İstanbul Kitap Fuarı’nda son üç gün

İsmail AFACAN
İstanbul

Uluslararası İstanbul Kitap Fuarı’nın sona ermesine üç gün kaldı. İlk haftaya baktığımızda fuara ve kitaplara olan ilginin azaldığı gözlemleniyor. Bunda birçok neden etkili... Özellikle yayıncılık sektöründe yaşanan kağıt krizinden kaynaklı kitap fiyatlarının oldukça yüksek olması bunun başlıca nedeni. Metrobüs çilesi çekerek fuara ulaşmanın yanında, girişte alınan sekiz liralık ayak bastı parası diğer nedenler. Hal böyle olunca, okur için internetten kitap siparişi vermek daha rahat ve daha ekonomik bir yöntem. 

Fuarın en büyük artısı, yazarları, şairleri ve çizerleri okurlarla buluşturması... Bu konuda büyük fırsatlar sunmaya devam ediyor. Okurlar da kitabını imzalatmak ve söyleşisini dinlemek istediği edebiyatçının fuarda olduğu günlere göre gidişini belirliyor biraz. İlk yedi günde kitap imzalatmakta zorluk çekmeyen okurlar geçen yıllara göre daha rahat alışveriş yapıp, fuarı rahatlıkla dolaşabildi. 

FUAR KÜÇÜK ÇOCUKLAR İÇİN EZİYET!

Hafta içi günlerde okullar düzenlediği turlarla öğrencileri kitap fuarına getiriyor. Küçük yaştaki çocukları kitaplarla ve yazarlarla tanıştırmak açısından önemli bir girişim olsa da, özellikle ilkokul çağındaki çocuklar ve öğretmenleri için kitap fuarı tam bir eziyete dönüşüyor. Kaybolan çocukları bulmak için fuar süresince anonslar çekiliyor. Öğretmenler de haliyle çocukların dağılmadan fuarı dolaşabilmesi için yoğun çaba sarf ediyor. İlerleyen yıllarda İstanbul Milli Eğitim Müdürlüğü ve TÜYAP’ın bu konuda bir çalışma yapması gerekiyor. 

UMUTLAR HAFTA SONUNA KALDI

Kağıt krizinin pençesinde kitap basmaya ve eserlerini okurlarla buluşturmaya çalışan yayınevleri umudunu fuarın son iki gününe bağlamış durumda. Geçen pazar günü İstanbul Maratonu nedeniyle köprünün kapalı olması birçok okurun fuara ulaşımını engelledi ve kitap satışlarına yansıdı. Ama şu kesin ki, yayıncılık sektöründeki kriz devam ettiği ve etiketlerdeki bu fiyatlar bu seviyede olduğu sürece, kitap fuarları okurlar için gezi alanından öteye gitmeyeceği aşikar.

SANAT FUARINDA DA AYNI MANZARA

Kitap fuarıyla aynı zamanda devam eden İstanbul Sanat Fuarı’nda da benzer bir manzara söz konusu. Geçen yıllara göre sanat fuarına da ilgi az. Ama sanat fuarının sorunu sadece ilgi azlığı değil. Galeri sahipleri ve ressamlar ziyaretçilerin eserlere yaklaşımından da rahatsız. Çünkü tabloların selfie yapmak için dekor olarak kullanılıyor. Ayrıca daha çok kitap fuarına gelenlerin geçerken uğradığı sanat fuarının yeniden yapılandırılması gerekiyor. 

ADNAN ÖZYALÇINER 85 YAŞINDA

Türkiye edebiyatının usta kalemi Adnan Özyalçıner’in 85. yaşı, 37. Uluslararası İstanbul Kitap Fuarı’nda kutlandı. Türkiye Yazarlar Sendikası (TYS) tarafından düzenlenen panelde usta edebiyatçı Özyalçıner’i, TYS Yönetim Kurulu Üyeleri C. Hakkı Zariç, Nalan Çelik ve Tahir Şilkan anlattı.

