Adım adım Tikrit operasyonu

Irak’ta, IŞİD’in elinde bulunan Tikrit kentinin geri alınması için Irak Ordusu, Sünni ve Şii milislerin ortak operasyonu devam ediyor. Tikrit’in güneyindeki Ebu Şevarib ve Tellu’l Fadli semtleri ile Tikrit ile Samarra arasında kalan bazı köylerin geri alındığını ve IŞİD’in alıkoyduğu 100’den fazla kişinin kurtarıldığını bildirdi. Ordunun Tikrit’in merkezine de girdiği haberleri geldi. 

Ortak operasyonun Irak’taki mezhepsel bölünmelerin IŞİD karşısında birleşme eğilimi nedeniyle önemli olduğu yorumları yapılırken, IŞİD’in Irak’taki varlığındaki kilit noktayı ise hâlâ Musul oluşturuyor. ABD’nin Tikrit operasyonuna hava saldırılarıyla destek vermeyeceğini açıklaması dikkat çekerken bölgedeki sivillerin durumu da belirsiz.

‘OPERASYON SANCILI OLABİLİR’

Dün dünya basının da gündemini Tikrit operasyonu oluşturdu. Independent Gazetesi Yazarı Ortadoğu Uzmanı Patrick Cockburn, Tikrit harekatının uzun soluklu ve sancılı geçebileceği uyarısı yaptı. “Saddam’ın şehrinde bombalar ve bubi tuzakları bekliyor” başlıklı yazıda, Tikrit harekatının Irak ordusu için kritik öneme sahip olduğu ifade edildi ve “Tikrit’te zafer elde edilirse, bu IŞİD karşısında Irak ordusunun aldığı ilk anlamlı kazanım olacak” dedi. 

Yazıda, Irak ordusunun geçen yıl da Tikrit’e girmeye çalıştığını ancak yoğun çatışmalar ve üst üste kurulmuş olan pusular nedeniyle geri çekilmek zorunda kaldığı hatırlatıldı. Cockburn, “Irak ordusu bu kez aynı hataya düşmeyecektir. Ancak Tikrit’te çatışmaların sokak sokak yaşanacağı söylenebilir” dedi. 
Yazıda dikkat çekilen bir diğer nokta ise Şii milislerin üstlendiği rol: “IŞİD Tikrit’i ele geçirdiğinde çok sayıda Şii asker adayı katledilmişti. Yeni harekatta da Şiiler önemli bir rol üstlenecek” 

ABD’DEN TİKRİT İÇİN DESTEK YOK

Öte yandan Cocburn, ABD’nin ve IŞİD karşıtı koalisyonun takınacağı tavrın ve hava saldırılarının Tikrit açısından belirleyici olabileceğini yazsa da ABD dün ‘Tikrit’te hava saldırısı olmayacak’ açıklaması yaptı. 
Pentagon Sözcüsü Steve Warren, Tıkrit’teki operasyonlara destek için Irak ordusunun bir talepte bulunmadığını ileri sürdü.

ABD’DEN KÜRTLERE SİLAH 

ABD Başkanı Barack Obama’nın IŞİD’le Küresel Mücadele Özel Temsilcisi John Allen, Kürdistan Bölgesi’ne doğrudan silah göndermeye başladıklarını açıkladı. Allen, Washington merkezli düşünce kuruluşu Atlantik Konseyinde düzenlenen, “IŞİD’e karşı yürütülen savaşın geleceği” adlı panelde konuştu. Rûdaw Haber Ajansı muhabirinin sorusu üzerine Allen, ABD’nin ilk kez Kürdistan Bölgesi’ne Bağdat üzerinden değil, doğrudan silah gönderdiğini söyledi. John Allen, silah ve cephane taşıyan kargo uçaklarının, direkt Uluslararası Erbil Havalimanına indiği bilgisini verdi. Obama’nın özel temsilcisi, Merkezi Irak Hükümetinin onayıyla askeri destekte bulunduklarını ve Irak’ın tek parka olarak varlığını devam ettirmesini istediklerini kaydetti.

MUSUL’UN KADERİNİ TİKRİT Mİ ÇİZECEK?

