Tarım işçilerinin yevmiyesi 40 TL oldu
Yaklaşık yedi ay boyunca başka topraklarda ekmek parası için ter döken tarım işçileri çocuklarını da okullardan alarak ailece yollara dökülüyor. Şehir şehir dolaşan tarım işçileri Tarsus’ta daha çok narenciye ve meyve bahçelerinde çalışıyor.
Burak ŞEFKAT / Halil İMREK
Mersin
Toprak ısınmaya, mevsim dönmeye başladığında tarım işçileri de yollara düşüyor. Yaşadıkları yerlerde doyamadıkları için bir ekmek parası uğruna sabahtan akşama kadar tanımadıkları memleketlerde güneşin altında çapa sallayıp ter döküyorlar. Eskiden sadece Çukurova’da ve pamuk tarlalarında geçen adları, süren maceraları; artık İç Anadolu’dan Karadeniz’e, Ege’den Akdeniz’e kadar birçok ilde anılıyor. Mersin’in Tarsus ilçesinde tarım işçilerinin ücretini belirlemek için tarla ve bahçe sahiplerinin yer aldığı komisyon bu yıl için geçerli yevmiyeyi (ücret) 40 TL olarak belirledi.
YEVMİYE BELİRLENDİ
Saatlerce güneşin altında çalışan tarım işçileri, bu emeklerinin karşılığında ancak karınlarını doyurabiliyorlar. İş Yasası’na tabi olmayan tarım işçilerinin aldıkları günlük yevmiye (ücret) de kendilerinin temsil edilmediği “Çalışma Komisyonu” tarafından belirleniyor. Her yıl, tarla ve bahçe sahiplerinin içinde bulunduğu bir komisyon, işçilerin ücretlerini belirliyor. Tarsus Borsası hakemliğinde, Borsa Başkanı Murat Kaya başkanlığında toplanan tarımda iş yapan işverenler ile tarımda aracılık yapan (elciler) arasında yapılan toplantıyla 1 Mayıs 2014 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yevmiyeler 40 TL olarak belirlendi.
İLGİNÇ MADDELER VAR
İmzalanan iş sözleşmesinde ilginç maddeler de bulunuyor. Bunlardan biri cep telefonunun yasak olması. Sözleşmede bu durum şöyle izah ediliyor: “Çalışanlar çalışma saatleri içerisinde cep telefonlarını elciye veya elcinin belirleyeceği bir kişiye teslim edecek. Çalışma saatlerinde, çalışanların hiç birinde cep telefonu bulunmayacaktır.” Genellikle tarım işçiliğinde çocukların çalıştığı bilinen bir gerçek. Tarsus’ta imzalanan sözleşmede çalışacakların en az 16 yaşında en fazla 60 yaşında olması şartı getirildi. Ancak mevsimlik tarım işçileri çocuklarını geride bırakamadıkları için beraberinde getiriyorlar ve çoğu zaman da çocuklar tarlalarda çalışıyorlar.
SURİYELİ İŞÇİLERİN CEZASI ELCİLERE…
Suriye’den iç savaştan kaçarak gelenlerin önemli bir bölümü de tarımda çalışıyor. Çünkü tarım işçilerinin bir yasası yok. Kayıt dışı, kaçak çalışma söz konusu ve kalifiye bir eleman olmak da gerekmiyor. Bunun için Suriyeliler tarımda çalışmak zorunda kalıyor. Sözleşmede “Çalışma izni olmayan yabancı işçilerin ( Suriyeli ve benzeri) çalıştırılması halinde doğacak cezalardan tamamen elcilerin sorumlu olup, bu nedenle işverene ait herhangi bir ceza doğması halinde bu cezanın ödenmesinden de elciler sorumludur” denildi.