Memlekete hoşgeldin Lena

Devrim ACAROĞLU
İstanbul

Arap Dünyasının en içli sesinin bir Ermeni kızına ait olması tek başına delil olmaz mıydı yüz yıllık yalnızlığımıza? “Turnam Gidersen Mardin’e”yi yani “Sareri Hovin Mernem”i Chamamyan’dan dinleyenin bir şüphesi kalır mıydı acaba 1915 hakkında? Babası Maraşlı annesi Mardinli, kendisi Suriye doğumlu Lena Chamamyan’ın sesi daha da hüzünlü şimdi. Zira özlediği memleketler listesine Suriye de eklenmiş oldu. Savaş nedeniyle Suriye’yi terk etmek zorunda kalan sanatçı bir süredir Fransa’da yaşıyor.
1915’te ailesinin yaşadıkları ile ilgili sorumuzu yanıtsız bırakan Chamamyan, Anadolu sizin için ne ifade ediyor sorusuna “Vatan” demekle yetindi. O yetinsin hakkıdır ama biz yetinmesek ya artık...  
Lena Chamamyan 6. Avea Sıra Dışı Müzik Konserleri kapsamında bu akşam İstanbul Kongre Merkezinde sahne alacak.

Aileniz Anadolu’da siz ise Suriye’de yaşayamadınız. Şimdiki durağınız Fransa. Bu göçebelik, ait olamama hissiyle nasıl baş ediyorsunuz ve bu müziğinize nasıl yansıyor?
Suriye’deki savaş benim gibi milyonları da yerinden yurdundan etti. Savaştan dolayı halkımız göç etmek zorunda kaldı. Acılar çekti… Çekmeye de devam ediyor. Vatan özlemini şarkılara taşımak bana güç katıyor. Yaşadığım zorluklar müziğime ve sesime derinlik kazandırıyor.

Geleneğin sınırları yetersiz geldiğinden mi cazla buluştunuz?
Müziğin ruhumuzun yansıması olduğunu düşünüyorum ve farklı kökenlerden bir aileye ait olduğum için müziğim de bu karışımın yansıması. Caz ve Ermeni müziğini birleştirmeye karar vermedim, kişinin ruhunun karışımı nasılsa müziğinin de öyle olduğuna inanıyorum.

Türkiyeli pek çok müzisyenle birlikte çalışıyorsunuz. Bunun özel bir nedeni var mı?
Ortak duygularda buluştuğum tüm sanatçı dostlarımla çalışmak istiyorum. 2013 yılında İstanbul Caz Festivali’nde usta müzisyenlerle (Göksel Baktagir, Tuluğ Tırpan, Özer Arkun gibi) aynı sahneyi paylaşmaktan dolayı onur duyuyorum. Bu konser için müzikal bir eser yaratmıştık. Yine 2007 yılında 3 şarkım için Göksel ve Özer ile birlikte çalıştık. Hüsnü Şenlendirici ise konuk sanatçı olarak “Shamat” albümümde bana eşlik etti. Umarım yakın zamanda daha çok şarkıcı ve sanatçıyla iş birliğim olacak.

Suriye doğumlu olsanız da ana diliniz değil Arapça, ana diliniz olmayan bir dilde bu kadar ustaca şarkı söylemeyi neye borçlusunuz?
Eğitimimi Arapça aldım. Bulunduğunuz kültürel yapı sizi ister istemez etkisi altına alıyor. Ayrıca Arapça şarkı söylemeyi çok seviyorum.

Aslen Anadolulusunuz, Anadolu sizin için ne ifade eder?
Vatan…

Sareri Hovin Mernem’i (Turnam gidersen Mardin’e) söylemek size ne hissettiriyor?
Acı, keder, memleket hasreti.

Türkiye’de konser vermek size ne hissettiriyor?
Türkiye’deki dinleyiciler çok özel. Nasıl dinleyeceklerini ve konsere nasıl katılacaklarını iyi biliyorlar. İstanbul’da duyguların ve müziğin daha derinlerine inebiliyorum çünkü insanlar müziği seviyor ve eğleniyorlar. Beni coşturuyorlar ve en güzel performansımı sergilediğimi hissettiriyorlar.    

İstanbul konseri için özel bir hazırlığınız oldu mu?
Misafirperver insanlarla yeniden birlikte olacağım ve Ortadoğu’nun parlayan güneşini yeniden hissedeceğim için çok heyecanlıyım. Eski birkaç şarkımı ve Maher Sabra’nın sözleriyle Göksel Baktagir’in bazı bestelerini seslendireceğim. Bu konserde Türkiye’deki en iyi müzisyenlerden birkaçı ile aynı sahnede olmaktan dolayı gurur duyuyorum.

LENA CHAMAMYAN KİMDİR?
Halep Konservatuvarında klasik Doğu müziğinin yanı sıra caz ve etnik Ermeni müziği üzerine de eğitim alan Lena Chamamyan’ı etkileyen müzik türleri arasında Sufi ve Hint Müziği’nin yanı sıra “Babam dinlerdi” dediği Türk Halk Müziği de yer alıyor.  
Kariyerine 5 yaşında verdiği konserle başlayan Ermeni asıllı Suriyeli sanatçı, ilk çıkış albümü Hal Asmar Ellon’la 2006 yılında Mısır’da Kültürel Kaynak Ödülü’nü ve Radyo Monte Carlo Orta Doğu Ödülü’nü aldı.
2008 yılında Avusturya basını tarafından, “dünya müziği şarkıcısı” dalında beş yıldız verilen Lena Chamamyan, 2011 yılında ise Arabian Business (Arap İş Dünyası) Dergisi tarafından da Arap dünyasındaki en etkili 500 kişiden biri olarak gösterildi. Chamamyan, şarkı söylemenin yanı sıra şarkı sözü yazarlığı, prodüktörlük de yapıyor.
Sanatçının 2006 yılında çıkarttığı Hal Asmar Ellon ve bundan bir yıl sonra çıkarttığı Shamat’ın yanı sıra 2013’te çıkarttığı Ghazal El-Banat adlı, üç albümü bulunuyor.