21 Nisan 2015 00:19

Ermeni Soykırımı'nda Almanların sorumluluğu: Soykırıma yardım ve yataklık

Ermeni Soykırımı'nda Almanların sorumluluğu: Soykırıma yardım ve yataklık

Fotoğraf: Envato

Paylaş

Ermeni Soykırımı ile Almanya açısından yüzleşen önemli bir kitap yayımlandı. Beihilfe zum Völkermord / Deutschlands Rolle bei der Vernichtung der Armenier.
Kitabın yazarı, ‘80’li yılların başından beri tanıdığım, Tages Zeitung’un ilk kadrolarından biri olan Jürgen Gottschlich. Saddam’ın Irak Kürdistan’ını yerle bir ettiği bir dönemde, katır sırtında, Zap’ın en ücra köşelerinden bir yerde, bir çadırda yayın yapan Kürt radyosuna ulaşmayı başarmıştı. Dış haberler şefi olduğum Demokrat gazetesinde bu haberini yayımladığımı hatırladım şimdi.
Jürgen Gottschlich, Almanya’nın soykırımdaki sorumluluğuna ilişkin on tez ileri sürüyor:
1. Birinci Dünya Savaşı öncesinde ve esnasında Osmanlı İmparatorluğu’nu kontrol etmek suretiyle bir dünya gücü olma planlarını hayata geçirmek isteyen ve bunun için Ermeni Soykırımı’na razı olan nüfuzlu bir grup yayıncı, siyasetçi, asker ve iş adamı bulunmaktaydı.
2. Türkiye’nin Almanya’nın yanında Birinci Dünya Savaşı’na girmemesi durumunda, bugün yaşandığı haliyle bir soykırım söz konusu olmazdı.
3. Türkiye, yukarıda adı geçen grup tarafından savaşa itilmiştir -Türk tarafındaki kilit adam Enver Paşa, Alman tarafındaysa Hans Humann’dır.
4. Sarıkamış yenilgisinin ardından, Almanların da desteğiyle Ermeniler günah keçisi yapıldı -Ermenilerin Van ve diğer bölgelerde gösterdiği direniş, Alman sefareti ve Alman subayları tarafından vatana hıyanet ve genel ayaklanma olarak nitelendirilmiştir.
5. Alman subayları, bilhassa Osmanlı Ordusu Genelkurmay Başkanı Fritz Bronsart von Schellendorf olmaksızın, uygulandığı biçimiyle bir tehcir planı varolamazdı.
6. Alman sefiri tehciri meşrulaştırdı ve Berlin’e, Türk hükümetinin engellenmemesi tavsiyesinde bulundu -ona göre olan biten her şey askeri açıdan gerekliydi.
7. Tehcirlerin en nihayetinde Ermenilerin katlinden başka bir amacı olmadığının anlaşılmasından sonra dahi Almanlar müdahil olmadı.
8. En geç 1915 sonbaharındaki Çanakkale Savaşı zaferinden sonra Almanlar, Ermenilerin katlini durdurma şansına sahipti.
9. 1915’te sefir değiştirildiğinde, Türk tarafını, katliamı durdurmadıkları takdirde yaptırımlarla tehdit etme fikri tartışıldı. Ancak Kayzerlik Hükümeti bir müttefik olarak Türkiye’yi yitirmek istemediklerinden teklifi reddetti.
10. Teslim bayrağının çekilmesinin ardından, soykırımdan sorumlu Türk politikacılar olan Enver ve Talat paşalar, Britanyalıların yargısından kaçırılmak üzere ve aynı zamanda Almanların soykırımdaki sorumluluklarını gizlemek için Almanya’ya getirildi.
Jürgen, Alman Şark politikasının, yani Almanya’nın İngiltere’yle aynı seviyede bir dünya gücü olma çabasının, Ermenilerin öldürülmesinde Osmanlı İmparatorluğu’yla suç ortaklığı yapmasına yol açtığını sergiliyor.
Kitaptan kısa bir tadımlık:
Bahriye Ataşesi Hans Humann, Walter Holstein’dan gelen bir telgrafın kenarına düştüğü 13 Haziran tarihli bir notta Alman savaş fraksiyonunu tüm derinliğiyle gün ışığına çıkarıyor:
“Ermeniler, Ruslarla birlik olup ihanette bulunmaları nedeniyle, yok ediliyor. Bu katı ama faydalı. Maalesef sefirimiz, yürüttüğümüz politikayı olumsuz etkileyecek şekilde bu konudaki şikayetlerinden vazgeçemiyor.
Talat Bey daha yakın zamanda bu konuda kendisine gönül rahatlığıyla şu cevabı verdi: Sizin için daha iyi bir müttefik olabilmek uğruna Ermenilerden kurtuluyoruz; yani bunun sonucunda iç düşmanın zayıflatmadığı bir ortağınız olacak.”
(Freiburg Askeri Arşivi: RM 40 / v.456, tarih 17.6.1915)

YAZARIN DİĞER YAZILARI
Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa
Evrensel Ege Sayfaları
EVRENSEL EGE

Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...