İsrail’de ırkçı yasa tartışması

Taslak, İsrail’i “Yahudi halkının ulus devleti” olarak kabul ediyor, ‘etnik-dini’ bir devlet tarifi yapıyor, ülkeyi sadece İsrail’de yaşayanların değil tüm dünyada Yahudilerin ‘anavatanı’ olarak konumlandırıyor. Nüfusun yüzde 20’sinin Yahudi olmadığı, Müslüman ve Hıristiyan gibi diğer dini kimlere sahip olduğu olduğu ülkede tasarı, ırkçılıkla suçlanıyor. Yasa hayata geçerse İsrail devleti, İsrail’de yaşayan bir Hıristiyan ya da Müslüman’dan  daha çok dünyanın herhangi bir ülkesinin vatandaşı olan bir Yahudi’ye ait olacak. İki devlet iki ulus, Filistin’in bağımsızlığı gibi tartışma ve taleplerin önünde de yeni bir engel çıkartılmış olacak.

YAHUDİ DİNİ VE GELENEĞİ DÜZENİ

Yasal düzenlemenin içeriği ise nüfusunun yüzde 5’ini oluşturan ve Arapça konuşan Filistinli azınlığın statüsünün değiştireceği için de eleştiriliyor. “Yahudi geleneği” ve “İsrail’in peygamberleri”ni yasal ve adli otoritenin birincil kaynağı olarak tanımlıyor.

1.5 milyon Filistinlinin de yaşadığı İsrail’i, resmi olarak Yahudi inancına ait bir ülke olarak tanımlıyor.
İsrail Cumhurbaşkanı Reuven Rivlin başta olmak üzere yoğun eleştiri alan yasa taslağına bir eleştiri de Hükümet Danışmanı ve Avukat Yehuda Weinstein’den geldi; İsrail’in Filistinli yurttaşlarının haklarını koruyan demokratik önlemleri geçersiz hale getireceği uyarısı yaptı.

İsrail’i “Yahudilerin ulus devleti” olarak tanımlayan düzenleme kabine tarafından da antidemokratik karakteri açısından eleştiriliyor. Yasanın doğal sonucunun ulusal hakların ‘Yahudi’ olanlar için geçerli olacağı ve azınlıklar için geçerli olmayacağı ve bunun ‘ırkçı’ bir yaklaşım olduğu konusu öne çıkıyor.

Yasal düzenleme hayata geçerse İsrail’in temel kanunlarının da bir parçası haline gelecek, Yahudiliği vurgulayarak Yahudi hukukunu kurumsallaştıracak.  

‘İSRAİL’DE ZATEN EŞİTLİK YOK’

Öte yandan İsrail’in mevcut hukukunun da ne kadar demokratik olduğu tartışma konusu. Örneğin Adalah isimli İsrailli İnsan Hakları Örgütü Temsilcisi Saleh Mohsen, şu yorumu yapıyor: “İsrail yasalarında zaten bir eşitlik ilkesi yok ve Netanyahu’nun yasa önerisi bunu değiştirecek hiç bir şey içermiyor. Yasal olarak, basitçe söylemek gerekirse zaten var olan ayrımcılığı destekliyor, bizim için bu ayrımcılıkla başetmeyi ve İsrail’in zaten ayrımcı yasalarını dönüştürmeyi denemeyi zorlaştırıyor”

GERGiNLiK TIRMANIR
Tasarının yasalaşması için İsrail Meclisi Knesset tarafından kabul edilmesi gerekiyor. Tasarının İsrailliler ve Filistinliler arasındaki gerginliğin yazın gerçekleştirilen Gazze işgali ve son Kudüs olayları nedeniyle yükseldiği, İsrail’deki Arap azınlık içindeki hoşnutsuzluğun arttığı bir dönemde gündeme gelmesi dikkat çekiyor.  

Yasal düzenleme İsrail’in bağımsızlık bildirgesinin geçerliliğini de zayıflatıyor. Bu bildirgede devletin “özgürlük ve adalet ilkeleri” temeli üzerinde kurulduğu ve din, etnik kimlik, ırk ve cinsiyet ayrımı yapılmadan tüm yurttaşları için tam bir toplumsal ve siyasi eşitliği tanıdığını” içeriyor.

