Nakış işçileri: Bizi kimse 1 Mayıs’ta çalıştıramaz

Hilal YAĞIZ / Ümit KARTAL
İstanbul

İstanbul’un 4 ilçesinden 5 bin nakış işçisi, Nakış İşçileri Birliği adında bir araya geldi. Küçük küçük atölyelerden büyük nakış fabrikalarına kadar büyük bir alanda işçilerin mücadele platformu olan Nakış İşçileri Birliği’nden işçilerle yaklaşan 1 Mayıs’ı konuştuk. 2 yıl öncesine kadar sigortaları dahi yatmayan nakış işçileri şimdi “Bizi kimse 1 Mayıs’ta çalıştıramaz” diyor.

1 Mayıs deyince nakış işçilerinin aklına, 2013 1 Mayıs’ından sonra çalışmalarına başladıkları büyük nakış grevi geliyor. Grevde 3 bin nakış işçisi sigortaları ve cumartesi tatil hakları için grev yapmıştı. Büyük oranda kazanımla sonuçlanan grevi bilmeyen, üzerine söz söylemeyen nakış işçisi yok. Hatta nakışçılar, birlik olunca kazanılabileceği fikrini ilk olarak da o grevde öğrenmiş.

Veysel Aktepe 7 yıllık nakış işçisi. Grevden önce köle gibi çalıştıklarını söyleyen Aktepe, “Cumartesi  pazar bile çalışıyorduk. Sosyal haklar zaten yoktu, sigortamız yoktu. Bir işçi işten çıktığında tazminat alamıyordu” diyor. 1 Mayıs’tan sonra yaptıkları grev sonucunda bazı hakları elde ettiklerini dile getiren Aktepe, o kazanımlardan sonra işçilere güven geldiğini söylüyor.

BİRLEŞEREK KAZANABİLECEĞİMİZİ GÖRDÜK

Tamamını olmasa da haklarının çoğunu kazandıklarını, pazar tatil yapıp, cumartesi yarım gün çalıştıklarını ifade eden Aktepe, ücretlerde de kısmi düzelmeler olduğunu anlatıyor. Aktepe; “Birleşerek her şeyi elde edebileceğimizi anladık burada. Şimdiki taleplerimiz 12-13 saat değil, 8 saat çalışmak ve iş güvenliğinin sağlanması, daha iyi bir maaş. Şu an 13 saat çalıştığımız halde 1300-1400 TL maaş alıyoruz. Başka iş kollarında bu kadar saat çalışanlar en az 2000 TL alıyorlar” diyor.

Veysel Aktepe nakış işçilerine ve diğer tüm işkollarındaki işçilere çağrı yapıyor: “Birleşe birleşe kazanıldığını biz denedik ve çok iyi biliyoruz. Grevimiz için telefonlarımıza çağrı mesajı geldiğinde ben bile gülmüştüm. Böyle bir şey olacağını zannetmiyordum. Ama o gün orada binlerce işçiyi görünce bana ve tüm arkadaşlarıma ayrı bir güç geldi. Bütün işçileri 1 Mayıs’ta alanlara çağırıyorum”
Resmi tatil olmasına rağmen bazı sektörlerde işçilerin 1 Mayıs’ta çalıştırılmasına da değinen Aktepe, şöyle devam etti: “İşçi arkadaşlar birlikleri olmayınca korkup o gün de çalışıyorlar. Eskiden biz de öyleydik. Ama şimdi bir birliğimiz var ve bizi kimse 1 Mayıs’ta çalıştıramaz.”

NASIL KAZANACAĞIMIZI DEFALARCA GÖRDÜK

Nakış İşçileri Birliği’nin üst komitesinden Masum Baş, 28 yaşında. Baş, 2003 yılından beri nakış sektöründe çalışıyor. Nakışçıların büyük grevinden sonra kurulan komitelerde görev alan Baş, o gün bu gündür de nakışçıların birliğini büyütmek için çaba sarf edenlerden. “Yaklaşık bir buçuk sene önce biz bir grev gerçekleştirdik. Taleplerimiz ücretlerde artış, resmi tatiller ve cumartesi günleri çalışmamaydı. Bunları kazanmıştık. Nakış işçileri artık birlik olduğunda ve şaltere dokunduğunda bütün haklarını kazanabileceğini gördü. Bu 1 Mayıs’ta da bizler nakış işçileri ve diğer sektörlerden işçiler olarak 1 Mayıs’ı yerelde olduğumuz ilçelerde kutlamak gibi bir hedefimiz var, bunu yapmaya çalışacağız” diyen Masum Baş, mücadelelerinin sönümlenmeyeceğini, aksine diğer sektörlerden işçilerle buluşarak daha da büyüyeceğini söylüyor.

Baş, “2013 Haziran’ına kadar 1 Mayıs’larda tatil yapmıyorduk. Hatta dini bayramlarda bile 1-2 gün tatilimiz oluyordu. Bitkisel hayatta gibi bir şeydik. Ama bir kere mücadeleyi öğrenen ve şaltere dokunduğunda neler kazandırdığını gören işçi için ‘1 Mayıs tatil değil, vermiyorum’ bile dense, resmi tatil olmaktan da çıksa, tüm dünyada kutlanan işçilerin uluslararası bayramı ve mücadele günü olduğu için nakış işçisi zaten bugünden sonra bunu kabul etmez. Biz nasıl kazanabileceğimizi defalarca yaşayarak öğrendik. Bu yüzden de ne bu 1 Mayıs’ta ne de bundan sonraki 1 Mayıs’larda hiçbir kuvvet nakış işçisini çalıştıramaz. Bunun mücadelesini verdik, kazandık ve bundan sonra da bunu korumak için elimizden geleni yapacağız” diyor.

GÖRDÜM Kİ BİRLEŞMEK KAZANDIRIYOR

Metin, 15 yaşından bu yana nakış sektöründe çalışan genç bir işçi. Çocuk işçilerin durumunu, “Küçükler genelde zulüm görür, herkese boyun eğerler, maaşları geç verilir” diye özetleyen Metin, eskiden kendisine de öyle davranıldığını ama artık işyerindeki birlikleri sayesinde kimsenin kolay kolay kimseyi ezemediğini söylüyor. Genç yaşına rağmen 3 yılda 3 kez grev yaşadığını anlatan Metin için grevler okul olmuş: “İlk grevimizde patronla anlaşamadık ama davamızı kazandık. İkincisinde ise birliğimiz sayesinde patrondan haklarımızı aldık. Gördüm ki birleşmek işçilere her şeyi kazandırabiliyor.” Bundan önce hiç 1 Mayıs’a katılmadığını da anlatan Metin, işçilerin kendi bölgelerinde kutlamalar yapılırsa bu yıl kendisinin de katılmak istediğini belirtiyor.