15 Mart 2012 12:44

Bosch işçisi kaderini kendi çizmek istiyor

Türk Metal Sendikasından istifa ederek Birleşik Metal-İş Sendikasına üye olan Bosch işçileri için bu değişiklik sendika değiştirmekten daha büyük bir anlam taşıyor. Kendi deyimleriyle bardağın taştığı yerde olan işçiler, artık kendi kaderleri hakkında söz sahibi olmak istiyorlar.İşçilerin anlattıklarına göre s

Bosch işçisi kaderini kendi çizmek istiyor
Paylaş
Muzaffer Özkurt / Önen Ersin

İşçilerin anlattıklarına göre son 10 yıl içinde Bosch işçilerinin ücretlerinde ve sosyal haklarında ciddi gerileme olmuş. Öyle ki 10 yıllık işçinin aldığı ücret 1250 lira civarında. Yeni işçilerin durumu ise daha kötü. Çeşitli gerekçelerle yaşanan işten atmalar nedeniyle fabrikada daha çok yeni işçiler çalışıyor. 10 yıl önce tüm işçiler için tercih edilen bir fabrika olan Bosch, ardı sıra gelen sözleşme dönemlerinde alınan düşük ve enflasyona bağlı zamlarla bu özelliğini yitirmiş.

PARAYI PAVYONDA MI YİYORSUN

Öyle ki işçiler aldıkları ücretle ancak faturalarını ve kiralarını ödeyebilir duruma gelmişler. Bazı işçiler, özellikle de bekar olanlar bu durumu ailelerine anlatmakta zorlanıyor. Bir işçi bu konuda şunu anlattı: “Babam aldığım ücrete inanmıyor. Sakladığımı düşünüyor. Hatta bir gün bana parayı pavyonda mı yiyorsun dedi.” Başka bir işçi ise eşinin kendisine söylediklerini aktardı: “Senin ücretin artmıyor azalıyor galiba.”

Türk Metal’in başına Mustafa Özbek yerine Pevrul Kavlak geldiğinde umutlanmışlar. Hatta Kavlak’a söz söyletmeyen işçi sayısı epeyi fazlaymış. Ama bu umut geçtiğimiz dönem sözleşmesinde kırılmış. Kendilerini rahatlatacak bir zam beklerken yüzde 5.35 zamma imza atılmasının şokunu yaşayan işçiler, sözleşmenin bayram arifesinde gece yarısı imzalanmasına ve sendika tarafından ‘muhteşem bir sözleşme’ olarak duyurulmasına tepkililer.

İŞÇİ DİKKATE ALINMADI

Aslında işçiler sözleşmenin böyle bitmemesi için ellerinden geleni yapmışlar. Toplu olarak sendikaya gitmişler, taleplerini dile getirmişler ama bunlar dikkate alınmamış. Türk Metal’in verdiği teklif fabrikada açıklandığında da itiraz etmişler ama aldıkları yanıt ‘Artık çok geç. Teklif MESS’e verildi bunun geri dönüşü yok’ olmuş.  

İşçiler yaşadıkları bu deneyim nedeniyle Bursa’da yapılan toplantıda “Bu yıl toplusözleşme yılı. Bu yıl geçen yıllar gibi olmayacak” açıklamasını yapan Kavlak’ın sözlerini de inandırıcı bulmamışlar.

ÇİME İSTİFRA ETME!

Bosch işçilerinin Türk Metal ile bağlarını koparmasında şube yöneticileri ve sendika tarafından atanan temsilcilerin payı da büyük.  İşçiler bu konu açıldığında peşi sıra yaşadıkları olayları anlattılar:
-Yemek çiğ dedik, bu yemeği evde bulamazsın dediler.
-20 Aralık 2008’de 117 arkadaşımız işten atıldı. 10 dakika bir şey yapmadık. Sorduğumuzda da hak ettiler yanıtını aldık.
-Bayramda fazla mesai yapılmasını isteyip istemediğimizi sordular. İstemeyiz dedik. Bunu müdüre söylemişler. Bu kez müdür gelip bize tek tek sordu. Sen sendikasın, işçiyle müdürü karşı karşıya getirirsen hangi işçi ‘hayır gelmiyorum’ diyebilir.
-Bizim paramızla otel yapıldı Didim’e. Bize indirimli o otel.  İşçi olarak aradım yer yok dediler. Bir süre sonra normal vatandaş olarak aradım yer var dediler. Benim paramla yapılan otele gidemiyorum.
-2006 yılında yemekten zehirlenme durumu oldu. Bende zehirlenen işçilerdendim. Bana sadece çime istifra etme dediler. Beni hastaneye arkadaşım götürdü.
-Ücretsiz izin olur, borçlandırmalarla fazla mesai hakkımız elimizden alınır. Ama sendika aidatı her zaman tam kesilir.  
-Emeklilik yaşına karşı grev yapacağız diye imza toplandı. Emeklilik yaşı yükseldi ama grev olmadı. Sorduğumuzda blöf yaptık ama tutmadı dediler.

