İşçilerin mezarını kazanlar: Özelleştirme, patron, hükümet
Özelleştirmeler, kâr hırsı ile iş güvenliği önlemlerini almayan patronlar ve alınması gereken önlemleri denetlemeyen hükümet el birliğiyle işçilerin mezarını kazıyor...
İş güvenliği önlemlerinin alınmaması ve denetlenmemesi sonucu yaşanan iş cinayetlerine bir halka da Soma’dan eklendi. Soma’da Uyar Madencilik’e ait Darkale maden ocağında yaşanan ölüm, Özelleştirme, patron ve üzerine düşen denetim görevini yapmayan hükümet üçgeninin işçinin mezar kazıcılığını yaptığının örneklerinden biri.
Manisa Valisi’nin dün yaptığı açıklamalar adeta cinayetin itirafı gibi. Manisa Valisi Abdurrahman Savaş’ın açıklamasına göre, Yunus Güçlü daha önce bir kazanın ardından yapılan inceleme sonucu kapatılan kanalda çalışırken hayatını kaybetmiş. Vali açıklamasında madende işçilerin kaçması için gerekli olan kör bacaların olmadığını ve işçilere gaz maskesi verilmediğini de bildirdi. İşçiler de iş bırakarak iş güvenliği önlemleri alanana kadar çalışmayacaklarını belirttiler.
Madende yaşanan iş kazasıyla ilgili Çalışma Bakanlığından müfettiş istediklerini belirten Vali Savaş, “Bakanlık soruşturmayı idari yönden yürütecek. Ayrıca, savcılığın açtığı soruşturma gereği de olayda ihmal konusu araştırılacak. Soruşturmanın ardından dava açılacak” dedi.
‘KÖR BACALAR YOK’
Konunun aydınlığa kavuşturulması için gerekli çalışmaların yapıldığını öne süren Savaş, “Ölen işçinin ailesine işveren tarafından yardım yapılmasını bekliyoruz. Eğer İşveren aileye destek çıkmazsa, biz ailenin yanında olacağız, ihtiyaçlarını karşılayacağız. Soma’daki özel madenlerde gaz maskesinin kullanıldığını, ancak bu olayın yaşandığı madende gaz maskesinin kullanılmadığını öğrendik. İşçilerin kaçabileceği kör bacaların bulunması gerekiyor. Bu ocakta kör bacaların bulunmadığını öğrendik. İşçilerin diğer madenlerde çalışan işçilere göre çok düşük ücretlere çalıştırıldığını öğrendik. Bu ocağın bir daha çalıştırılmaması için elimizden geleni yapacağız. Daha önce yaşanan kazanın ardından yapılan incelemede kapatılan yerde olay yaşanmış. Bu bir cinayettir. Müfettişlerin daha önce kapattığı kanalı açan kişilerin kim olduğunu belirleyeceğiz. Maden mühürlendi, madende inceleme yapılmasını bekliyoruz” dedi.
İŞÇİLER İŞ BIRAKTI
Bu arada maden işçileri iş bırakarak yeni bir denetim yapılana ve iş güvenliği önlemleri alınana kadara madene inmeyeceklerini belirttiler.
Kazayla ilgili gözaltına alınan Maden Ocağının Müdürü Melih Gürbüz ile Yardımcısı Evren Başbağ çıkarıldıkları mahkemece tutuklandıklanırken, maden Ocağının Sahibi Azim Uyar da üzere savcılığa çağrıldı.
‘KORKUYORUM ORALAR ÖLÜM ÇUKURLARI’
Yunus Güçlü’nün cenazesi, İzmir’de yapılan otopsinin ardından dün toprağa verilmek üzere memleketi Balıkesir’in Savaştepe ilçesi Sıtmapınar köyüne götürüldü. Yıllar önce Türkiye Kömür İşletmelerindeki işi “Korkuyorum. Oralar ölüm çukurları” diyerek kabul etmeyen Güçlü’nün, büyüyen 6 çocuğunun hem geçim hem de eğitim masraflarını karşılamak için 1200 TL ücretle çalışmak zorunda kaldığı belirtildi.
