Bambaşka bir futbol dünyası: Küba

Her geçen gün artan kazanma arzusuyla futbolu pençeleri arasına alan endüstriyelleşme yavaş yavaş insanları oyunun ruhundan uzaklaştırırken, hâlâ dünyanın bir ucunda profesyonel ligin olmadığı bir ülke var. İsmini futbol hariç hayatın her alanında duyabileceğimiz Küba’da yerel lig bu sene 100. yılını kutluyor. Profesyonel ligin bulunmadığı ülkede ise futbol daha fazla konuşulmaya başlandı. FutbolAkademi, Küba futbolunu inceleme altına aldı.

YURT DIŞINA GİTMEK İSTEYENLER VAR

Şubat ayında başlayan Küba Ligi’nin (Campeonato Nacional de Futbol de Cuba) 100. yılını doldurduğu şu günlerde ülke tarihi açısından da önemli gelişmeler yaşanıyor. ABD - Küba ilişkilerinin uzun yıllar sonra yumuşamasının ardından Kübalı futbolcular da denizin ötesine geçebilir miyiz diye düşünmeye başladı bile. Küba Genç Milli Takımı Eski Kaptanı ve Gazeteci Osmany Torres’e göre; ‘‘Ülkede oynanan futbolun kalitesi yüksek değil ve sadece Kübalı oyuncular var. Oyuncuların tekniklerini geliştirmeleri için yurt dışında oynama fırsatı yakalamaları şart.’’

TARTIŞMALI ORTAMLAR

Torres ile aynı fikirde olan bazı gençler bir şekilde karşı kıyıya geçerek, şanslarını denemek ve daha yüksek seviyedeki rekabete ortak olmak istiyor. Miami’de Edmonton forması giyen Andy Ramos da bu oyunculardan birisi. 21 yaşında Miami’ye giden genç kaleci, bu tercihinde futbol kariyeri ve ailesine destek olma arzusunun etkili olduğunu söylüyor. Panama’ya karşı ilk ve son kez milli formayı giydikten sonra Miami’deki sözleşmesinden dolayı bu hakkı bir daha yakalayamamaktan fazlasıyla şikayetçi; ‘‘Yasalar gereği yurt dışındaki profesyonel liglerde kontratınız varsa, Küba milli takımında oynayamıyorsunuz. Politikaya girmek istemiyorum ama bana göre sporu seven insanlar kariyer tercihleri yüzünden milli takımdan uzaklaştırılmamalı’’ diyor.

GALEANO’NUN HİKAYESİ...

Küba’nın futbol dünyasındaki nev-i şahsına münhasır konumundan memnun olan insanlar da az değil. Latin Amerika topraklarında yetişen en büyük kalemlerden birisi olan Eduardo Galeano, futbolun zamandaki yolculuğunu ‘‘Zevkten zorunluluğa doğru uzanan bir öykü’’ şeklinde tanımlarken, Küba’nın bu öykünün giriş kısmındaki karakterlerden birisi olmasını arzulayanlar da var. Bu düşüncenin destekçilerinden birisi de Aldo Abouaf. 1944 yılında Milano’da doğan Abouaf’ın Türkiye’yi de içinde bulunduran ilgi çekici bir hayat hikayesi var. Üsküdar’da doğan annesi dolayısıyla Can Bartu ve Şükrü Gülesin gibi lejyonerleri İtalya’daki günlerinde ayrı bir gözle izleyen Abouaf’ın futbolculuk kariyeri amatör seviyede kalmış. 1983 yılında Havana’ya taşındıktan sonra Küba futbolunu yakından takip etme fırsatı bulan Abouaf’a göre; “Ülke futbolundaki en büyük eksiklik taktik yetersizlik. Futbolcuların atletizm açısından eksiği olmamasına rağmen oyun bilgisi açısından problemleri var. Top ayağındayken gayet hızlı mesafe kateden oyuncular, topsuz oyunda ne yapacaklarını bilmiyorlar. Bu eksikliğin giderilmesi için isteyen sporcuların yurt dışına gidip bir şeyler öğrendikten sonra buradakilere bunu öğretmesi lazım. Takım stratejisinden uzak, bireysel beceriye bağlı geleneğin düzelmesi için bu tarz şeylere ihtiyacımız var. Ligin profesyonelleşmesine ise mesafeli bakıyorum. Profesyonellikle beraber gelecek paranın Küba futboluna mutsuzluk getireceği görüşündeyim. Ülkede futbol kültürünün gelişmesi amacıyla profesyonel rekabet için yurt dışına gitmek isteyen oyunculara devlet koyduğu yasalarla engel olmamalı. Yabancı liglerin TV yayımlarıyla, genç futbolcu adaylarının yurt dışında oynamaya arzusu her geçen gün artıyor.”

KÜBA FUTBOLUNUN KISA TARİHİ

Kübalı futbolseverlere ülkenin altın çağını sorduğunuzda, alacağınız cevap aynı olacaktır: 1930’lu yıllarda adadaki en popüler spor futbolken, Orta Amerika’nın da en güçlü ülkesiydiler. 1930 Pan-Amerikan Oyunları’nda alınan zafer, onları Fransa’da düzenlenen 1938 Dünya Kupası’na taşıdı. İlk turda Romanya’yı 3-3’ün rövanşında 2-1 geçerek çeyrek final biletini kaptılar. Antibes’de oynanan çeyrek final karşılaşmasında İsveç’e 8-0 yenilmelerine rağmen ülke tarihinin futboldaki en büyük başarısını elde etmiş oldular. Küba futbolu ‘40’lı yıllardan sonra duruldu. Futbol endüstriyelleşmenin rüzgarına kapıldı. Artık her golün bir maddi karşılığı varken, taraftarlar da en iyi müşteri olacaktı. Ülke yönetiminin politikaları sayesinde bu rüzgardan kaçıp sakin bir kıyıya demir atan Küba futbolu bugün hâlâ amatör seviyede. Oyuncuların aylık ortalama geliri 20 dolar civarındayken, futbol sezonu ocaktan hazirana kadar sürüyor. Bu sebeple oyuncuların hepsi başka işlere sahip.

KÜBA’DA BİR İTALYAN

Şartlar böyle olunca çok az sayıda yabancı oyuncu Küba’da oynamayı tercih ediyor. Yabancı oyuncuların çoğu, tıp eğitimi için adaya gelen Afrikalı öğrenciler. Ancak geçen sezon Küba futbolunda uzun yıllardır görülmeyen bir gelişme oldu. Fiorentina alt yapısında yetişen Pietro Resta, La Habana formasıyla bambaşka bir deneyim yaşadı. Geçirdiği sakatlık sonrası tedavi için Küba’ya gelen İtalyan, adada kalarak futbol oynamayı tercih etti. Karayiplerin bunaltıcı güneşi altında 1 sezon forma giyen 22 yaşındaki sol bek, 1959 yılından sonra adada oynayan ilk Avrupalı oldu. 1930’lu yıllarda İspanyol kökenli kulüpler sayesinde Avrupalı oyunculara aşina olan lig, Resta sayesinde 55 yıl sonra Avrupalı bir futbolcuyu izleme fırsatı buldu. 1 sezonluk fantastik deneyimini kendisine sorduğumuzda; “Atmosfer eğlenceliydi, oyuncular maça hazırlanırken ve oynarken mutluydular. Küba’da maçlar büyük bir parti, İtalya’daki gibi savaş değil! Arada büyük bir fark var” dedi.  (SPOR SERVİSİ)