DGM'ye Öcalan revizyonu

DGM'ye Öcalan revizyonu
PKK Lideri Abdullah Öcalan'ın Türkiye'ye getirilmesinin ardından nasıl yargılanacağına ilişkin tartışmalar sırasında "DGM'leri askeri yargıçtan arındırmazsak, Avrupa'ya karşı zor durumda kalırız" kaygısıyla gündeme getirilen 'biçimsel sivilleşme'nin taslağı Başbakan'a sunuldu.
'Dünyanın gözü üzerimizde'
Başbakan Bülent Ecevit, Adalet Bakanı Selçuk Öztek'i makamında ziyaret ederek, 56. hükümet döneminde yaptığı çalışmalar nedeniyle teşekkür etti. Ecevit, hükümette yer alan 3 bağımsız bakanın çok önemli çalışmalar yaptığı görüşünü dile getirirken, "Dünyanın gözlerinin Türk adaletimizin üzerinde olduğu bir dönemde Sayın Öztek, Adalet Bakanlığı görevini başarı ile yerine getirdi ve yargı bağımsızlığına gölge düşürmeyecek şekilde yaptı. Şimdi bir şerefli görevden diğer bir şerefli görev olan üniversite görevine geri dönüyor" dedi.
'Ertelemeye karışmıyoruz'
Bakanlığı döneminde son derece önemli olayların yaşandığını söyleyen Prof. Dr. Öztek, Abdullah Öcalan'ın yakalanması, cezaevi olayları ve FP'li milletvekili Merve Kavakçı'nın türban olayı şeklinde özetledi. Öztek, "Son günlerde de DGM'lerin yapısında değişiklik gündeme geldi. 56. hükümet ve bakanlığımız için son derece zor görevdi ve DSP ile uyum içinde çalıştığımıza inanıyorum" şeklinde konuştu. Bakanlık'tan ayrılırken, gazetecilerin soruları üzerine "DGM'lilerin sivilleştirilmesi ile ilgili taslağın" kendisine verildiğini söyleyen Başbakan Bülent Ecevit, 31 Mayıs'taki duruşmanın ertelenmesi ile ilgili başka bir soruyu, "Erteleme olayına biz karışmıyoruz" diye yanıtladı.
'Taslağı sundum'
Selçuk Öztek de, gazetecilerin bu yöndeki soruları üzerine, "DGM'lerin sivilleştirilmesine ilişkin taslakları yeni gelen bakana da teslim edeceğim. Uygun görür görmez yeni bir alternatif hazırlar. O yeni gelecek bakanın çalışmasına bağlı. Ben Sayın Başbakan'a taslakları sundum" dedi. Taslakları tartışabilme olanağını elde edip etmediğinin sorulması üzerine ise Öztek, Ecevit'in Başbakanlık hukukçularına danıştıktan sonra konunun netlik kazanacağını söyledi. Öztek, sorular üzerine, "Dava 31 Mayıs'ta başlayacak. Bu tarihin ertelenmesi mümkün değil. Ancak daha sonra ne olur? Ona mahkeme karar verir" diyerek sözlerini tamamladı.
Demirel: Bence sorun yoktu
Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel Taksim toplantılarında, "Bence DGM'lerin yapısında bir sorun yok" demiş ve ilgili değişikliğin Öcalan davası ile ilgili Avrupa'nın 'kaygıları' nedeniyle gerekli görüldüğünü söylemişti. Başbakan Bülent Ecevit ise, söz konusu değişiklik konusunda, yeni hükümeti oluşturacak partilerin liderleri olarak mutabık olduklarını belirtmişti.