BBC’nin Ortadoğu Temsilcisi Jim Muir de “IŞİD’e karşı Tikrit harekatının önemi ne?” başlıklı yazısında “Geniş çaplı bir operasyon, biraz da gösterişli bir şekilde başlatıldı. Iraklı siyasi liderler açıklamalar yaptı, devlet televizyonu da roketlerin fırlatılmasını yayımladı.

Harekatın ilk saatlerinde Irak ordusu ve Şii milislerin öncülük ettiği operasyonun sonuç verdiği ve bazı kilit noktaların ele geçirildiği yönünde haberler geldi. Ancak daha sonra IŞİD mevzilerine düzenlenen saldırılar geri püskürtüldü. Tikrit harekatının akıbetinin netleşmesi biraz daha zaman alacak gibi duruyor” yorumu yaptı. 

Muir’e göre Tikrit savaşının önemi Irak için çok büyük. Washington ve Bağdat gelecek aylarda daha da büyük bir harekat başlatarak ülkenin en büyük ikinci şehri Musul’u IŞİD’den geri almayı hedefliyor. Eğer güney-kuzey istikametinde önemli bir geçiş noktası olan Tikrit ele geçirilemezse, bahar ayları için planlanan Musul harekatı da tehlikeye girecek. 

‘Şİİ İNTİKAMINDAN KORKULUYOR’

Öte yandan Tikrit halkının büyük çoğunluğu Sünni. Muir, “Geçen yıl bir anda eriyen Irak ordusu kendisini yeni yeni toparlarken, Tikrit harekatında çatışmaları büyük ölçüde İran destekli Şii milislerin yürüteceği tahmin ediliyor” diyor. 

Geçtiğimiz haziranda Tikrit’i ele geçiren IŞİD bu sırada kent yakınlarındaki bir askeri üssü basarak yaklaşık 1000 Şii askeri infaz etmişti. Muir’e göre Şii’lerin Tikrit’te “acımasız bir intikamı kovaladığından korkuluyor.”

Bölgedeki Sünni sivillerin göç etmeye başladıkları da gelen haberler arasında. Guardian gazetesi ABD ve İngiltere’nin heyecanlı teşviki ile IŞİD’i cezalandırmasının acele getirilmesinin yeni riskleri de beraberinde getireceği uyarısı yapıyor. Tikrit operasyonunu dün manşetten veren gazete, bölgede yaşayan ve 2003’te başlayan ABD işgalinin de mağduru olan Sünni sivillerin savunmasız kaldığına dikkat çekiliyor. Savaş Çalışmaları Enstitüsünün pazar günü yayınladığı raporuna göre Tikrit’te yaşayan siviller Musul’un kuzeyine ve Kerkük’ün doğusuna doğru kaçmaya başladılar ve geride sadece en yoksullar kaldı. Öte yandan IŞİD de Tikrit’te belirsiz sayıda sivili “canlı kalkan” olarak kullanmak üzere elinde tutuyor. 

KÜRTLER MUSUL İÇİN HAZIR

Kürdistan Bölgesel Yönetimi Dışişleri Temsilcisi Falah Mustafa da daha önce BBC’ye verdiği bir röportajında, ülkenin en büyük ikinci şehri olan Musul’a yönelik operasyonun IŞİD’e karşı mücadelenin kaderini belirleyeceğini ifade etmiş, “ABD’yle görüşmelere devam ediyoruz. Umuyoruz ki Irak ordusu da bu ortak operasyonu hayata geçirmeye hazır olacaktır. Güçlerimiz hazır. Musul’da bizim de çıkarlarımız var... Kürt bölgelerinin büyük kısmından IŞİD’i atmayı başardık. Ancak Musul bazı Kürt yerleşim yerlerine top ve havan atışı menzilinde” demişti. Falah Mustafa, Irak’ta IŞİD’e karşı savaşın Sünni aşiretlerin desteği olmadan kazanılmasının ise çok zor olacağını ifade etmişti.

Öte yandan Bağdat’ta yaşayan Feyli Kürtler olarak adlandırılan Şii Kürtlerin de  Şii milislere katılmaya devam ettiği ve bu sayının her geçen gün arttığı öğrenildi. Rûdaw’a konuşan Feyli aileler, “Teröre karşı bizi, dinimizi ve toprağımızı kim koruyorsa ona katılırız” dedi. (DIŞ HABERLER)