Otopsinin ardından Yunus Güçlü’nün cenazesi, toprağa verilmek üzere memleketi Balıkesir’in Savaştepe ilçesi Sıtmapınar Köyü’ne götürüldü. Kardeşinin cenazesini teslim alan Mustafa Güçlü’nün anlattıkları ise Yunus Güçlü’yü ölüm yolculuğuna götüren mecburiyeti ortaya çıkardı. Köyünde çiftçilik yapan Yunus Güçlü’nün, yıllar önce Türkiye Kömür İşletmeleri’ndeki işi “Korkuyorum. Oralar ölüm çukurları” diyerek kabul etmediği belirtildi. Ancak Güçlü’nün, büyüyen 6 çocuğunun hem geçim hem de eğitim masraflarını karşılamak için özel sektörde 1200 TL maaşla çalışmak zorunda kaldığı kaydedildi. İşe başladıktan sadece 29 gün sonra can veren Yunus Güçlü’nün, geride kalan çocukları ve eşine aylık bağlanması için girişimlerde bulunulacağı da bildirildi.
UYAR MADENCİLİK VE İŞ CİNAYETLERİ
Uyar Madencilik Soma merkeze 4 kilometre mesafede faaliyet gösteren daha evvel devlet işletmesi olan ancak özelleştirilen bir işletme. Madende 700 civarında işçi çalışıyor. 450 işçi Türk-İş Maden-İş Sendikasına, 80 işçi de Hak-İş Öz Maden-İş Sendikasına üye. Geriye kalan işçiler ise işverenin diğer illerdeki işyerlerinden getirdiği sendikasız işçiler.
Rödevans sistemi ile çalışan işletme, ciddi bir rezerv sorunu olduğu için üretim süresi ile ilgili ciddi sorunlar yaşıyor. Bu yüzden işverenin çevre illerden kömür getirterek eksiği tamamladığı tespit edilmiş.
Son iki yılda Darkale Maden Ocağında yaşanan iş cinayetlerinde 26 yaşındaki Maden Mühendisi Hasan Canbaloğlu ile maden işçileri 30 yaşındaki Hasan Gököz, 31 yaşındaki Murat Yılmaz ve 35 yaşındaki Harun Tufan yaşamlarını yitirmiş, onlarca işçi de yaralanmıştı.
Ekim 2012’de yaşanan iş cinayetleri sonrası 700 maden işçisi iş bırakarak madende iş güvenliği önlemleri alınana kadar üretim yapmayacaklarını belirtmişti. Bunun üzerine madende yaşanan teftiş sonucu eksikliklerin giderilmesi için 15 gün maden kapatılmıştı.
‘SORUMLULAR HESAP VERSİN’
İstanbul İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi yaptığı açıklamada, madenlerde yaşanan her kaza ve iş cinayetinden sonra siyasiler, kitle örgütleri ve sendika temsilcileri tarafından “Yeterince denetim yapılmıyor” denildiği hatırlatılarak, “Daha sonra bu sözler uçuşup gider. Darkale Madencileri bu noktayı geçmiş durumda. Yukarıda belirttiğimiz gibi geçen yıl denetimi iş bırakarak yaptırmışlardı. Ancak denetim yetmiyor ve hâlâ iş cinayetleri sürüyor...
Sorun salt denetim sorunu değildir. Darkale Maden Ocağı yenilenmelidir, çünkü neresinden yamamaya çalışırsanız çalışın bu ocakta üretim yapıldığı sürece iş cinayetleri devam edecektir. Diğer yandan eğer maden ocağı kapatılırsa devlet burada çalışan 700 işçiye iş güvencesi sağlamalı ve başka ocaklarda çalışmaya devam etmelidirler...
