Tercih

Olasılıklar arasında tercih yapmak durumunda kaldığımda yapacağım tercihin öncelikle bana nasıl bir katkısı olacağını düşünürüm. Kendimi merkeze koyar, olasılıkları merkeze etkileri bakımından sorgularım. Kendimi içinde gördüğüm bir çözüm önermeyen olasılığı benimsemem. Olasılıklardan birini ya da diğerini önerenler,  öngördükleri çözümün benim için en iyisi olduğuna ikna edebildikleri ölçüde de tercihimi kendi önerileri doğrultusunda oluşturmamı sağlayabilirler.

Başbakanın temsil ettiği siyasi çizgi, toplumun yeniden yapılanmasını, bu yapılanmayı sürdürecek yeni bir devlet örgütlenmesini öneriyor ve başkanlık sistemini değişimin itici gücü olarak sunuyor. Ana muhalefetin temsil ettiği siyasi çizgi toplumun yeniden yapılanmasına ve   yeni bir devlet örgütlenmesine, bunu karşı çıktığı iktidar önerdiği için, olumlu bakmıyor ve başkanlık sistemini başbakanın diktatörlüğü ilan ederek parlamenter sistemi yüceltiyor.

Ben, başkanlık sistemi ya da parlamenter sistem, iki olasılık arasındaki tercihimi  nasıl oluşturacağım? Kendimi merkeze koyuyorum, olasılıkları merkeze, yani bana katkıları bakımından irdeliyorum. Başkanlık sistemi benim yaşamımı nasıl etkiler?

Bilemiyorum, çünkü başbakanın siyasi çizgisi başkanlık sisteminin oturacağı zeminin, yeni toplumsal yapılanmanın temel taşlarının neler olacağını, yeni devlet örgütlenmesinin nasıl biçimleneceğini söylemiyor, bu konuyu gözlerden kaçırıyor. Ana muhalefetin siyasi çizgisi benim yaşamımı nasıl etkiler? Değişime karşı çıkan ve yerine bir şey önermeyen, parlamenter sistemi bugünkü parlamentonun oluşumu, işleyişi, var olan seçim sistemi, siyasi partiler rejimi konusunda yeni bir şey önermeden savunan siyasi çizginin bana hiçbir olumlu katkısı yok diye düşünüyorum. Yani tercih yapmıyorum, çünkü her iki siyasi çizgi de özgürlüklerin özgürce kullanılabileceği bir toplumsal yapı ve onun siyasi örgütlenmesini önermiyor. Bana tercih yapmam için sunulan olasılıklarda benim yaşamımı olumlu etkileyecek olasılık şıkkı yok. Ancak, diyorum içimden, sağlıklı bir tercih için irdelenmesi gereken olasılık göz ardı edildiğinde ve bu olasılığın tercih şıkları içinde yer almasını sağlayacak bir siyasi çizgi gelişmedikçe, çoğunluğun tercihi sunulan iki olasılıktan başkanlık sistemi olacaktır. Çünkü çoğunluk değişimden yana. Neyin nasıl değişeceği tartışmaya açılmadığından değişimi yerinde saymaya tercih ediliyor.

Başbakanın temsil ettiği siyasi çizgi bir adım atıyor ve başkanlık sistemi ile barış süreci arasında bağlantı kuruyor. Başkanlık sistemi yaşantımı nasıl etkiler diye soran bana yanıt: Ölmenin ve öldürmenin çözüm olarak görüldüğü çözümsüzlük ortadan kalkacak, silahlar susacak, savaş sona erecek. Bu öneriye hayır diyebilmem olası değil. Gerçi yeni toplumsal yapılanmanın ve onun siyasi örgütlenmesinin hangi temelde olacağı yine gözden kaçırılıyor, sağlıklı tercihi içeren olasılık tercih şıkları içinde sayılmıyor; ancak barış sürecinin başarısı başbakanın temsil ettiği siyasi çizginin tercihe sunduğu olasılığa, bu olasılığı benimsemese de itiyor insanı. Ölmenin ve öldürmenin çözüm olmaktan çıkaracak barış süreci yeni olasılıklar arasında tercih gerektiriyor: Türk yerine Türkiyeli diyelim mi, demeyelim mi? Yerel yönetimler özerk olsun mu, olmasın mı? Bu konularda benim tercihim Türkiyeli diyelim ve yerel yönetimler özerk olsunlar (hatta daha ileri)yönünde  ve bu tercihi benim yaşantıma olumlu etkilerini bilerek yaptım. Bugüne kadar aksini düşünenlerin de ölmeyi ve öldürmeyi çözüm olmaktan çıkartabilmek uğruna çoğunlukla benim yaptığım tercihi yapacaklarını düşünüyorum.

Başbakanın temsil ettiği siyasi çizgi, başkanlık sistemi ile parlamenter sistem arasındaki tercih olasılığını yeni toplum, yeni devlet söylemi üzerine kurguluyor; bunu değişimin hangi yeni toplumsal temeller ve ne biçim yeni devlet örgütlenmesine dayanacağını söylemeden, yani bilinçli bir tercih olasılığını tercih şıkları arasına koymadan başarabiliyor.

Başkanlık sistemini, toplumsal yapılanmanın yeni temelleri, bu yapılanmanın siyasi örgütlenmesi ve işleyişi demokrasi olmasa da, ölmenin ve öldürmenin çözüm olmaktan çıkması uğruna kabul etmiş olacağız. Çünkü, başkanlık sistemi, parlamenter sistem veya başka bir sistem, bunlardan birini özgürlüklerin özgürce yaşanacağı yeni bir toplumun siyasi örgütlenme biçimi olarak tercih şıkları arasına sokan etkin ve etkili bir siyasi çizgiden yoksunuz.