ÖZYALÇINER’İN İSTANBUL’U 

Adnan Özyalçıner, anlattıklarını emekçilerin sınıfsız, sömürüsüz yaşam mücadelesine bağlar. Öykülerinde ülkemizin son 65 yıldaki değişiminin izlerini görebileceğimizi dile getiren Tahir Şilkan “Adnan Özyalçıner, edebiyatımızın yaşayan en büyük ustalarındandır. Öykülerinde öncelikle İstanbul’u anlatmıştır; İstanbul’un kenar mahalle insanlarının hayatını, toplumla olan ilişkilerini, yaşadıkları çelişkileri, duygu ve düşüncelerini de yansıtan içsel gerçekleriyle birlikte, gözlemlere dayanan, betimlemeci bir anlatımla yansıtan eserler verdi. Adnan Özyalçıner, toplumcu gerçekçi bir bakış açısıyla, ülke gerçeklerini, emekçilerin yaşamını insancıl yönü güçlü anlatılarla yazmaya devam ediyor” dedi. 

BAŞKALDIRI VE ISRAR

Adnan Özyalçıner; Kemal Özer, Hilmi Yavuz, Onat Kutlar, Asım Bezirci, Edip Cansever, Konur Ertop, Demir Özlü, Erdal Öz, Doğan Hızlan, Ülkü Tamer ve daha başka arkadaşlarıyla, gençliğinin başında kuşağının siyasi iktidarı Demokrat Parti ve edebiyat anlayışına başkaldıran bir kuşaktan geliyor. Kurdukları ‘a dergisi’ni özgürlüğün geldiğini düşünerek yayınlamaya son veren, baktılar ki ‘özgürlük gelmemiş’ dergiyi tekrar yayınlanmaya başlayan bir kuşak. C. Hakkı Zariç, Özyalçıner’in “Yeni a kapanırsa ne yaparız,” bahsi geçtiğinde “Yine a’yı açarız” diyen ısrarın temsilcisi olduğunu vurguladı. 

EMEKÇİLERİN YAZARI 

Öykülerinde kimlerin olduğunu anlatan Nalan Çelik, göç edenleri, devletin işbirlikçisi olanları, varsıllaşanları, konfeksiyon atölyesindeki kadın işçileri ve emekçileri yazdığını dikkat çekti. Yazdığı öykülerin hayatın içinden olduğu için güncelliğini yitirmediğini söyleyen Çelik, “85 yılının 65’inde emekçileri yazmıştır” dedi. (İstanbul/EVRENSEL)

‘ÇEVİRMENLERİ KÖLELİK SÖZLEŞMELERİNE MECBUR EDEMEZLER’

Öte yandan Çevirmenler Meslek Birliği (Çevbir) yayıncılık sektöründe yaşanan ekonomik krizin faturasını çevirmenlere çıkarılmasına tepki gösterdi. Bazı yayınevlerinin krizi gerekçe göstererek çevirmenlerin mevcut sözleşmelerini feshetmek veya sözleşmelerine yeni maddeler eklemek için baskı yaptığını dile getiren Çevbir, “Sanki döviz krizini çevirmenler çıkarmış; sanki kâğıdın Türkiye’de üretilmesine çevirmenler engel olmuş; sanki kâğıt piyasasında spekülasyonları çevirmenler yapıyormuş gibi, döviz ve kâğıt krizinin faturasını çevirmene kesmeye çalışıyorlar” dedi. 

Kitap çevirmenlerine çağrı yapan Çevbir, “Mevcut ilişkiler ağı içinde, her şey gibi iyi çevirinin de bir ücreti var; yabancı yayınevinin telifini, matbaanın parasını, dağıtımcıların payını kesemeyen bu ‘büyük’, ‘güçlü’ yayınevleri, çevirmenleri kölelik sözleşmelerine mecbur edemezler. Bütün kitap çevirmenlerini bu kölelik şartlarını reddetmeye, uygulanan baskılara direnmeye, yasal ve ekonomik haklarını savunmak için Çevbir’de örgütlenmeye ve birlikte mücadele etmeye çağırıyoruz” ifadelerini kullandı. (KÜLTÜR SERVİSİ)