Soma madencileri yalnız değildir ve mücadeleleri, mücadelemiz üretenlerin yönettiği bir ülke yolunda ilerleyecektir. Yunus Güçlü’nün ve iş cinayetlerinde yaşamını yitiren bütün arkadaşlarımızın sorumluları hesap versin” denildi.
TÜRKİYE DENETİMDE SINIFTA KALDI
İş kazaları, sigortasız işçi çalıştırılması, sağlıksız çalışma şartları, kaçak işyeri ve düşük ücret başta olmak üzere pek çok önemli sorunların yaşandığı Türkiye’de denetim rakamları da yetersiz. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının verilerine göre son 10 yılda 81 bin işyeri denetlendi. Buna göre yıllık ortalama denetim sayısı 8 bin civarında. Türkiye’de yaklaşık 1.5 milyon işyerinin olduğu dikkate alındığında denetimlerin ne kadar yetersiz olduğu ortada.
Buna karşılık iş kazalarında ölen kişi sayısı artıyor. 2002’de iş kazalarında 872 kişi hayatını kaybederken bu rakam 2011’de 1.700 oldu. İş kazaları sonucu sakatlanarak sürekli iş göremezlik maaşı bağlanan kişi sayısı da 2002 yılında 1802 iken 2011 yılında 2 bin 216. Bu sonuçlarla Türkiye iş kazalarında ilk sırada yer alıyor.
İŞ KAZALARINDA AVRUPA BİRİNCİSİ DÜNYA ÜÇÜNÇÜSÜ
Makine Mühendisleri Odasının açıklamasına göre Türkiye her 100 bin çalışan başına düşen ölümlü iş kazalarında Avrupa’da birinci, dünyada ise üçüncü sırada yer alıyor. Odanın verilerine göre, iş kazası sonucu ölüm sayısı 2008’de 865 iken 2011’de bin 700’e yükseldi. İş kazası sonucu sürekli iş göremezlik sayısında belirgin bir artış söz konusu.
İŞ KAZASI ADI ALTINDA ÖLÜMLER SÜRÜYOR
DEV MADEN-SEN, Soma’da bulunan Uyar Madencilik işletmesinde “iş kazalarının” devam ettiğine işaret ederek, “Uyar Madencilik linyit ocağında ‘iş kazası’ adı altında ölümler sürüyor” diye belirtti. Dev Maden-Sen Manisa’nın Soma ilçesinde meydana gelen “iş cinayetine” ilişkin yazılı açıklama yaptı. Açıklamada, Uyar Madencilik işletmesinde yaşanan kazada bir işçinin yaşamını yitirdiği bir başka işçinin ise hastanede yoğun bakımda olduğu hatırlatılarak, “Manisa Soma’da Türkiye Kömür İşletmeleri Genel Müdürlüğüne bağlı Ege Linyitleri İşletmesine (TKİ ELİ) ait sahanın Darkale bölgesinde redevansla (kiralama) linyit işletmeciliği yapan Uyar Madencilik linyit ocağında, ‘iş kazası’ adı altında ölümler sürüyor. Kazanın oluş biçimi ve ihmallere bakıldığında kurtulan işçilerin ölümden şans eseri olarak kurtuldukları söylenebilir” denildi.
Aynı işletmede son iki yılda meydana gelen ve sonu ölümle biten olaylarda Maden Mühendisi Hasan Canbaloğlu (26), İşçi Hasan Gököz (30), Murat Yılmaz (31) ve Harun Tufan’ın (35) yaşamını yitirdiği hatırlatılan açıklamada, şimdiye kadar 100’e yakın işçinin ise yaralandığı belirtildi. Açıklamada, “Maden işletmeleri sürekli denetime açık, cezalar caydırıcı, kurallar ve yasalar uygulanabilir olmalıdır. Yetkilileri işçi sağlığı iş güvenliği konusunda görevlerini yapmaya davet ediyoruz” denildi. (HABER MERKEZİ)