Gazze’de oyun oynamanın bedeli

Dave ZİRİN
The Nation

Filistin Ulusal Futbol Takımı, 86 yıllık tarihinde ilk kez uluslararası bir turnuvaya katılmayı hak ederek, 2015 Asya Kupası’na katılmayı garantilediğinde yüzlerce insan dans etmek, müzik dinlemek ve ulusal takımın zaferini büyük ekran televizyonlarda izlemek için Gazze’nin plajlarında buluştular. Okyanus manzarası, gerçekte duvarlar ve kontrol noktaları ile kuşatılmış bir toprağın özgür olduğu yanılsamasını temsil ediyor. İnsanlar sıklıkla plajda buluşuyor çünkü burası; Gazze topraklarının büyük çoğunluğunu tarif eden, yaşayanlarının mecburen evleri olmuş yoğun nüfuslu bir sefalet mekanından sığınılan bir yer durumunda. Özellikle de çocuklar için.

BOMBALANAN FUTBOL SAHALARI
Bu bizi Bakr ailesinin 4 çocuğunun hikayesine götürüyor. Muhammed Ramiz Bakr (11 yaşında), Ahed Atıf Bakr ile Zekeriya Ahed Bakr (her ikisi de 10 yaşında) ve İsmail Muhammed Bakr (9 yaşında); hepsi bir oyun sahası kadar aşina oldukları plajda oyun oynarken İsrail savunma güçleri tarafından öldürüldüler. Atılan ilk bomba kaçmalarına sebep oldu, ikincisi ise hayatlarına mal oldu. Bu plaj, sürekli ayak altında olunan bir toprak parçasında yaşamaktan dolayı, bir çocuğun serbestçe dolaşabileceği az sayıdaki yerden birisi. Birleşmiş Milletlerin bir araştırmasına göre 2020 yılı itibariyle atık su ve kirlilik nedeniyle yaşanılamaz bir yer haline gelecek olan Gazze şehrinde, söz konusu plaj ciğerlerinizde temiz havayı hissedebileceğiniz bir kaç yerden birisi. Futbol sahalarının sürekli olarak bombardıman altında olduğu bir toprakta-İsrail parkların ve stadyumların Hamas tarafından roket saldırıları düzenlemek için yaygın şekilde kullanıldığını söylüyor-, plaj oyun oynamaya gidebileceğiniz tek yer.
Bakr ailesinin çocukları güvende olduklarına inandıkları bir alanda öldürüldüler. Gazze’de bulunan çok sayıda gazeteci yaşanılan şey karşısında şok oldu. NBC muhabiri olan Ayman Mohyeldin, “İsrail hava saldırısı bir seferde dört Filistinli çocuğu öldürdü. Otelimizin yanındaki alanda öldürülmelerinden dakikalar önce, onlarla futbol oynuyordum #gaza” şeklindebir tweet attı. Bunun ardından, Mohyeldin kanal yönetimi tarafından geri çağrıldı ve ancak onu savunmak için başlatılan online kampanya sayesinde Gazze’ye geri dönebildi. NBC’yi Mohyeldin’i geri çağırmaya ve onu tekrar Gazze’ye geri göndermesine zorlayan nedenler hâlâ oldukça tartışmalı. Sebep ne olursa olsun, Mohyeldin, insanları Filistinlileri gerçek insanlar olarak görmeye zorlayan tarzda bir gazetecilik yapıyordu.
İnsanlar, Hamas’ın çocukları kendisine kalkan olarak kullandığı şeklindeki sorgusuz sualsiz inanışlarıyla bana tweet ve mesaj attıkları zaman; bu değerlendirmeleri bilgi eksikliği nedeniyle mi yoksa “ekmek bulamıyorlarsa pasta yesinler” zalimliğinin daha ileri bir türü olan bir anlayışla mı yapıyorlar diye sıklıkla merak ediyorum.
Belki de, İsrail’in 2008 ve 2009 yıllarında Gazze’ye yönelik Dökme Kurşun Operasyonu esnasında da kullandığı “canlı kalkan” suçlamalarının Uluslararası Af Örgütü tarafından dayanaksız olarak bulunduğundan habersizler.
Belki de Gazze’de  “canlı kalkan”dan bahsetmenin bile absürt olduğundan habersizler çünkü Gazze Şeridi kuşatılmış durumda ve şeridin sakinlerinin istedikleri yere gidip gelme konusunda çok az hakkı var. Belki de Gazze şehrinin 1.8 milyonluk nüfusun büyük bir çoğunluğu şeridin kalbi olan bu kentte yaşıyor- gezegen üzerindeki en kalabalık yerlerden biri olduğunu bilmiyorlar.
ABD’de yaşayan insanlar Gazze’nin aşırı kalabalık olan nüfus şartlarından habersiz olabilirler, fakat İsrail ordusunun komutanları kesinlikle değil. Marie Antoinette’e atfedilen, doğruluğu şüpheli “Ekmek bulamıyorlarsa pasta yesinler”sözü Netanyahu’nun “Bırakalım da sığınak bulsunlar”ına dönüştü. Netanyahu, tek gerçek güvenli yerin kontrol noktasının diğer tarafı olduğu bir zamanda “Bırakalım da evlerini boşaltsınlar” diyor. Bir füze saldırısından kaçan birisi belki de dosdoğru bir başkasının üzerine ilerliyor.
Belki de bu dört çocuk, Netanyahu’ya göre Hamas’ın ölü bedenlerinin televizyon ekranlarında gösterilmesinden sempati toplamaya çalıştığı, dolayısıyla ölümleri önemsememesi gereken “telejenik Filistinliler”e örnektirler. Veya belki de Netanyahu’nın korktuğu şey, insanların ölü çocuklar hakkında telejenik hiçbir şey görmemesidir. Belki de Netanyahu, plajda oynayan bir grup çocuktan daha insani bir şey ve onların yaşamlarını gökyüzünden atılan bombalarla almaktan daha gayriinsani bir şey hayal edemeyen insanların var olduğunu biliyordur.