---

Hukukçular: Yetmez, DGM'ler kaldırılsın
Abdullah Öcalan davasıyla tekrar gündeme gelen "DGM'lerin sivilleştirilmesi" hukukçular tarafından yeterli bulunmadı. Hukukçular, DGM'lerdeki diğer düzeltmelerin de yapılması gerektiğini ifade ederek, temel çözümün DGM'lerin kaldırılması olduğunu vurguladılar.
İstanbul Barosu Başkanı Yücel Sayman, gazetemize yaptığı açıklamada, hükümetin askeri yargıçların olmadığı DGM'ler yönündeki adımının ciddi bir adım olduğunu belirterek, "Ama bütün sorunları çözücü değil. Sadece askeri yargıcın bulunmaması halinde DGM'lerin adil yargılamalar yapan mahkemeler haline dönüştürüleceği söylemek mümkün değil" dedi. Başka nedenlerin de bulunduğuna dikkat çeken Sayman, AİHM'in de askeri yargıçlar konusunda "bu ilk ana nokta" diye karar verdiğini hatırlattı. Sayman, AİHM'in DGM'lerin özelliklerine ilişkin diğer noktaları henüz incelemediğini kaydederek, DGM'lerde farklı ceza usullerinin uygulanıyor olması, kapsamına giren davalar, avukatların hazırlık soruşturmalarına katılamıyor olması gibi daha birçok noktanın düzeltilmesi gerektiğini ifade etti.
'Aksaklıklar düzeltilmeli'
Adalet Bakanı Prof. Dr. Selçuk Öztek'in Başbakan Bülent Ecevit'e sunduğu iki yasa taslağının olup olmayacağının da henüz belli olmadığını söyleyen Sayman, Öcalan davası ile ilgili sıkıntıları giderebilmek bakımından bu yasa taslağının böyle bir döneme denk getirilmiş olabileceğini belirtti. Sayman, şöyle konuştu: "Ama bu yasa hangi davayla çıkarsa çıksın, yapılacak düzeltmelerin hepsini olumlu karşılamak gerekiyor. İstanbul Barosu ve diğer baroların genellikle tavrı tüm bu aksaklıklar düzeltilmedikçe -ki düzeltilebilmesi hemen hemen imkansız, çünkü bu şekilde DGM'ler normal mahkeme haline dönüşür- DGM'lerin kaldırılmasıdır. Değişikliklerle sınırlı kalacaksa da kapsamında tabii ki düşünce özgürlüğü suçlarının bulunmadığı bir mahkeme haline dönüşmesi gerekir" diye konuştu.
'Zaman sorunu var'
Türkiye'nin AİHM'deki eski avukatı ve İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Anayasa Hukuku Profesörü Bakır Çağlar ise, AİHM'in, DGM'lerde askeri hakim bulunması nedeniyle Öcalan davası için "tedbir" kararı aldığını söyleyerek, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin 6. maddesinde yer alan "adil yargılanma" kuralı gereği mahkemelerin bağımsız ve tarafsız" olmaları ilkesine dikkati çekti. Çağlar, şunları kaydetti: "Daha önce AİHM'de görülen iki pilot dava sonucunda 'DGM'lerde askeri hiyerarşiye tabi yargıcın varlığının bağımsız, adil yargılama yapma yeteneği konusunda sanıkları ciddi bir şekilde rahatsız edebileceği' sonucuna varıldı. Bu nedenle DGM'ler ile ilgili yasal ve Anayasal değişiklik yapılması gerekmektedir. DGM'lerin sivilleştirilmesi konusu gündemde, ancak Öcalan davası öncesi ciddi bir zaman sorunu var. 31 Mayıs'ta başlayacak dava, büyük ihtimalle 2 ay içinde bitecek. Bu süre içinde yasa ve Anayasa değişikliği mümkün değil."
'Yargıcın değişmesi yetmez'
DGM'lerin kesinlikle sivilleştirilmesi gerektiğini vurgulayan Çağlar, DGM'deki askeri yargıcın değişmesinin yetmeyeceğini, DGM yargılama usulünün de değiştirilmesi gerektiğini kaydetti. Çağlar, AİHM'de Türkiye aleyhine açılmış 1924 dava bulunduğuna dikkat çekerek, bunlardan 360'ının DGM'lerle ilgili olduğunu söyledi. Çağlar, "Eğer DGM değişiklikleri yapılamaz ve Öcalan davası sonuçlanırsa, Öcalan'ın avukatları AİHM nezdinde tazminat davası ya da yargılamanın yenilenmesi davası açabilir. 2 ay 15 günde DGM değişikliği sorunu çözülmezse, AİHM'de Türkiye gene mahkûm olacaktır" diye konuştu.
'Yargı birliğine aykırı'
Avukat Halit Çelenk de, değişikliği yeterli görmediğini söyleyerek, "Askeri üye değişse bile DGM'lerin Kuruluş Yasası'nda savunma hakkını zedeleyen hükümler var. Değişik konular üzerinde hükümler bunlar. Bunlar değişmedikçe DGM'ler adil karar veremezler kanısındayım. Bu mahkemeler özel mahkemelerdir ve yargı birliğine aykırıdır" dedi. Kuruluş yasası itibariyle de DGM'lerin bağımsızlık ilkesine aykırı olduğunu belirten Çelenk, sivil kişilerin askeri mahkemelerde ve DGM'ler gibi askeri hakimlerin bulunduğu mahkemelerde değil, genel mahkemelerde yargılanması gerektiğini vurguladı. Çelenk, bu nedenle DGM'lerin tümden kaldırılmasını ve bu davalara genel mahkemeler olan ağır ceza mahkemelerinde bakılmasını uygun gördüğünü ifade etti.