Bursa’da tüm işçilerin gözü metal direnişinde

Hakkı TALİ
Bursa

Bursa’da 12 bin işçinin sürdürdüğü direniş, başta Türk Metal’in örgütlü olduğu fabrikalar olmak üzere farklı sektör ve sendikalardan işçiler tarafından ilgiyle izleniyor. Metal işçilerinin kazanımının kendi mücadelelerinin de önünü açacağını söyleyen işçiler, metal işçilerine tam destek veriyor. Tofaş ve Renault gibi ana sanayi fabrikalarında süren direniş nedeniyle ücretsiz izin tehlikesiyle karşı karşıya kalan işçiler de direnişteki işçilerin yanında olduklarını bildirdiler. 

Yazaki Türk Metal’in örgütlü olduğu fabrikalardan biri. Sözleşmelilerle birlikte 2 bin  işçinin çalıştığı fabrika Tofaş’a kablo üretiyor. Direniş öncesi parçaları zor yetiştirdiklerini anlatan Yazaki işçisi, direnişle birlikte işlerin yavaşladığını anlattı. Tofaş’a üretim yapıldığı için ücretsiz izin tehlikesiyle karşı karşıya olduklarını dile getiren işçi, buna karşın fabrikadaki hiçbir işçinin direnişteki işçilere düşman olmadığını belirterek şunları söyledi: “Türk Metal’e öyle bir tepki var ki buradaki işçiler de biz nasıl yapabiliriz diye tartışıyor. Patronlar ve Türk Metal ise ‘iş başka yere gider, fabrika kapanır, işten atmalar olur’ diyerek işçiler sindirmeye çalışıyor” diye konuştu. 

TAŞERON İŞÇİ DE DESTEKLİYOR

Metal işçilerini direnişi sadece Türk Metal’in örgütlü olduğu fabrikalardaki taşeron işçiler arasında da konuşuluyor. 800 kadrolu, 130 taşeron işçinin çalıştığını Çimtaş’ta görüştüğümüz bir taşeron işçi şunları söyledi: “Biz sendika üyesi değiliz. Ama buna rağmen tüm işçiler direnişe Türk Metal’in gönderilmesi açısından bakıyor ve destekliyoruz. Çünkü kadrolu işçilerle yaptığımız görüşmede Türk Metal’in işçinin hakkını korumadığını, patron yanlısı olduğunu anlatıyorlar.” Türk Metal yöneticilerinin taşeron işçilerin yanına gelmediğini gelse de “adam yerine” koymadığını dile getiren taşeron işçi, “Sendikacıların taşeronla işimiz olmaz dediğini bile duyduk” dedi. 

‘BİZİM DE TALEPLERİMİZ’

Tez Koop-İş’in örgütlü olduğu Carrefour’da çalışan işçi, metal işçilerinin tüm taleplerinin kendi talepleri de olduğunu söyledi. Sendikanın kendilerine sormadan kötü bir sözleşme imzaladığını, seçtikleri baş temsilciyi görevden alarak atamayla kendilerine yakın bir isim belirlediğini söyleyen işçi “10 yıllık bir işçinin bile aldığı asgari ücret. Sendikaya güvensizlik var ve bu nedenle metalde tam olarak ne olduğunu bilmese de aynı sorunları yaşadığı için destekliyor” diye konuştu.  

‘TEKSTİL İŞÇİSİNİN ÖNÜNÜ AÇAR’

Çalışma koşullarının ağır olduğu bir başka sektör ise tekstil. Bursa’da bir tekstil fabrikasında çalışan işçi, 15 yıllık işçinin sendikalı büyük fabrikalarda 1420 lira aldığını, küçük işyerlerinde ise ücretin biraz daha yüksek olduğunu söyledi. Ücret ve çalışma koşullarından kimsenin memnun olmadığını dile getiren tekstil işçisi, şöyle devam etti: “Ben tekstil işçisi olarak bu eylemi destekliyorum. Bu mücadelenin olumlu sonuçlanması bize de örnek olacak. Özellikle Koç’un Tofaş’ta yenilmesi diğer patronlara da geri adım attıracaktır ve işçilere birlik-beraberlik olunduğunda nelerin kazanıldığını gösterecektir. Biz de daha önce eylem yaptık ama o zamanlar sadece Evrensel ve hayat Televizyonu verdi. Şimdi metal işçilerini tüm gazeteler veriyor. Bu durum, metal işçilerinin mücadelesinin daha çok kişiye ulaşmasını sağlıyor.”

