14 Haziran 1999 21:00
Memur her oranda mağdur
MHP'nin DSP'den verdiği fazla zam oranı ancak 7.3 kilogram peynire denk düşüyor.
Memur her oranda mağdur
Memura önerilen komik zam oranları, gıda ihtiyacını dahi karşılamaktan aciz. Peynirin kilogram fiyatının 2 milyon 135 bin liraya dayandığı bir dönemde, DSP'nin verdiği yüzde 15 zam ile 7.2 kilogram peynir alınabilirken, MHP'nin DSP'den verdiği fazla zam oranı ancak 7.3 kilogram peynir alınabiliyor.
ANAP ise iki partinin ortasında, yüzde 20 civarında bir zam öneriyor. Sadece temel ihtiyaçlar açısından bakıldığı zaman bile verilen zam oranları, memurlarla alay eder düzeyde.
Seçimlerden önce iktidara geldikleri zaman temmuz maaş artışını en az yüzde 40 oranında yapacaklarını vaat eden DSP, vakit geldiği zaman kaynak yetersizliği bahanesiyle zam oranının en fazla yüzde 15 olacağını söylüyor. Koalisyonun büyük ortaklarından MHP ise DSP'ye göre daha insaflı davranıyor görünüp, maaş artışının en az yüzde 25-30 civarında yapılmasını istiyor. "Uzlaştırmacı" tavrıyla hareket eden ANAP ise yüzde 20 civarında zam oranını telaffuz ediyor.
Bu maaş neyi karşılayacak?
Ancak her üç partinin de önerdiği zam miktarları, memurlar açısından hiçbir şey ifade etmiyor. Yoksulluk sınırının 312 milyon lira olduğu, asgari mutfak masrafının da 97 milyon liraya dayandığı Türkiye'de, ortalama 100 milyon lira maaş alan memurların verilecek zam ile gıda harcamasını dahi karşılaması mümkün görünmüyor. Üstelik ev kirası, elektrik, telefon, su faturaları, eğitim harcamaları gibi temel gereksinimlerin hiçbirisi bu düzeydeki maaşın içine konulamayacak ihtiyaçlar.
İstanbul'da ortalama ev kiraları aylık 80-120 milyon lira arasında. Belediye otobüslerinde aylık ulaşım masrafı ise 6 milyon lira tutuyor. Yani sadece ev kirası ve yol masrafı hesaplandığında ortalama memur maaşı bunları bile karşılamaktan aciz.
Enflasyon hiç eritmiyor mu?
Ocak 1999 tarihinde memur maaşlarına yapılan ortalama zam, vergi istisnaları ile birlikte ortalama yüzde 30'u bulmuştu. Bu durum göz önüne alındığı zaman memurdan taraf görünen MHP'nin önerdiği en yüksek zam oranı olan yüzde 30, yıl başında yapılan zam oranı kadar. Yani 6 ay boyunda memur maaşı sanki hiç erimemiş. Ancak yıl başından bu yana beş aylık enflasyon oranı ortalama yüzde 25.3 oranında arttı.
Öte yandan, yıl sonuna kadar enflasyon oranının en iyimser tahminle yüzde 70 olacağı belirtiliyor. Bu enflasyon tahmininin gerçekleşmesi durumunda hedeflenen enflasyona göre artırılacak memur maaş zamları, enflasyonun erittiği miktarın oldukça altında gerçekleşecek.
Memura önerilen komik zam oranları, gıda ihtiyacını dahi karşılamaktan aciz. Peynirin kilogram fiyatının 2 milyon 135 bin liraya dayandığı bir dönemde, DSP'nin verdiği yüzde 15 zam ile 7.2 kilogram peynir alınabilirken, MHP'nin DSP'den verdiği fazla zam oranı ancak 7.3 kilogram peynir alınabiliyor.
ANAP ise iki partinin ortasında, yüzde 20 civarında bir zam öneriyor. Sadece temel ihtiyaçlar açısından bakıldığı zaman bile verilen zam oranları, memurlarla alay eder düzeyde.
Seçimlerden önce iktidara geldikleri zaman temmuz maaş artışını en az yüzde 40 oranında yapacaklarını vaat eden DSP, vakit geldiği zaman kaynak yetersizliği bahanesiyle zam oranının en fazla yüzde 15 olacağını söylüyor. Koalisyonun büyük ortaklarından MHP ise DSP'ye göre daha insaflı davranıyor görünüp, maaş artışının en az yüzde 25-30 civarında yapılmasını istiyor. "Uzlaştırmacı" tavrıyla hareket eden ANAP ise yüzde 20 civarında zam oranını telaffuz ediyor.
Bu maaş neyi karşılayacak?
Ancak her üç partinin de önerdiği zam miktarları, memurlar açısından hiçbir şey ifade etmiyor. Yoksulluk sınırının 312 milyon lira olduğu, asgari mutfak masrafının da 97 milyon liraya dayandığı Türkiye'de, ortalama 100 milyon lira maaş alan memurların verilecek zam ile gıda harcamasını dahi karşılaması mümkün görünmüyor. Üstelik ev kirası, elektrik, telefon, su faturaları, eğitim harcamaları gibi temel gereksinimlerin hiçbirisi bu düzeydeki maaşın içine konulamayacak ihtiyaçlar.
İstanbul'da ortalama ev kiraları aylık 80-120 milyon lira arasında. Belediye otobüslerinde aylık ulaşım masrafı ise 6 milyon lira tutuyor. Yani sadece ev kirası ve yol masrafı hesaplandığında ortalama memur maaşı bunları bile karşılamaktan aciz.
Enflasyon hiç eritmiyor mu?
Ocak 1999 tarihinde memur maaşlarına yapılan ortalama zam, vergi istisnaları ile birlikte ortalama yüzde 30'u bulmuştu. Bu durum göz önüne alındığı zaman memurdan taraf görünen MHP'nin önerdiği en yüksek zam oranı olan yüzde 30, yıl başında yapılan zam oranı kadar. Yani 6 ay boyunda memur maaşı sanki hiç erimemiş. Ancak yıl başından bu yana beş aylık enflasyon oranı ortalama yüzde 25.3 oranında arttı.
Öte yandan, yıl sonuna kadar enflasyon oranının en iyimser tahminle yüzde 70 olacağı belirtiliyor. Bu enflasyon tahmininin gerçekleşmesi durumunda hedeflenen enflasyona göre artırılacak memur maaş zamları, enflasyonun erittiği miktarın oldukça altında gerçekleşecek.
YAZARLAR
Mustafa Yalçıner
İsrail-İran güç gösterisi nereye varacak?
Nuray Sancar
Vatan millet ıstakoz
Bülent Falakaoğlu
Istakozun faturası!
Ahmet Yaşaroğlu
Çocuklar ve gençler kime emanet?
Adnan Gümüş
Köy Enstitüsü farkı, şehre ve geleneğe uymazlığı: Hümanist, yararcı, bütüncül köy rehberi
Yücel Özdemir
AB, İran’a karşı Türkiye’ye rol verme peşinde
EVRENSEL EGE
Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...
