10 Nisan 2015 00:50

Çin’de uyanan işçi sınıfı

Paylaş

Dıdı TANG
Associated Press

Doğası gereği çekingen bir kadın olan Shi Jieying, geçen ay bir risk aldı ve Çin’de işçi grevleri çoğalarak yayılırken, çalıştığı çanta fabrikasında işçi dostlarıyla greve katıldı.

Çevik kuvvet polisi, fabrika içerisine zorla girdi, grevi kırdı ve işçileri zorla dışarıya attı. Gördüğü şiddetten dolayı dehşete kapılan Shi kalp krizi geçirerek hastaneye kaldırıldı. Ama Shi’nin hasta yatağında çıkan zayıf sesi yeni cesaretlerle doluydu.

“Biz adil tazminatımızı hak ettik” diyor 41 yaşındaki senede 4,700 dolar kazanan Shi. Shi son grevine neden olan sosyal güvenlik finansmanı ve konut yardımı hakkına sahip olduğunu da öğrenmiş. Çin’in 168 milyon göçmen işçisi Pekin’in 30 yıldan sonrasında pazar reformlarına izin vermesinin ardından sosyal medya yoluyla haklarını öğreniyor. Onların, yeni başlayan işçi eylemleri şu anda İktidardaki Komünist Partisi üzerinde büyüyen bir tehdit oluşturuyor. Pekin’de yaşayan İşçi hareketi üzerine çalışan Wang Jiangsong “Hükümet işçi hareketlerini bastırmadan önce iki kere düşünmeli çünkü onlar işçilerin partisi olduklarını iddia ediyor” diyor.

Hong Kong merkezli Çin Emek Bülteni, işletmeler tarafından sömürülen ve hükümet tarafından terk edilmişlik duygusu içinde olan işçilerin, işçilerin grevlerinin son dört yılda iki katı arttığını 2011 yılında sadece 185 kadar olan işçi grevlerinin son bir sene içinde 1.300’den fazla olduğunu belirtiyor.
1995 yılında yürürlüğe giren Çin’in iş yasası, iyi bir ücret, dinlenme süreleri, ve fazla mesai zorunluluğunun kalkması ve işçilere kendi aralarında müzakere hakkını öngörmektedir.

İşçilere, sadece Çin Sendikalar Federasyonun örgütlü olduğu fabrikalarda grev hakkı veriliyor ancak gücünü işçilerden alan hükümetin işçileri yeterli desteklemediği için eleştirilere maruz kalıyor.
Kendi aralarında örgütlenen içiler ise grev yaptıkları için değil ancak trafiği durdukları yada sosyal yaşamı sekteye uğrattıkları için tutuklanıyor. Örneğin Shenzhen’de, işçi temsilcisi Wu Guijun trafiği kesintiye uğrattığı gerekçesiyle tutuklandı ancak bir sene süren mahkeme sonrasında buna dair bir delil bulunamadığı için serbest bırakıldı.

“İşçi sınıfı henüz tam uyanmış değil” diyor geçen yaz Shenzhen’da bir golf ekipmanları yapan şirkete grev yaptığı için işinden kovulan 27 yaşındaki Qi Jianguang. Etkili bir örgütlülüğün olmadığını belirten örgüt Jianguang ancak ortak bir itiraz noktası olan emekçilerin birleşeceğinden umutlu.
Ancak Qi Jianguang umutlu olduğunu belirtiyor. “Sosyal gelişmeler ve işçilerin haklarını savunması gerektiğini olan algıları değişiyor” diyor.

*Kısaltarak Çeviren Özlem Temena

ÖNCEKİ HABER

Bir Benitez klasiği

SONRAKİ HABER

Nadir de olsa ceza indirimine sağlam gerekçe