‘CAM İŞÇİLERİ BU DİRENİŞTEN ÖĞRENMEK ZORUNDA’

Metal işçilerinin direnişi, Kristal-İş Sendikası üyesi Yenişehir Şişecam Fabrikası işçilerini geçmiş değerlendirmesi yapmaya itmiş. Grevlerini yasaklanmasına, sendikalarındaki anti demokratik uygulamalara dikkat çeken cam işçileri, metal direnişinin kendilerine de yol gösterdiğini söyledi. 
Grevlerinin hükümet tarafından yasaklandığını dile getiren bir cam işçisi “Bu bir diktatörlük gibiydi. Danıştay’a başvuruda bulunduk ama bir sonuç alamadık. İşimize gücümüze gittik. Bizden sonra da Birleşik Metal-İş Sendikası’nın grevi aynı şekilde yasaklandı” dedi. Metal işçilerinin direnişinin ardından “nerede yanlış yaptık, neler yapabilirdik” diye kendi aralarında tartıştıklarını anlatan cam işçisi, “Kristal-İş’in de sendikaların da tarihi böyledir. Kanunlar sınırında bir hak alınmamıştır. Ne zaman metal işçileri gibi kanunları da ayan bir mücadele verilmişse hak alınmıştır. Maalesef biz bunu başaramadık” diye konuştu. Metal işçilerinin direnişinin umut verdiğini ifade eden işçi, “Sendikalar ve kanunen hükümete el pençe haline getiriyorlar. Kaybeden hep işçi oluyor. Metal fabrikalarında da aynı şekilde aza razı olun dediler. Ama infial yaşandı. Sözleşme yokken talepler için mücadele başladı. Hiç değil sendika tercihine karışmayacağız demek zorunda kaldı patronlar. Birkere bu elde var bir. Artık işçinin zamanı geldi. Metal işçilerinin direnişi bunu gösteriyor” diye konuştu. 

TÜRK METAL’LEŞME EĞİLİMİ

Grevlerinin yasaklanmasının en büyük sorumlularından birinin de Türk Metal olduğunu kaydeden başka bir cam işçisi ise şöyle devam etti: “Bugün Türk-İş’in en büyük sendikası Türk Metal. Bursa’da on binlerce üyesi var. Eğer grevimiz döneminde Renault ve Tofaş işçilerini desteğe getirseydi grevimiz bu kadar kolay yasaklanmazdı. Yönetenleri çekimser bırakırdı.” 

Sendikalarında da Türk Metal’leşme eğilimi olduğuna dikkat çeken işçi, “Bu 2 yıl önce Türk Metal’le çalışmış yöneticilerin gelmesiyle başladı. Önce kameralar kondu. Baş temsilcinin izin vermeyeceği yerlere konmayacak güvenlik için dendi ama öyle olmadı. Peşinden disiplin soruşturmaları geldi. Grev döneminde iki arkadaşımız işten atıldı. Sonrasında da işten atmalar sürdü ve Gebze Şube Başkanı dahil 5 işçi işten atıldı. Bunlar ne oldu? Ama Renault işçisi arkadaşlar anlattı. Onlarda da 14 kişi işten atılmış ama kimse içeri girmeyince patron geri almak zorunda kalmış.”

Sendikacıların yakınlarının işe alınması, bunların sendika yöneticisi olmaya hazırlanması, temsilcilerin çeşitli bahanelerle atama yoluyla belirlenmesi, şeffaflık talebine yanıt verilmemesi gibi uygulamaların Türk Metal’e benzeme sürecinin devamı olduğunu dile getiren işçi, bunlara karşı çıkan muhalefet edenlerin de aynı Türk Metal yöneticilerinin yaptığı gibi hain ilan edildiğini ifade etti. 

Bu nedenle metal işçilerinin mücadelesini yakından izlediklerini anlatan cam işçisi, sözlerini şöyle bitirdi: “Cam işçileri bundan öğreniyor, öğrenmek zorunda.”