13 Temmuz 2014 08:59

Çalışan temsilciliğinin işçi sağlığı iş güvenliğindeki yeri

2014 yılının ilk 6 ayında 700 ün üzerinde işçinin iş kazalarında hayatını kaybetmesi 6331 sayılı İş Sağlığı Güvenliği Kanununun işçi sağlığı ve güvenliğine ilişkin ülkemizde yaşanan sorunları çözmeyeceğini göstermiştir. Elbette ki; işçi sınıfı yalnızca yasal düzenlemelere bağlı kalmadan işçi sağlığı ve güvenliğinin sağlanması, geliştirilmesi mücadelesini sürdürürken yasal düzenlemelerle oluşturulan sistemin olanaklarını da en iyi şekilde kullanmalıdır.

Paylaş

Bedri TEKİN*

2014 yılının ilk 6 ayında 700 ün üzerinde işçinin iş kazalarında hayatını kaybetmesi 6331 sayılı İş Sağlığı Güvenliği Kanununun işçi sağlığı ve güvenliğine ilişkin ülkemizde yaşanan sorunları çözmeyeceğini göstermiştir. Elbette ki; işçi sınıfı yalnızca yasal düzenlemelere bağlı kalmadan işçi sağlığı ve güvenliğinin sağlanması, geliştirilmesi mücadelesini sürdürürken yasal düzenlemelerle oluşturulan sistemin olanaklarını da en iyi şekilde kullanmalıdır.
6331 sayılı İş Sağlığı Güvenliği Kanunu ile oluşturulan sistemin önemli unsurlarından birisi de “Çalışan Temsilcisi” kavramıdır. Çalışan temsilciliği kanunda; “İş sağlığı ve güvenliği ile ilgili çalışmalara katılma, çalışmaları izleme, tedbir alınmasını isteme, tekliflerde bulunma ve benzeri konularda çalışanları temsil etmeye yetkili çalışan” olarak tanımlanmıştır. İşyerinde 2 veya daha fazla çalışan varsa kamu-özel ayrımı, büro-sanayii vb sektör ayrımı olmaksızın, çalışan sayısına göre 1 ile 6 arasında temsilci seçilecektir.
Adına ister kaza, ister cinayet, ister katliam diyelim, işyerlerinde işçiler hayatını kaybetmektedir, dolayısı ile bu sorunun en başta gelen tarafı işçilerdir. Bütün sınıf olarak soruna sahip çıkmanın, mücadele etmenin yanında işçiler işyerlerinde çalışan temsilcisi seçimi yapılmasını sağlamalı, mekanizmanın işlemesini sağlamalıdır. Birçok işyerinde bu gerekliliğin yerine getirilmemesinin yanında bazı işyerlerinde de çalışan temsilcisi varmış gibi işlem yapılmaktadır. İşçiler bu gerekliliğin yerine getirilmesini mutlaka izlemeli, bu hakka sahip çıkmalıdır.

ÇALIŞAN TEMSİLCİLERİNİN HAKLARI NELERDİR, NASIL GÖREV YAPARLAR?

İşveren, çalışan temsilcisinin veya temsilcilerinin görevlerini yerine getirebilmeleri için gerekli imkanları sağlamak zorundadır. Çalışan temsilcisi; işçi sağlığı ve güvenliği ile ilgili çalışmalara katılma, çalışmaları izleme, tehlike kaynağının yok edilmesi veya tehlikeden kaynaklanan riskin azaltılması için tedbir alınmasını isteme, tekliflerde bulunma ve benzeri konularda çalışanları temsil etmeye yetkilidir.Görevini yürütmesi nedeniyle, çalışan temsilcisinin hakları kısıtlanamaz. Çalışan temsilcileri işçi sağlığı ve güvenliği konularında özel olarak eğitilir. İşveren bu yükümlülüğü yerine getirmek zorundadır. İş sağlığı ve güvenliği kurulu bulunan işyerlerinde kurul üyeleri ile birlikte özel eğitim verilmesi sağlanabilir.
Çalışan temsilcileri, işyerine ait risk değerlendirmesi, (tüm işyerlerinde risk değerlendirmesi yapılması zorunludur) işyerinde alınmış olan koruyucu ve önleyici tedbirler, ölçüm, analiz, (gaz, toz, gürültü vb) teknik kontrol, (basınçlı kapların, kaldırma araçlarının kontrol raporları) kayıtlar, raporlar ve teftişten elde edilen bilgileri istedikleri zaman görebilirler, işverenler bu kayıtları göstermek zorundadır.

ÇALIŞAN TEMSİLCİSİ SEÇMEMENİN CEZASI VAR MI?

İşyerlerinde çalışan temsilcisi seçiminin yapılmaması, temsilcilerin işçi sağlığı konusunda bilgilendirilmemesi,taleplerinin alınmaması durumunda işverenlere kanunda yazılı her bir eksik için para cezası uygulanır. Çalışanlar da bu durumda, işyerinin bağlı bulunduğu Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğüne başvuruda bulunarak denetim yapılmasını ve ceza uygulanmasını isteyebilirler.

SONUÇ OLARAK

İşçi sağlığı ve güvenliğinin sağlanması, işçilerin soruna sahip çıkmaları, örgütlenmeleri, mücadele etmeleri ile mümkündür, çalışan temsilciliği de bunun yerine getirilmesinin araçlarından birisidir, işçiler bu hakkı mutlaka işlevsel kılmalıdır.

(*)Makine Mühendisi A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı

ÖNCEKİ HABER

Soma’dan geriye kalan

SONRAKİ HABER

Birikim mücadelesi: Soma’ya giden taşları örüyor