner
Geride kalan
İsmail Gökhan Bayram
İşlevini arayan alet: Yapay zekâ
Evrensel Bilgin
Gordion Düğümü
EVRENSEL EGE
Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...
