Mızrağın ucunda Savaş mı var?

Yücel ÖZDEMİR
Köln

ABD ve AB’nin bundan bir yıl önce Şubat 2014’te Ukrayna’da Rusya yanlısı Devlet Başkanı Viktor Yanukoviç’e yaptığı darbeden bu yana olanlar, bir taraftan ülkenin fiilen bölünmesine yol açarken diğer taraftan Ukrayna üzerinde büyük savaş hesaplarına neden oldu. Darbeden sonra Rusya’nın Kırımı topraklarına katmasının ardından Rus nüfusun çoğunlukta olduğu Donetsk ve Lugansk kentlerinde “halk cumhuriyetleri” kurmasının ardından bölgede başlayan savaş nedeniyle Batılı ülkeler NATO üzerinden Ukrayna’da askeri olarak daha etkili olması, en son da savaş planlarının yapılmasına kadar vardırıldı.

NATO SAVUNMA BAKANLARI TOPLANDI

Önceki gün Brüksel’de toplanan 28 NATO üyesi ülkenin savunma bakanı, NATO Zirvesi’nde alınan Doğu Avrupa’da Acil Müdahale Gücü’nün kurulması yönündeki kararı hayata geçirmek için yeni önemli kararlar aldılar. Zirvede “Mızrak Ucu” adı verilen bu askeri gücün 13 bin askerden oluşması planlanırken, Savunma Bakanları önceki gün asker sayısını 30 bine çıkardı. Bu askerlerin 5-7 bin kadarı “süper hızlı” bir timde toplanacak. 

Böylece, NATO Doğu Avrupa’daki “Acil Müdahale Gücünü” önemli oranda artırmış oldu. 2016’dan itibaren görev başı yapması öngörülen gücün, 2-3 günde çatışmalara gönderilebilecek özellikte olacağı açıklandı. Bu yıl içerisinde bunun mümkün olup olmadığı konusunda ise tatbikatlar yapılacak. Merkezi Almanya’da bulunacak. 

Dolayısıyla Almanya, NATO’nun Rusya’ya karşı izleyeceği askeri gerilimin merkezi olacak. Ayrıca Doğu Avrupa’daki NATO üyesi ülkelere 6 yeni askeri üsler kurulacak.

Alman basınında dün yer alan haberlere göre, NATO toplantısında Ukrayna ordusuna bundan sonra nasıl yardım edileceğinin değişik ülkeler arasında tartışma konusu oldu. ABD Savunma Bakanı Chuck Hagel, Ukrayna’ya açıktan silah verilmesini talep ederken, Almanya buna karşı çıktı. 

ALMANYA VE FRANSA NE YAPMAK İSTİYOR?

NATO’nun Ukrayna’daki Rusya yanlısı güçlere karşı Ukrayna ordusuyla birlikte savaşa katılmadan başka bir anlamı olmayan NATO Savunma Bakanları’nın bu kararı daha kamuoyuna duyurulmadan Almanya Başbakanı Angela Merkel ve Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande birlikte önce Kiev’e sonra da Moskova’ya gitme kararı aldıklarını açıkladılar. 

Her iki lider ziyaretin amacının Ukrayna’da akan kanın durdurulması olduğunu söylediler. Ancak, başından beri Ukrayna’da Rusya’nın etki alanın daraltılması için çaba sarf edilen bu ülkenin yaptığı girişimlerin başarı getirip getirmeyeceğine kuşkuyla bakılıyor. En önemlisi de Rusya’yı tehdit etmek için alınan bu kararın hemen ardından ziyaretin yapılması aynı zamanda “bundan sonrası savaş” demek anlamına geliyor. Gelişmeler arka arkaya dizildiğinde Merkel-Hollande “diplomasi trafiği”nin aslında Ukrayna rejimi için zaman kazanma amaçlı olduğu görülüyor.

