Basel ve Berlin’den

hükmederim kaf-be-kaf

              (Kul Nesimi)

“Kesin rekorlar kitabına girerdim” dedi. “ Hepsini bir dakika içinde yaparım. Döneri kesip ekmek arasına koyup müşteriye veririm”. Heyecanlı Türkçesiyle konuşan Aysel’in babası 60’lı yılların sonunda Batı Almanya’nın sanayi bölgesi olan batısına gelmiş. Üç yıl sonra karısını ve iki çocuğunu yanına aldırmış. Aysel ve dört kardeşi orada doğmuşlar. Bakkal dükkanı ve dönerci tezgahı açmışlar, ailece işletmişler. Memlekete giden babası büyük oğlu için gelin seçerken kendisine öteki kadını almış. ”Yengemin ablası annemin kuması olunca aile içi sıkıntılar, kavgalar diz boyu oldu, herşey öyle  bir bozuldu ki düzeltene aşk olsun”.

Berlin’deki Kreuzberg bölgesinde geniş ve yüksek binanın balkonlarını dolduran çanak antenlere bakan kafede Aysel ile birlikteyiz. “ Burada Türk’üz, Türkiye’de Alman. Ne buradaki Almanlara benziyoruz ne Türkiye’deki yaşıtlarımıza.  Biz ayrı bir millet olduk galiba”. Etraftaki masalardan Türkçe konuşmalar geliyor. Şehirde yaşayan ikiyüz elli bin Türkiyelinin büyük kısmı burada yaşıyor. Hemen yanı başımızda semtin müzesi var.

Şehri ortadan ikiye bölen Ren nehrine kurulmuş Basel kentinde ise gözümü yaşartan yaşanmış öyküyü Nihat Behram anlattı: “ Gazeteler günlerce yazmışlar. İsviçreliler bir türlü anlayamamışlar. Uzun bir süreden beri şehirde yaşayan ailenin babası evde yalnız kalan oğlunun duvarları boydan boya boyadığını görünce çok öfkelenmiş, çocuğun ellerini iple bağlayıp banyoya kilitlemiş”.

Basel’de satın aldığınız özel torbalara koymazsanız çöpünüz alınmaz.

Basel’de otobüs ve tramvay duraklarında aracın kaç dakika sonra geleceği elektronik tabelada yazılıdır.

Basel’de evinizde tadilat yapacağınızı bir ay öncesinden mektupla tüm komşularımıza bildirirsiniz.

Basel’de evlerin iç avlularındaki ağaçlara kimse dokunmaz, kuşlar özgürce yuva yapar, börtü böcek dolanır.

Basel’de sabah sokaklar işe bisikletle giden insanlarla doludur.  Saat altıdan sonra ise açık dükkan kalmaz.

“ Annesi birazdan vardiyadan dönünce çocuğu çıkarır” diye düşünüp dışarı çıkmış baba. Kadın iş yerinde mesaiye kalınca çocuk saatler boyu bağlı ve kilitli kalmış. Acildeki doktor yarım saat daha gecikseymiş çocuğun öleceğini söylemiş. Babası hastanedeki yatağına doğru yaklaştığında çocuk babasına söz vermiş; Kollarını ona geri verirse bir daha asla duvarı boyamayacakmış.”

Berlin Kreuzberg müzesindeki görevli, burasının çok kültürlülüğün ve farklı olanın merkezi olduğunu söyledi. Bu nedenle son yıllarda müzisyenler ve sanatçılar ev tutup buraya taşınmaya başlamışlar.

Biraz ilerideki bakkal dükkanı işleten kadın 35 yıl önce geldiğini söyledi. Birkaç bina sonra Berlin Duvarının varlığını, duvar yıkıldıktan merkezde kaldığından Alman müşterilerinin arttığını belirttikten sonra yeni gelenlere çattı. “ Günler yapıyorlar. Evde parkta, altın günleri para günleri. Biz geldiğimizde gece gündüz çalıştık, ne gün bildik, ne kağıt oyunu” sözlerini yeğeninin orada doğmuş olmasına rağmen kavgaya karıştığı için sınır dışı edildiğini, tekrar girişinin yasaklandığı üzüntüyle karıştırdı. Karısına ve çocuklarına verilen aile yardımını hükümet kıstıkça kısıyor derken kendi kızı aklına geldi. Üniversiteyi okumuştu. Havaalanında çalışıyordu. İşi çok iyiydi. Kontrol kulesinde görevliydi. Evlenip çocuğu olunca işten üç yıl izin almıştı. Kadınlar için iyi değildi, çocukları olunca mesleklerini devam ettirmemeleri yüzünden erkekler üst mevkilere yerleşiyordu, kadınlar kaybediyordu.

 Hiç kimse kesin dönüş yapmayı düşünmüyordu. Kreuzberg’in bitiminde Doğu Berlin döneminde hastane olarak kullanılan süslü binaya doğru yürürken Aysel adımlarını durdurup şunu söyledi: “Bütün aileler, buradakiler, oradakiler, hepimiz aynı güneşin altındayız. Sadece sıcak bizi daha çok yakıyor sanırım”.

                                                                                                                                         dedim vatanın mı dedi ilimdir             

                                                                                                                                         dedim bülbül müdür dedi dilimdir                            

                                                                                                                                                                            (Kul Nesimi)