Altın madeni talanı antik kente dayandı
Özer AKDEMİR
İzmir
Kaz Dağlarındaki Neandreia antik kenti altın madencileri tarafından kuşatıldı. Hellen dilinde “Genç adamın yurdu” anlamına gelen antik kent, madenci şirketin hazırladığı ÇED dosyasında yok sayıldı.
DAĞI, TARİHİ YARIYORLAR
Altın madencileri Kaz Dağlarında kazmaya devam ediyor. Dağlar yüzlerce maden arama ruhsatı ile karış karış satılırken, dağın eteklerindeki ovalarda ise termik santral ve demir çelik fabrikaları pıtrak gibi çoğalıyor. Altıncıların dağlarda son talan girişimlerinin adresi Ezine oldu. Kanadalı Teck Madencilik Yaylacık köyü yakınlarında yarma usulüyle altın arama çalışmalarına başladı. Şirketin altın aradığı alanın ruhsat sınırı Neandreia kentine yaklaşık bir kilometre uzaklıkta. Yine aynı şirketin Ezine Üsküfçü yakınındaki maden ruhsatı ise Neandreia sit sınırında. Buradaki maden aramaları için Çanakkale Valiliği 09 şubat 2015’te “ÇED Gerekli değildir” kararı verdi.
ANTİK KENT YOK SAYILDI
Aioller tarafından MÖ 5. yüzyılda kurulduğu sanılan Neandreia koruma altına alınmak bir yana, madenin ÇED başvuru dosyalarında yok sayıldı. Madenci şirket şu anda antik kentin varoşları olması gereken alanda yarma usulüyle altın aramaya devam ediyor.
Maden sahası Üsküfçü köyü merkezine, yaklaşık 600 metre. Yarma çalışmalarına en yakın yerleşim ise 7 numaralı yarmanın kuzeyinde 50 metre uzaklıkta bulunan bir ev. Diğer taraftan yöre tarım ve hayvancılık ile geçimini sağlanan yörede Ayvacık Barajı’nın yanı sıra tarımsal sulamada kullanılan 6 adet de gölet bulunuyor.
GENÇ ADAMIN YURDU
Neandreia antik kenti Ezine ilçesi sınırlarındaki Çığrı Dağı’nın yamaçlarında, Kyknos önderliğindeki Aioller tarafından kuruluyor. Neandreia, Hellen dilinde “delikanlı” veya “genç adamın yurdu” anlamına geliyor. Ege Denizi ve Bozcaada manzaralı antik kent yaklaşık 40 hektarlık bir alana yayılmış durumda. Antik kentin 3 bin 200 metrelik sur duvarlarının bir bölümü aradan geçen yüzyıllara rağmen hâlâ ayakta. Neandreia’da bugüne kadar herhangi bir kazı çalışması yapılmazken, 1889 yılında başlayan Neandreia araştırmaları ile kent suru, sur içinde yer alan iki yüz otuz ev ve Aiol stilindeki Apollon tapınağı üzerine yoğunlaşmış. Çıkarılan eserlerden bir kısmı İstanbul Arkeoloji müzesinde yer alıyor. Troas’ın önemli liman kenti Alexandria Troas’ın bölgedeki egemenliği sonrasında yaklaşık 2 bin 500 Neandrialı bu liman kentine göç etmesi kent için sonun başlangıcı oluyor. Aradan geçen bunca yıldan sonra altın madencisi şirket tarafından tehdit edilen antik kentin yakınlarındaki Yaylacık, Üsküfçü gibi köyleri de Neandreia’nın kaderi mi bekliyor?
EVRENSEL EGE
Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...
