Cenevre 2'de İran tartışması

Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Ban ki-moon, İran’ı resmen Cenevre 2 Konferansı’na davet etti. Suriye muhalefetinin önde gelen çatı örgütlerinden Suriye Ulusal Koalisyonu bu davete tepki göstererek, “Konferanstan çekiliriz” tehdidinde bulundu. Rusya Dışişleri Bakanı Sergei Lavrov da İran'sız bir Cenevre 2'nin düşünülemeyeceğini belirtti. İran ise Cenevre 2 Konferansı'na her türlü ön şartı reddederek katılacağını duyurdu.

ABD'nin New York kentinde basına açıklamalarda bulunan Ban ki-moon, İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif’ten Suriye krizinin çözümünde “yapıcı bir rol” oynama konusunda güvence aldıklarını belirtti. Ban ki-moon İran’ın nihayetinde Cenevre 1 Bildirisini kabul edeceği konusunda da ikna olduğunu dile getirdi.

“Dışişleri Bakanı Zarif ve ben, hedefin, ortak mutabakata dayalı, yürütme gücünü tamamen elinde bulunduran bir geçiş hükümeti olduğu konusunda hemfikiriz” diyen Ban, görüşmelere İran’ın yanı sıra 39 ülkeden temsilcilerin katılacağını açıkladı. Ban ki-Moon, açıklamasında Cumartesi günü Avustralya, Bahreyn, Belçika, Yunanistan, Vatikan, Lüksemburg, Meksika, Hollanda ve Güney Kore’yi de görüşmelere davet ettiğini duyurdu.

Ban, “Suriye krizinin çözümünde İran’ın da yer alması gerektiğine güçlü bir şekilde inanıyorum” derken ABD ise İran’ın katılımını, Suriye’de ortak mutabakata dayanan bir geçiş hükümetinin kurulmasına katkı sağlaması durumunda onayladığını duyurdu. Açıklamada, “İran, Cenevre bildirisini tam ve açık olarak kabul etmezse davet geri çekilmelidir” denildi.

İRAN: KONFERANSA KATILIM İÇİN ÖN ŞART KABUL ETMİYORUZ

İran Dışişleri Bakanlığı Arap ve Afrika işlerinden sorumlu yardımcısı Hüseyin Emir Abdullahiyan ise, Cenevre-2 konferansına katılmak için BM tarafından kendilerine yapılan daveti her türlü ön şartı reddederek kabul ettiklerini söyledi. Abdulahiyan, 30 Haziran 2012’de düzenlenen birinci Cenevre konferansına davet edilmediklerini hatırlatarak “Biz Cenevre-1’de yoktuk, İran’ın Cenevre bildirisinin hazırlanmasında bir rolü olmadı. Dolayısıyla Cenevre-1 bildirisinin kabulü yönündeki şartı reddediyoruz” dedi.

Abdullahiyan Fransız mevkidaşı Jean-Francois Girault’la görüşmesi sonrası yaptığı konuşmada da katılımcıların “gerçekçi bir bakış açısı”yla meselelere yaklaşması gerektiğini ifade etti. Abdullahiyan, tarafların vereceği kararların ülkedeki radikal hareketleri güçlendirici olmaması gerektiğini söyledi. Fransa ise İran'a yapılan davete tepki gösterdiğini açıkladı. Suudi Arabistan da bu davete tepki gösterdiğini ilan eden ülkeler arasında yer alıyor.

İran, geçiş hükümeti kurulmasını öngören ilk Cenevre Konferansı deklarasyonunu tam olarak kabul etmemişti. Tahran yönetimi buna gösterdiği gerekçelerden biri de Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’ın dışlanacağı bir geçiş hükümetinin çözüm olmayacağı idi.

SURİYE ULUSAL KOALİSYONU: İRAN KABUL EDİLEMEZ

Suriye Ulusal Koalisyonu ise, İran’a yapılan davetten ötürü “şaşkın” olduğunu açıkladı ve daveti “mantıksız” olarak niteledi. Koalisyon, İran’ın konferansa katılımının kabul edilemeyeceğini söyledi.

Koalisyonun Siyasi Komite Üyesi Enes Abdah Reuters'a yaptığı açıklamada, "Davetin geri çekilmesi için saat 21.00 (TSİ) kadar süre veriyoruz" dedi. Abdah, Suriye Ulusal Koalisyonu'nun İran'ın katılımını kabul edeceği şartları da şöyle açıkladı: "1-İran, Suriye'deki güçlerini geri çektiğini açıklamalı. 2-Cenevre 1 bildirisini kabul ettiğini duyurmalı. 3- Cenevre 2'de alınacak tüm kararları uygulayacağını beyan etmeli.

LAVROV: SURİYE HÜKÜMETİ DE MUHALEFETİ DESTEKLEYENLERİN ÇEKİLMESİNİ Mİ ŞART KOŞSUN?

Rusya Dışişleri Bakanı Sergei Lavrov ise Ban'ın İran'ı konferansa davet kararını destekledi, muhaliflerden gelen tehdidi ise "kapris" olarak niteleyerek eleştirdi. Lavrov şöyle konuştu: "Hükümet hiçbir şart koşmadan görüşmelerde yer almayı kabul ediyor. Muhalifleri direkt olarak silah ve mali açıdan destekleyen ülkeler var. Suriye hükümeti de bu ülkelerin katılmamasını mı talep etmeli? Görüşmeler anlaşamayan insanların aynı masaya oturtulmasıyla alakalıdır. Sorunların çözümü buna bağlıdır."

Cenevre 2 Konferansı'nın 22 Ocak'ta Montrö'de başlaması planlanıyor. Görüşmeler 24 Ocak'ta Cenevre'de devam edecek.

Suriye'de Beşar Esad hükümetinin en önemli destekçileri arasında yer alan İran, konferansa katılımı için önlerine getirecek herhangi bir önşartı kabul etmeyeceğini duyurmuştu. (DIŞ HABERLER)