UKRAYNA DOĞU’DA KAYBEDiYOR

Öte yandan Doğu Ukrayna’da son haftalarda süren çatışmalarda Ukrayna askerleri önemli kayıplar verdiler. Dün Junge Welt gazetesinde yer alan habere göre, Rusya yanlısı güçler son haftalarda önemli askeri başarılar elde ettiler ve 2014’ün yazından bu yana Luhansk ve Donetsk bölgesinin alanını yüzde 50 genişlettiler. Bu da Doğu Ukrayna’da daha fazla bir alanın Rusya yanlılarının eline geçtiği anlamına geliyor.

Cephede Ukrayna ordusunun büyük kayıplar vermesinin ardından içeride Devlet Başkanı Petro Poroşenko’ya karşı muhalefetin arttığı dile getiriliyor. Özellikle de cepheye gönderilen faşist militanlar Poroşenko’ya karşı tepkiyi örgütlediği belirtiliyor.

Bu nedenle Merkel-Hollande ikilisi tarafından başlatılan girişiminin Ukrayna yönetimine zaman kazandırmaya yönelik olma olasılığı oldukça yüksek.

ÖNCE SAVAŞCI SONRA ARABULUCU!

Poroşenko, Merkel-Hollande ikilisiyle yaptığı görüşmeden sonra ateşkes ve barış konusunda umutlu olduğunu söylemekle yetindi. Halbuki aynı Poroşenko bir kaç hafta önce Doğu Cephesi’ni ziyaret ederek en kısa zamanda zaferi ilan edeceklerini söylemişti.

Önce çatışmayı körükleyen şimdi de “arabulucu” rolüne soyunan Almanya ve Fransa’nın, hem de NATO’nun bu kararı almasından hemen sonra başlattığı bu girişim karşısında Rusya lideri Putin’in nasıl bir tutum göstereceği ise merakla bekleniyor. Görüşme başlamadan önce Alman basınında yer alan haberlerde Merkel-Hollande ikisinin eli boş dönmemesi gerektiği, bunun olması durumunda bölgenin büyük bir çatışma tehdidiyle karşı karşıya kalacağına işaret edildi.

MERKEL, OBAMA İLE GÖRÜŞECEK

Ukrayna üzerinde süren çatışmaların seyrinin bundan sonra nasıl devam edeceği biraz da Pazartesi günü Washington’da yapılacak Obama-Merkel görüşmesinden sonra belli olacak. Kiev ve Moskova’daki temasların sonucunu Obama’ya iletecek Merkel’in yeni bir yol haritası önereceği tahmin ediliyor. Geçtiğimiz yaz aylarında Merkel ile Putin’in üzerinde anlaşmaya varıldığı gizli bir plandan söz edilmişti. Bu planda, Batı’nın Rusya’nın Kırım’ı topraklarına katmasını yanı sıra Rus nüfusunun yoğun olduğu halk cumhuriyetlerini kabul etmesi öngörülüyordu. Buna karşılık Rusya da şimdiki Ukrayna yönetimiyle normal ilişkiler sürdürecekti. Ancak, asıl amacı Rusya’yı izole etmek olan ABD bu plana sıcak bakmamıştı. Ne var ki, Doğu cephesinde Ukrayna ordusunun zor durumda kalmasının etkisiyle Obama’nın da zaman kazanmak için bazı konularda yumuşayabileceği tahmin ediliyor.

NATO KONFERANSI’NDA GÜNDEM UKRAYNA 

Her yıl Münih’de yapılan NATO Güvenlik Konferansı’nın 51.si dün akşam başladı. Pazar günü kadar devam edecek zirveye çok sayıda ülkenin devlet başkanı, başbakanı, bakanı ve silah tekelinin katılması bekleniyor. Konferansta asıl olarak Ukranya’daki gelişmeler ele alınacak. Almanya Başbakanı Merkel’in de konferansa katılarak bir konuşma yapması bekleniyor. Münih’deki Bayerische Hof otelinde yapılan zirveye karşı bugün binlerce kişinin katılacağı savaş ve silahlanma karşıtı bir gösteri düzenlenecek. Münih ve çevresindeki antifaşist, savaş karşıtı örgütler tarafından çağrısı yapılan eylemde konferansta bir araya gelenlerin savaş planları ve silah ticareti yaptığı vurgulanacak.