Çelik işçisinin öfkesi dışa vuruyor

Turan KARA
İzmir

İzmir’de bulunan demir çelik havzasında Türk Metal’e karşı işçiler arasında pasif direniş başladı. HABAŞ, İDÇ ve Ege Çelik’te işçiler kendi arasında bir araya geliyor tartışıyor ve Türk Metal’i fabrikalardan atmak için çabalıyor. Bu üç fabrika da adeta arı kovanını andırıyor. Eleştiriler, öneriler, talepler, yol ve yöntemler, bölüm bölüm tartışmalar, yıllardır biriktirdikleri haksızlıklar gün yüzüne çıkıyor. 

İşçiler, Türk Metal yöneticilerine şimdiye kadar yapılan hiçbir şeyi unutmadıklarını göstereceklerini söylüyor. İşçiler Renault ve TOFAŞ direnişinin ilk günlerinden farklı olarak artık kendilerini bu mücadelenin parçası sayıyor. Gelişmelerin hızı o kadar arttı ki ilk günlerde, “Bu fabrikalarda bu adamlardan bir halt olmaz. Her fabrikada 15-20 kişi belki çıkar. Gerisi hiçbir şeye katılmaz hiç bir şey yapmaz” diyecek kadar keyifli olan temsilciler, ilk önce “Renault’daki haklar neden bize verilmiyor?”, “Bizlere hiç bir şey verilmeyecek mi”, “Burada da direnişin başlaması an meselesi” şeklinde sıkıştırılmaya başlandı. Ertesi gün İDÇ ve Ege Çelik’te işçiler hesaplarına bin lira yatırıldığını gördüler. 

İŞÇİLER BİRLEŞİYOR

Bu sefer de bu paranın ne olduğuna dair bir açıklama yapması için sıkıştırılan temsilciler soluğu Türk Metal Genel Merkezinin çağrısı ile Ankara’da aldı. Ankara’ya çağırılan temsilciler sürekli telefonlar ve mesajlarla kendilerine göre “potansiyel suçlu” olabilecek işçileri taciz etmeyi sürdürdü.
Demir çelik işçilerinin, Türk Metal ve patronlardan yana sıkıntıları yıllar içinde bitmek bilmedi. İşçilerin hafızasından 29 günlük grevde yapılan ‘satış’ silinmiyor. Süreç, 2000’li yılların başında İDÇ ve Ege Çelik’te delege ve temsilci seçilebilecek ya da seçilen işçilerin işten atılması ve bir daha asla seçim yapılmamasıyla devam etti. 

Buna, 2002 yılında sendikanın da iş birliği ile yasa dışı biçimde işçilere girdi-çıktı yaptırılıp ücretlerin yüzde 50-60 oranında düşürülmesi, 2007’de bu hak gaspına dava açan 550 işçiye karşı işveren lehine açıklama yapması ve bu işçilerin fabrikalardan atılması eklendi. 

Elbette bu süreçte bir zamanlar yaşam ve çalışma koşulları PETKİM’le kıyaslanan demir çelik işçileri, yılda 6-8 işçinin iş cinayetinde öldüğü HABAŞ’la ve 4 hatta 6 ay ücret almadan çalışan Sider’le kıyaslanmaya başladı. Bütün fabrikalarda Türk Metal olmasına rağmen bir fabrika işçileri diğer fabrika işçilerine rakip edilerek, “Sizin durumunuz daha iyi, susun” ile “yönetilmeye” çalışıldı. İşçiler şimdi, “Neden daha fazla tahammül ediyoruz” diye soruyor.

Direnmeyi ve mücadele etmeyi tartışan işçilerin çoğunluğu yıllardır hakları için mücadele verilmemesini, yarı yolda bırakılmalarını, fabrika içinde baskılara karşı işverenden yana tavır alınmasını lanetleyerek başlıyor tartışmalara. Şimdi işçiler, “Kene, kan emici, asalak” yakıştırmaları ile beraber “Artık gitmeli, nasıl gidecek” sorusuyla güne başlıyor. 

Öte yandan sendika temsilcileri fabrikalarda işten atma ve taşeron korkusu yaymaya çalışıyor.

SAKIN BİR ŞEY YAPMAYIN!

İDÇ, Ege Çelik ve HABAŞ’ta tepkiler birleşip eylem yapma haberleri daha sık yayılmaya başladı. Öyle ki Ankara’da olduğu halde her dakika fabrikalarda bir şey yapmasından korktukları işçileri arayan temsilciler, “Cumaya kadar bekleyin, müjde ile döneceğiz, sakın bir şey yapmayın, işten atılacak insanlar var ben seni düşünüyorum” şeklinde tehdit, şantaj baskı her yöntemle tepkiyi durdurmaya çalıştı. Ancak Ankara’dan geldiklerinde işçilere söyledikleri daha farklıydı; “Bunların arkasında diğer sendikalar ve bölücüler var”ın yanı sıra “Renault ve Türk Traktör’de toplu çıkışlar olacak, taşeron getirilecek, ücretler ileride tekrar düşürülecek, insanlar eskiyi mumla arayacak, siz düzeninizi niye bozuyorsunuz” oldu.

CMS’DE BASKI

CMS’de Türk Metal ve fabrika yönetimi birlikte işçilere baskı uyguluyor. CMS’de 7-13, gece vardiyası ve hafta tatilinde bulunan işçiler; fabrika önünde bir araya gelerek Türk Metal’den topluca istifa kararı aldı. Bunun üzerine dün öğle saatlerinde fabrikaya gelen Türk Metal yöneticileri, CMS yöneticileri ile birlikte fabrikada dolaşarak, servisleri soyunma odasının yanına kadar çekti. İşçileri zorla servislere bindiren fabrika ve Türk Metal yöneticileri, vardiyadan çıkan ve farklı vardiyalarda olup kapı önüne gelenleri buluşturmadan fabrikadan çıkardı. İşçiler bunun üzerine Çiğli PTT’de buluşup Türk Metal’den istifa etme kararı aldı. (İzmir/EVRENSEL)