YASALARDA ZATEN VAR

İsrail’in halihazırda bir anayasası bulunmuyor. Ülke bağımsızlık bildirgesi ve bazı temel yasalarla yönetiliyor ki bunların da bir kısmında zaten İsrail’in bir Yahudi devleti olduğu tanımı mevcut.

Maliye Bakanı Yair Lapid de düzenlemeyi eleştirenler arasında.  Kudüs Sinagoguna yönelik saldırıda hayatını kaybeden Dürzi Polis Memuru Zidan Serif’in ailesi ile konuştuğunu belirten Lapid,  “Ailesine ne diyeceğim? İsrail devletinde İkinci sınıf vatandaş olduğunu çünkü Likud partisinde bazı kişilerin başka öncelikleri olduğunu mu?” sözleriyle tepki gösterdi.

iSRAiL’E ‘ZARAR VERENE’ HAK YOK!
Başbakan Netanyahu ise yasanın gerekli olduğunu çünkü insanların İsrail’i Yahudilerin anavatanı görmekte zorlandığını ileri sürüyor ve “Filistinliler bunu reddediyor ve içeride de buna karşı bir muhalefet var. Ulusal haklarımızı inkar edenler, Celile ve Necef’te özerklik kurmak isteyenler de buna dahil. İki devlet iki ulus isteyenlerin bun yasaya karşı olmasını da anlamıyorum. Filistin’in ulusal devlet olarak tanınmasından memnun olacaklar Yahudi ulus devlete şiddetle muhalefet ediyorlar” diye savunma yapıyor.

YAHUDİ AYRI AZINLIK AYRI!

Netanyahu’nun planında İsrailli Yahudiler ve azınlıklar için farklı haklar tanımlanması var. Herkesin sivil haklardan aynı şekilde yararlanacağını savunan Netanyahu “Sadece Yahudiler için ulusal haklar olacak, bir bayrak, bir milli marş ve her Yahudi’nin İsrail’e göç etmesi hakkı vb.” diyor ve hemen ardından da ekliyor: “İsrail’e zarar verenler, İsrail devletinin yıkılması çağrısı yapanlar sosyal güvenlik gibi haklardan yararlanmazlar”

YASA ONAYLANMADAN HAYATA GEÇİRİLDİ BİLE

Pazartesi günü yapılan tartışmalarda Knessetin iki Filistinli üyesi yasaya tepki gösterdikleri için Başkan Yardımcısı Moshe Feiglin tarafından oturumdan çıkartıldılar.

Middle East Eye’ın haberine göre onlardan biri olan Jamal Zahalka, Yahudi soykırımından sağ kurtulmayı başaran filozof Hannah Arendt’tin, olası bir Yahudi devletinin Filistinli azınlığa hak ve yurttaşlık sunulması bakımından aciz olacağını söylediğini hatırlatmak istedi.  Netanyanu’nun Likud partisinin aşırı sağcı üyelerinden biri olan Moshe Feiglin ise, kaynağın şüpheli olduğu yanıtı verince, Zahalka, Arendt’in kendisini “faşist” olarak tanımladığı “hatırlatması”nda bulundu ve Feiglin emri ile mübaşirler tarafından dışarı çıkartıldı. Zahalka bu durumu şöyle aktarıyor: “Dışarı çıkartılırken Feiglin’e Yahudi ulus devleti yasasını hayata geçiren ilk kişi olma onuruna sahip olduğunu söyledim”

ABD’Lİ YAHUDİLER, İSRAİLLİ FİLİSTİNLİLER

İsrail Başbakanı Netanyanu’nun yasa taslağı ayrıca, İsrail ve Filistinliler arasında olası bir barış sürecine dair umutları da sabote ediyor. İsrail’in Filistinli Milletvekili Zahalka, “Taslağa göre İsrail devleti, İsrail’deki Filistinlilerden çok, Brooklyn’deki Yahudilere ait!”