İŞÇİNİN NE YAPABİLECEĞİNİ GÖSTERDİK

Özellikle temsilcilere tepki büyük. Temsilcilerin işçiyi hor gördüğünü hatta hakaret ettiğini dile getiren Bosch işçileri, bunun üzerine temsilcilerin seçimle belirlenmesini istemişler. Böylece tüm işçilerin fabrikada sevilen bir kişinin arkasından yürüyeceğini, sorunlarının ilgili makamlara daha iyi iletileceğini söylemişler. Ama bu taleplerine de olumsuz yanıt almışlar. İşçiler şimdiye kadar ki çabalarını şöyle değerlendirdiler: “Biz Türk Metal’i harekete geçirmek için elimizden geleni yaptık. Sonuçta bu sektördeki en büyük sendika ve en büyük konfederasyona bağlı. Ama patronun sendikası, bizim değil. Yıllarca dolan bardak artık taştı.”

Tüm bunlar üzerine yaklaşık 15 ay önce Birleşik Metal-İş ile irtibata geçip sendika değişikliği için çalışmalara başlamışlar. Önceleri herkes yapamazsınız, beceremezsiniz demiş. Türk Metal yönetici  ve temsilcileri istifalardan bir gün önce “Geri geleceksiniz yapamayacaksınız” bile demişler. “İşçinin gücünü küçümsediler ama biz birlik olup işçinin ne yapabileceğini gösterdik” diyen Bosch işçileri, yaşananları önemli bir ders olarak görüyorlar. (Bursa/EVRENSEL)


SENDİKAL DEMOKRASİ

Sendika değişikliğinin tamamlanmasının ardından öncelikle iyi bir sözleşme imzalamak isteyen işçiler şunları anlattılar: “Biz de biliyoruz ki sendika değiştirdik diye hemen büyük zamlar alınamayacağını. Ama sözleşme öncesi rakamın bize sorulmasını istiyoruz. İmzalanırken de bize sorulmasını istiyoruz. Bizim onay vermediğimiz bir kararın alınmasını istemiyoruz. Temsilcilerimizi kendimiz seçmek istiyoruz.”

İşçiler istedikleri ücreti almanın, iş güvencesini sağlamanın sadece sendikalı olmakla sağlanamayacağını, işçinin her aşamada söz hakkının olduğu sendikal demokrasinin hayata geçmesi gerektiğini biliyorlar. Birleşik Metal-İş yöneticilerinden bunun sözünü aldıklarını anlatan işçiler, bu sözün peşini bırakmaya niyetli değiller.


ÇALIŞMA KOŞULLARI DA KÖTÜLEŞTİ

İşçilerin üzerinde durduğu bir diğer konu ise çalışma koşulları. Hücre sistemiyle beraber bir işçinin 3 makineye bakar hale geldiğini dile getiren işçiler çokça şikayet ettikleri fabrika doktorunun bile bu sistemin işçi sağlığına aykırı olduğunu söylediğini aktardılar. 2006 yılından bu yana servislerdeki işçi sayısı yarıya inerken üretimin aynı kaldığını ifade eden işçiler, “Bir de TZ denilen zaman tutma var. Fabrikada 7.5 saat peşine biri takılıyor ve kronometre tutuyor. Ne kadar zamanda mal üretiliyor, su içmeye tuvalete ne kadar zaman gidiyor? Daha fazla mal üretmesi için işçinin boş zamanı var mı bunlara bakıyorlar” diye konuştular.  Tüm bu yollarla iki kat daha tempolu çalışır hale geldiklerini kaydeden Bosch işçileri, sendika yöneticilerinin bu konudaki itirazlarını da dikkate almadığını belirttiler.

ÖNCEKİ HABER

Tutuklama Sarmaşık'a gözdağı için

SONRAKİ HABER

FİŞ+LE+ME

Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa
Evrensel Ege Sayfaları
EVRENSEL EGE

Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...