Soma maden işçileri: Madeni kamulaştırın

Tamer Arda ERŞİN
Ankara

301 işçinin yaşamını yitirdiği Soma maden katliamı sonrası Soma Maden AŞ’ye başlı Eynez Maden Ocağında işten atılan Somalı maden işçileri AKP’ye resti çekti. Başta kıdem tazminatı olmak üzere hiçbir hakları ödenmeden işten atılan işçiler, hükümetin verdiği sözleri tutmamasına da tepki gösterdi ve “Seçimler yaklaşıyor, eğer bizim mağduriyetimizi gidermezlerse o zaman yalvarmaya kendileri gelir” dedi.

İşten atıldıktan sonra kıdem tazminatları dahi ödenmeyen Soma maden işçileri seslerini duyurmak için Ankara’ya gelmişti. Meclis’te siyasi partilerle de görüşen işçiler mağduriyetlerinin giderilmesi için AKP’nin verdiği sözlerin arkasında durmasını istemişti. Soma’da arkadaşlarının ölüm acısının üstüne bir de her geçen gün artan borç altında ezildiklerini söyleyen maden işçisi Ergün Köse, AKP’nin işine geldiği zaman kendilerini muhatap aldıklarını ifade etti. Seçimlerin yaklaştığı uyarısında bulunan Köse, AKP’lilere şöyle seslendi: “Seçimler yaklaşıyor eğer bizim mağduriyetimizi gidermezlerse o zaman yalvarmaya kendileri gelir ve Soma halkının şamarını yer. Biz de o zaman deriz ki ‘Kusura bakma sen bize eziyet çektirdin sana oy yok’.” 

BORÇ, BORÇ, BORÇ...

“Bu süreçten sonra bizim geçinmemiz çok zor her yere borcumuz var” diyen 42 yaşındaki maden işçisi Erkan Nazlım, “İş yok, tazminat da vermiyorlar. Ne yapacağımızı bilemiyoruz. Bizim çocuklar okula gidiyor ama okutacak para yok” dedi. Yaşlarının ileri olması nedeniyle artık kimsenin kendilerine iş vermek istemediğini de belirten Nazlım, “Artık 40 yaşını geçen kişileri işe almıyorlar. Ne yapacağız, nereye gideceğiz. Ya devlet madenleri kamulaştırsın, bizi işçi olarak çalıştırsın ya da kanuni düzenleme yapsın. 15 yıl çalışan madenciye emeklilik hakkı tanınsın. Esnafa bakacak yüzümüz kalmadı borç, borç” diye konuştu. 

PATRON ‘HADİ HADİ’ DEDİ, İŞÇİ ÖLDÜ

Yaşanan işçi katliamı hakkında konuşurken duygulanan Erkan Nazlım, ölümlerin nedeni olarak patronların kâr hırsını gösterdi. Bu kâr hırsıyla işçinin at gibi koşturulduğunu ifade eden Nazlım yetkililerin 301 madencinin ölümünden sorumlu olduğunu ise şöyle anlattı: “Ölümlerin yaşanma nedeni hırs, başka bir şey değil. İşçiye ‘Hadi hadi’ denilerek yıllarca çıkarılacak kömür 1 yılda çıkarılmaya çalışılıyor. Biz 2014 yılında, 2018 yılına kadar çıkarılması planlanan kömürü çıkarmıştık. Patron o sahadaki rezervi bir an önce bitirip, başka bir sahaya geçmek istiyor. 4 senelik kömürü 1 senede çıkardık. Kimse sormadı ‘Bu nasıl oldu’ diye. Devletin ve TKİ’nin suçu var. Denetlemiyor. Sormaları lazımdı ‘Sen bu kadar kömürü nasıl 1 senede çıkardın’ diye.”  

Devletin ölümlerdeki sorumluluğunu anlatan Erkan Nazlım’dan sonra Ergün Köse ise ölümler olunca dahi yetkililerin elini taşın altına koymadığını dile getirdi. Arkadaşlarını kurtarmak isterken engellenmelerinin yanı sıra devlet yetkililerinin kurtarma çalışmalarına katılmadığını anlatan Köse şöyle devam etti: “AFAD madenin altına inmedi, yine bizim çevreden madenci arkadaşlar, madenden ölüleri çıkardı. Ancak AFAD ekibi maden kapısında bekleyerek, ölüleri kendi çıkarmış gibi gösterdi. Kurtarmaya giden arkadaşlardan bile ölenler var. Işıklar madenden çalışan arkadaşlar kazanın olduğu madene yardıma gitmek istedi. Işıkların mühendisi izin vermedi ama arkadaşlar dinlemedi ve arkadaşlarını kurtarmaya gitti. İlk yardıma gelenler ise İmbat madenden arkadaşlar oldu.”

SOMA’DA HÂLÂ İHMALLER SÜRÜYOR

Soma’da 301 madencinin yaşamını yitirdiği 13 Mayıs’taki maden faciasından sonra, diğer madenlerde de gereken iş güvenliği önlemleri alınmadığı bir kez daha ortaya çıktı. 2 Eylül’de, Soma’daki İmbat Madencilik’in özel linyit ocağında, sırtına düşen kömür parçasının etkisiyle dengesini kaybeden ve göğsünü direğe çarparak yaşamını yitiren 36 yaşındaki Madenci Metin Keskin’i ölüme götüren ihmaller, CHP Manisa Milletvekili Sakine Öz’ün soru önergesine 5 ay sonra gelen yanıtla ortaya çıktı.
Çalışma Bakanı Faruk Çelik, soru önergesine verdiği yanıtta, ihmalleri kabul etti. Sakine Öz, Metin Keskin’in ölümünden sonra yapılan teftişlerde saptanan mevzuata aykırılıkları şöyle sıraladı: “Bakan Faruk Çelik, ‘Kaza noktasında, arında bulunan ve kavlak düşmesini önleyecek ağaç kamalar, kaza sırasında yetersizdi. Kaza noktasında, kaza öncesinde arında kavlak kontrolü yapıldığı ancak düşme tehlikesi olan kömür parçalarının yeterince kontrollü olarak düşürülmediğini’ belirtti. Yani tavan ve yan boşluklarda düşme tehlikesi bulunan kömür parçaları her vardiyada kontrol edilmeli ve bu parçalar güvenli biçimde düşürüldükten sonra madencimizin çalışmasına izin verilmeliydi ancak önlem alınmadı. Kömür düşmesini önleyecek tertibatın da yetersiz olduğu ortaya çıktı. Böylesine temel iş güvenliği önlemleri alınmadan çalışmak, insan hayatının madenlerimizde ne kadar ucuz görüldüğünü, facialardan, iş cinayetlerinden ders çıkarılmadığını gösteriyor.”
Bakanlık, 2 Eylül’de Metin Keskin’in ölümüne yol açan ihmallerin dışında, İmbat Madencilik’te 2010 yılından bu yana 54 iş kazası başvurusu olduğunu, bu ocaktaki kazalarda 4 madencinin öldüğünü açıkladı. (ANKARA)