ERDEMİR işçilerin sırtına basarak büyüyor

Vedat YALVAÇ
Zonguldak

Taşeronlaştırma, ücret farklılıkları, artan baskılar... Bu uygulamaların hayata geçirildiği Ereğli Demir Çelik Fabrikasında işçilerin durumu giderek kötülüleşirken, firma ise 2013 yılında net dönem kârını bir önceki yıla göre yüzde 92 artırdı. Türk Metal’in örgütlü olduğu fabrikada huzursuzluk günden güne artıyor.

Türkiye’nin ilk ve en büyük entegre yassı çelik üreticisi olan ERDEMİR Grubunun ana şirketi Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları TAŞ, bir dönem en iyi ücreti veren fabrika olarak anılıyor. Ancak şimdilerde yeni işçiler işe asgari ücretle başlıyor. Eskiden yükselmek için A (Personel), B (İşçi) ve C (Aday işçi) olmak üzere 3 kademe varken, son dönemde F kategorisi, yani aday adayı işçi kategorisi eklenmiş. İşçi olabilmeniz için önce F kategorisini geçmeniz gerekiyor. 3 yıl çalıştıktan sonra C’ye, C’de 2 yıl çalıştıktan sonra B’ye geçerek ancak işçi olabiliyorsunuz. Üstelik F statüsünde asgari ücret alan işçi, C’ye geçtiğinde ise asgari ücretin yüzde 90 fazlasını alabiliyor.

TAŞERON SAYISI HER GEÇEN GÜN ARTIYOR

Fabrikada yaşanan bir başka sorun ise taşeronlaştırma. Taşeron işçi sayısı her geçen gün artıyor. Belli bölümler boşaltılarak taşerona devrediliyor. A, B, C, F kategorisinde çalışanların sayısının 7 bin olduğu fabrikada, taşeron işçi sayısı 2 bini geçmiş.

Görüştüğümüz Ereğli Demir ve Çelik işçileri, patronun klima bakım atölyesi, koruma bölümü (Fabrikanın güvenlik birimi) ile asansör bakımında çalışan işçilerin başka işlere dağıtıldığını söylediler. Koruma bölümünde çalışan yaklaşık 300 kişinin başka işleri verildiğini söyleyen bir işçi, “Bunlar daha önce hiçbir aleti eline almamış. Bizim işimiz çok tehlikeli. Biz uzuv kopmasını kazadan saymıyoruz. Kaza yaşandığı zaman ölümle sonuçlanır. Bu yüzden gelen arkadaşlarımızı sürekli kollamak zorunda kalıyoruz” dedi.

SENDİKANIN BASKISI PATRONDAN DAHA FAZLA

Başka bölümlere kaydırılan işçilere “1800 TL’ye çalışıyorsanız çalışın çalışmıyorsanız çıkabilirsiniz” denildiğini ifade eden işçi, baskı uygulandığını söyledi. C ve F kategorisindeki işçilerin, A ve B’deki işçilerin sahip olduğu sosyal haklara sahip olmadığını belirten bir başka işçi, taşeron işçinin durumunun ise daha da kötü olduğunu belirtti. “Normalde 7.5 saatten fazla çalıştırılmamamız gerekir” diyen işçi 24 çalıştırıldıkları günler olduğunu söyledi. Üstelik “Kendi isteğimle kalıyorum” diye kağıt imzalatılıyormuş.

Türk Metal sendikasının örgütlü olduğu fabrikada işçiler sendikanın patrondan daha fazla baskı kurduğunu söyledi. “Patron baskısı bir yandan sendikanın baskısı bir yandan” diyen bir işçi, şöyle devam etti: “Sendikadan bağımsız bir iş yaparsan hemen seni işten attırıyor. ‘Siz bu işi iyi yapamıyorsunuz. Bırakın bu işleri’ diyerek mevcut yönetime muhalif olan Murat Albayrak isimli bir arkadaşımız çevresindeki birkaç kişiyle birlikte işten attırıldı” diye konuştu.

Sendika temsilcilerinin seçimlerde işçiyi AKP’ye yönlendirmeye çalıştığını belirten işçi, sendikanın yaptığı bir etkinlikte ise temsilcinin masalarına gelerek “Başkan oynamanızı istiyor” dediğini iddia etti.

ÜCRETLERDE DÜŞÜŞ KÂRDA YÜKSELİŞ

İşçiye verilen ücretin her geçen gün azaldığı Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları TAŞ’de elde edilen kâr her geçen gün artıyor. 2006 yılında özelleştirilerek OYAK’a satılan ERDEMİR Grubu, toplam varlıkları açısından Türkiye’nin en büyük sanayi kuruluşlarından biri. Üretimde dünyada 35, AB ülkeleri arasında 4. sırada. 2014 hedefi daha fazla ihracat olan ERDEMİR Grubunun ana şirketi Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları TAŞ. Türkiye’nin ilk ve en büyük entegre yassı çelik üreticisi. ERDEMİR Grubu, 2013 yılında çelik sektöründe yaşanan daralmaya rağmen satışlarını bir önceki yıla göre yüzde 3 artırdı. ERDEMİR Grubunun, 2013 yılı toplam nihai ürün satışı 7.7 milyon ton oldu.  2013 yılı net satış gelirleri 5.1 milyar dolara, net dönem kârı ise yüzde 92 artışla 484 milyon dolar oldu.